Nordic datasets with Fineweb-edu predictions
Collection
16 items
•
Updated
•
1
text
stringlengths 100
188k
| edu_score
float64 0.35
4.53
|
|---|---|
Enn versnar staðan hjá Andrew prins - "Ég sá hann dansa við unga stúlku alla nóttina" - DV
Miðvikudaginn 5. ágúst 2020 06:48
Andrew Bretaprins segist hafa verið á pizzastað þann 10. mars 2001 en það var hann ekki ef marka má sjónarvott sem ræddi nýlega við breska dagblaðið The Sun. Sjónarvotturinn, sem er kona, segist hafa séð prinsinn á næturklúbbi þar sem hann hafi dansað við Virginia Giuffre sem var "kynlífsþræll" barnaníðingsins Jeffrey Epstein. Það er vináttan við Epstein og ásakanir um að prinsinn hafi notfært sér þjónustu Epstein til að fá ungar stúlkur, jafnvel barnungar, til sín og að hann hafi stundað kynlíf með sumum þeirra sem hafa valdið prinsum miklum vandræðum undanfarna mánuði.
Virginia Giuffre, sem er nú 36 ára, hefur við yfirheyrslur og í sjónvarpsviðtölum margoft skýrt frá því að umrætt kvöld hafi hún dansað við Andrew á næturklúbbnum Tramp í Lundúnum. Þegar þau yfirgáfu staðinn var hún, að eigin sögn, neydd til að stunda kynlíf með prinsinum.
Í viðtali við BBC í nóvember sagði Andrew að hann hafi verið á pizzastað þetta kvöld með dóttur sinni og lagði áherslu á að hann þekki Giuffre ekki og hefði í raun aldrei hitt hana. En frásögn sjónarvottsins, sem heitir Shukri Walker, gengur þvert á framburð Andrew um þetta.
Walker sagði The Sun að hún muni vel eftir að hafa séð prinsinn í næturklúbbnum þar sem hann var í för með Epstein, Virginia Giuffre og Ghislaine Maxwell sem var unnusta Epstein og samverkamaður hans í barnaníðsmálum að því að talið er. Ástæðan fyrir að hún man þetta svo vel er að hún steig á tær prinsins á dansgólfinu og þegar hún sneri sér við til að biðjast afsökunar stóð hún augliti til augliti við hann.
"Hann brosti. Hann sagði: "Þetta er allt í lagi.""
Sagði hún í samtali við The Sun.
Frásögn hennar gengur þvert á það sem prinsinn hefur sagt og beinir kastljósinu enn frekar að honum. Hún sagði að hún hafi ákveðið að skýra frá þessu eftir að hún sá fyrrgreint viðtal BBC við Andrew. Hún hafði því samband við bandaríska lögmanninn Lisa Bloom, sem sér um mál margra fórnarlamba Epstein, og upplýsingum hennar hefur einnig verið komið til bandarísku alríkislögreglunnar FBI.
"Hann virtist skemmta sér vel. Hann var með þessari ungu konu sem var á mínum aldri, kannski aðeins yngri."
Sagði Walker sem sagðist muna vel eftir Giuffre sem hafi verið "skrýtin á svip".
"Ég man eftir þessari litlu stúlku sem var kannski aðeins of drukkin eða var skrýtin á svipinn. Hún brosti ekki. Það var algjör andstæða við það."
Andrew prins ásakanir barnaníð Ghislaine Maxwell Jeffrey Epstein mansal Shukri Walker Virginia Giuffre
| 2.28125
|
Landsvirkjun gefur út skuldabréf í USD og JPY á mjög hagstæðum kjörum - Orka úr 100% endurnýjanlegum orkugjöfum
Lánstíminn á USD skuldabréfinu er 10 ár og umsjónaraðili útgáfunnar er þýski bankinn Depfa. Lánstíminn á JPY skuldabréfinu er 3 ár og umsjónaraðili er japanski bankinn Mizuho International. Kjörin á þessum útgáfum jafngilda USD Libor að viðbættu 15-20 punkta álagi.
Aðstæður á lánamörkuðum hafa almennt ekki verið hagstæðar frá því í ágúst sl. þegar áhrifa af bandarísku húsnæðislánakreppunni fór að gæta. Fjármálafyrirtæki hafa þurft að afskrifa töluverðar fjárhæðir og erfiðleikar í bandaríska hagkerfinu hafa teygt anga sína yfir á aðra markaði. Í kjölfarið hefur mikil áhættufælni ríkt á mörkuðum og fjárfestar hafa haldið að sér höndum.
Þrátt fyrir þessi óhagstæðu ytri skilyrði gaf Landsvirkjun út skuldabréf, eins og áður sagði, á mjög hagstæðum kjörum sem eru langt undir því skuldatryggingarálagi sem íslenskir aðilar búa nú við á erlendum lánamörkuðum. Fjármögnun ársins 2008 fer því afar vel af stað.
Heildarfjárþörf fyrirtækisins fyrir árið 2008 er um 600 milljónir USD. Eftir þessar lántökur hefur Landsvirkjun öruggt lausafé út árið 2009 eða í 24 mánuði.
Nánari upplýsingar veitir Davíð Ólafur Ingimarsson, yfirmaður lánamála í síma 515-9233, netfang: davidi hjá lv.is.
| 2.328125
|
Færsluflokkur: Íþróttir - kjartanvido.blog.is
30.5.2007 | 08:52
Alexei Lalas er bara snillingur
1994 gaf Alexai Lalas það út að hann myndi ekki klippa hár sitt fyrr en Bandaríkjamenn myndu vinna HM í fótbolta, hann er enn að bíða eftir titlinum og geri ég ráð fyrir því að hann sé enn með lubba mikin.
Hérna má sjá mynd af Alexei Lalas: Frægðir Rauðhærðir fótboltamenn
En listan verður að skoða með þeim fyrirvara að inn á honum eru ekki Kiddi Gogga og Ingvi Borgþór en þeir eru þeir bestu.
Lalas útilokar ekki að Beckham verði lánaður
Íþróttir | Breytt s.d. kl. 09:10 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
28.5.2007 | 21:35
Þetta er gleðilegt...
Það er alltaf gaman að lesa fréttir af því þegar KR tapar og það að KR-ingar skulu vera í síðasta sæti er hið besta mál og gleður mig mjög.
28.5.2007 | 18:48
Ég spái sigri hjá enska liðinu...
Enska landsliðið hefur spilað skelfilega frá því að Steve McClaren tók við enska landsliðinu eftir HM í Þýskalandi síðasta sumar. Koma David Beckham inn í landsliðið bætir vonandi stöðu enska liðsins enda Beckham leikreyndur leikmaður og frábær knattspyrnumaður. Ég mun typpa á sigur enska liðsins á móti Brasilíumönnum á Wembley á föstudaginn.
Beckham mættur í slaginn
Íþróttir | Breytt s.d. kl. 19:15 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
26.5.2007 | 16:42
Erum við að sjá Theódór Elmar sem næsta íþróttamann ársins, hann skaut í slá af 25 metra færi í síðasta leik með Celtic og svo var hann á beknum í dag þegar liðið var bikarmeistari, þetta ætti að koma honum langt í kjörinu.
Celtic bikarmeistari í 34. sinn
29.4.2007 | 06:38
í VIP stúku í Allianz areana í Munchen.
Ég gær fór ég á Allianz areana í Munchen en Bayern Munchen var að spila á móti Hamborg. Ég var því miður ekki að horfa á leikinn í VIP stúkunni heldur var ég að vinna. Fyrirtækið sem ég starfa hjá hér í Salzburg er í samvinnu við fyrirtæki í Munchen og sjá þau um þjónustu í 50 tólf manna stúkum sem erum í eigu fyrirtækja. Sjáum við um að liðið fengi að borða og drekka. Eins og það var gaman að koma þarna og sjá völlinn frá þessu sjónarhorni. Ég lagði af stað klukkan 07:45 og kom heim 22:20 í gærkvöldi. Á þessum tíma fékk ég 20 mínútna pásu og eina samloku. Næst þegar mér verður boðið að vinna á fótboltaleik í Munchen þá segi ég nei takk, ég fer ekki á fótboltaleik til að þjóna til borð, fótboltinn er allt of skemmtilegur að ég slítið mér út fyrir einhverja bissnesskarla.
Íþróttir | Breytt s.d. kl. 08:07 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
7.3.2007 | 22:10
Lífið er yndislegt......
Já lífið er svo sannarlega yndislegt, Man Utd komið áfram í meistaradeildinni, Bayern liðið mitt í Þýskalandi einnig komið áfram og vonandi mætast þessi lið og þá skelli ég mér á völlinn.
Soldið sérstakt að Arsenal, Real Madrid og Barcelona eru dottin út, ég var að vona að Liverpool hefði dotið út en þeir gera það bara næst.
Manchester United vann Lille öðru sinni
2.3.2007 | 08:31
Sá besti í Man Utd.
Ryan Giggs er magnaður maður, það er ótrúlegt að karlinn sé búinn að spila 699 leiki fyrir þá bestu. Það væri draumur að í 700 leiknum á móti Liverpool að hann skori svipað mark og á móti Arsenal hér einu sinni. Það er fallegasta mark sem að hann hefur skorað. Plús að það er ekki leiðinlegt að skora á móti jafn leiðinlegu liði og Liverpool er. Ég vona að ég nái að sjá hann spila áður en hann hættir ég læt kannski drauminn rætast á næsta ári.
Ryan Giggs spilar 700. leikinn á morgun
Íþróttir | Breytt s.d. kl. 08:38 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
2.2.2007 | 07:17
Óli Stef segist ekki vera að hætta!
Í einu af blogum mínum í gær þá skrifaði ég þá skoðun mína að Óli Stef væri líklega að spila á sínu síðasta stórmóti með landsliðinu. Ég las það í Fréttablaðinu í morgun að hann segist ætla að spila með landsliðinu á meðan hann spilaði á Spáni og á meðan krafta hans væri óskað í landsliðið. Þetta eru frábærar fréttir enda er þetta ekki bara einn besti handboltamaður í heimi heldur fæddur leiðtogi.
| 1.9375
|
Listaskóli barna kynnir ! | Sumar í Reykjanesbæ
Listaskóli barna kynnir !
Listaskólinn - Skapandi starf fyrir alla á aldrinum 7 – 12 ára
Boðið verður upp á spennandi, hálfsdags, þriggja vikna sumarnámskeið með áherslu á skapandi starf á vegum Listasafns Reykjanesbæjar í samstarfi við Leikfélag Keflavíkur og Félag myndlistarmanna í Reykjanesbæ.
15.júní – 3. júlí
Tími: Fyrir hádegi: 08:30 – 11:30 eða eftir hádegi: 12:30 – 15:30
Einungis er leyfilegt skrá barn á annað hvort námskeiðið. Þátttakendum verður skipt upp í hópa eftir aldri.
Athugið að þak er á fjölda þátttakenda á námskeiðinu svo hægt sé að sinna hverjum og einum eftir bestu getu.
Höfuðstöðvar Listaskólans verða í Svarta pakkhúsinu að Hafnargötu 2 en jafnframt verður notuð aðstaða í Frumleikhúsinu að Vesturbraut 17. Þátttakendur hefja daginn og ljúka honum í Svarta pakkhúsinu.
Námskeiðsgjald er kr. 15.000 og er allt efni innifalið í verðinu. Innritunargjald greiðist í Svarta pakkhúsinu fyrsta námskeiðsdag og er skilyrði fyrir þátttöku. Veittur er 20% systkinaafsláttur.
Innritun hefst mánudaginn 11. maí.
Innritun er á eftirfarandi slóð: https://forms.gle/NReAS9mqXLM24rvq8 sem opnast mánudaginn 11.maí.
Umsjónarmaður Listaskólans er Halla Karen Guðjónsdóttir sem haft hefur umsjón með Listaskólanum síðast liðin ár. Halla er með BA gráðu í félagsráðgjöf auk þess sem hún hefur víðtæka reynslu af barnastarfi og starfi með Leikfélagi Keflavíkur. Netföng Höllu er hallakareng@gmail.com og listaskolinn@reykjanesbaer.is
| 1.734375
|
Fimmtudaginn 24. apríl verður sumrinu fagnað á Minjasafninu á Akureyri með gleði í hjarta. Börn frá 2-102 ára geta leikið við hvern sinn fingur, blásið burtu vetrinum með sápukúlum, leikið sér í búleik við Nonnahús eða tekið þátt í margvíslegum útileikjum og föndrað fyrir lífstíð. Svo ekki sé minnst á lummurnar og kakóið. Mátað sig við miðaldir og hitt furðuverur úr Tuma tímalausa. Ókeypis inn. Opið 14-16.
Gestir geta mátað sig við miðaldir því Miðaldahópur Handraðans verður með líflega kynningu á starfi hópsins og Gásadögum. Þér er boðið að skoða og prófa hluti tengda starfinu á Gásum, t.d. máta sig við sverð og hringjabrynju, skoðað mataráhöld, fatnað og ýmislegt fleira. Hvernig skyldi líf miðaldafólks vera í dag?
Á safninu og úti í Minjasafnsgarðinum verður hægt að bregða á leik eða taka þátt í sumarföndri. Ef sumarhoppið grípur þig eru strigapokar nærtækir við kirkjuna og tilvalið að fara í kapp í kringum kirkjuna.
Furðuverur t.d. dísir og geithafrar úr söngleiknum Tuma tímalausa verða á svæðinu um kl. 15 og syngja nokkur lög úr þessum bráð skemmtilega söngleik.
Sannarlega eitt og annað fyrir fjölskyldur og börn á öllum aldri að skemmta sér við.
Í sumargjöf er ókeypis inn á safnið. Dagskráin hefst kl. 14 og stendur til 16.
Það er starfsfólk Minjasafnsins á Akureyri og Stoðvinafélag safnsins sem standa að sumargleði á sumardaginn fyrsta.
| 1.867188
|
Tónlist Atla Heimis Sveinssonar í brennidepli á hádegisfyrirlestri | Listaháskóli Íslands
Tónlist Atla Heimis Sveinssonar í brennidepli á hádegisfyrirlestri
21.09.2018 - 12:45 til 21.09.2018 - 13:45
Fræðastofa 1, stofa 633, Skipholti 31
Í tilefni af áttræðisafmæli Atla Heimis Sveinssonar, 21. september næstkomandi, verður tónlist þessa áhrifaríka tónskálds í aðalhlutverki í fyrsta hádegisfyrirlestri tónlistardeildar LHÍ haustið 2018.
Sjónum verður beint að framúrstefnutónsmíðum Atla frá frá því í kringum 1960 og til ársins 1973 en frá því ári er Flautukonsert Atla Heimis sem markar nokkuð skýr skil á höfundaferli hans. Þráinn Hjálmarsson, tónskáld, skoðar samband Atla Heimis við evrópska framúrstefnu og innlent tónlistarlíf og Skerpla, nýr tilraunatónlistarhópur tónlistardeildar LHÍ, flytur valda kafla úr "For Boys and Girls", sem Atli samdi fyrir SÚM-hópinn árið 1967. Stjórnandi Skerplu er Berglind María Tómasdóttir, dósent í flutningi og miðlun samtímatónlistar við LHÍ.
Föstudagsfyrirlesturinn fer fram í Fræðastofu 1, stofu 633 í Skipholti, föstudaginn 21. september klukkan 12:45 – 13:45. Aðgangur ókeypis og öll innilega velkomin.
Aðrir föstudagsfyrirlestrar tónlistardeildar haustið 2018:
Föstudaginn 19. október kl. 12:45 - 13:45: Þóra Einarsdóttir, prófessor í söng og fagstjóri söngbrautar LHÍ, fjallar um þróun námsumhverfis í tónlistar- og listaháskólum.
Föstudaginn 7. desember kl. 12:45 - 13:45: Daníel Bjarnason, tónskáld, fjallar um tónlist sína og tónsmíðaaðferðir, meðal annars um óperu sína Brothers sem var frumsýnd í Musikhuset í Árrósum 2017 og sett upp af Íslensku óperunni á Listahátíð í Reykjavík 2018.
Allir fyrirlestrarnir fara fram í fræðastofu 1, stofu 633, Skipholti 31. Aðgangur ókeypis og öll velkomin.
"Kanske munu einhverjir segja að þetta verk mitt sé ekki músik. Mér myndi ekki detta í hug að mótmæla þeirri fullyrðingu, því ég veit ekki hvað músik er, eða hvernig músik á að vera. Þess vegna kompónera ég, það er að segja skapa og leita. Þeir sem vita hvað músik er, hvernig músik á að vera hlusta aðeins á músik með það eitt fyrir augum að fá þar með staðfestingu á eigin skoðunum, þeir dæma, meta og vega, skilja sauðina frá höfrunum. Þeir eru óhæfir til að upplifa eitthvað óþekkt, auka nýjan þætti í reynslu sína."
| 2.484375
|
Keppnistímabilið 1981 | Knattspyrnufélag Akureyrar
Fótbolti / Sögulegt yfirlit knattspyrnu í KA / Keppnistímabilið 1981
KA eygir von um Íslandsmeistaratitil
Undir forystu Skotans Alec Willoughby þjálfara hafði KA orðið efst í 2. deild, heilum 7 stigum fyrir ofan næsta lið, Þór. Þrátt fyrir þennan örugga sigur gerðu menn sér engar gyllivonir um gengi liðsins í 1. deild 1981. Elmar, fyrirliði KA, sagðist eiga von á harðri baráttu en engu að síður horfði hann björgum augum til sumarsins. KA-liðið var að mestu skipað sömu mönnum og árið á undan. Þar mátti finna unga og efnilega leikmenn í bland við eldri og reyndari. Ásbjörn Björnsson og Gunnar Gíslason voru báðir valdir til æfingaleikja með landsliðinu þá um sumarið. Í markinu stóð einn efnilegasti markvörður landsins, Aðalsteinn Jóhannsson. Í vörninni var Erlingur Kristjánsson að verða sá máttarstólpi sem Jón Stefánsson hafði áður verið í ÍBA og landsliðinu, og félagar hans Friðfinnur Hermannsson og Ormarr Örlygsson, voru ört vaxandi leikmenn. Allir þessir piltar voru um eða innan við tvítugt svo ekki skorti KA "efniviðinn". Og enn voru þrír leikmenn, sem forðum höfðu spilað með ÍBA-liðinu, á fullri ferð, Eyjólfur Ágústsson, Jóhann Jakobsson og Steinþór Þórarinsson, að viðbættum miðverðinum trausta Haraldi Haraldssyni, sem leikið hafði með KA allt frá skiptingunni 1975. Enn má telja varnarmanninn Helga Jónsson og markaskorarann Gunnar Blöndal, en þeir voru báðir búnir að spila með meistaraflokki KA nær samfleytt frá árinu 1976. Tveir nýliðar voru í hópnum, sem vorið 1981 tók ótrauður stefnuna á að halda sæti sínu í 1. deild, Hinrik Þórhallsson, bróðir Einars Þórhallssonar sem spilaði með KA 1979, og Guðjón Guðjónsson frá Keflavík. Fleiri áttu þó eftir að spila meistaraflokksleiki fyrir KA þetta sumar því óheppnin elti leikmenn þess á röndum. Veturinn á undan varð Steinþór Þórarinsson, einn traustasti varnarmaður KA og áður ÍBA, fyrir slysi við vinnu sína. Félagar hans, Elmar og Jóhann, meiddust báðir í upphafi keppnistímabilsins og Gunnar Blöndal gekk ekki heldur heill til skógar. Hinrik nefbrotnaði í leik við KR þegar markvörður Vesturbæjarliðsins hljóp á hann í sama bili og Hinrik skoraði sigurmark KA. Þannig höfðu fjórir KA-menn meiðst í tveimur fyrstu leikjum liðsins á Íslandsmótinu.
En fall er fararheill segir máltækið og það mátti svo sannarlega heimfæra upp á KA-liðið því í þriðja leik sínum sigraði það FH 5-1. Í næstu tveimur umferðum töpuðu norðanmenn þremur stigum fyrir einskæra óheppni og klaufaskap. Í miklum baráttuleik gegn Íslandsmeisturum Vals misnotaði Gunnar Gíslason dauðafæri. "Ég hélt, að það væri ekki hægt að klúðra svona færi," sagði þessi ungi og efnilegi knattspyrnumaður eftir leikinn að vonum sár út í sjálfan sig. Hvorugu liðinu tókst að skora og úrslitin því 0-0.
Í fimmtu umferð tapaði KA fyrir Víkingi 1-2. Ákaflega umdeilt atvik setti mark sitt á leikinn og Akureyringarnir létu hafa það eftir sér að dómarinn hefði fært Víkingum sigurinn á silfurfati. Í Morgunblaðinu 16. júní var þessu atviki lýst á eftirfarandi hátt:
"... á síðustu mínútu fyrri hálfleiks, er staðan var 1-0 fyrir Víking, fékk KA hornspyrnu frá vinstri. Elmar sendi knöttinn inn í vítateig Víkings og þar stökk Erlingur Kristjánsson og hugðist skalla. Einn Víkinga sótti að honum og rak fót sinn hærra í loft upp en góðu hófi gegndi og flautaði Róbert [Jónsson], að því er virtist til að dæma aukaspyrnu á Víking. En á sama augnabliki hrökk knötturinn til Gunnars Gíslasonar, sem afgreiddi hann með þrumuskoti í netið. Og Róbert benti um leið á miðjuna, dæmdi mark. Mótmæltu [Víkingar] ákaflega og fór svo, að Róbert breytti dómi sínum í óbeina aukaspyrnu á Víking. Úr henni spyrnti Gunnar enn á markið og Víkingur nokkur handlék knöttinn þá greinilega á marklínu án þess að Róbert gerði athugasemd."
Eftir þetta lánleysi gegn bæði Val og Víkingi dró heldur máttinn úr KA og þegar Íslandsmótið var hálfnað var liðið í fallhættu. En þá sneru KA-menn við blaðinu og þegar aðeins fjórir leikir voru eftir af mótinu var KA byrjað að blanda sér í baráttuna um efsta sætið. Í 14. umferð höfðu KA-menn lagt sjálfa Íslandsmeistarana í Val að velli. En af fjórum síðustu leikjum liðsins í Íslandsmótinu tapaði KA þremur og þar með gekk Íslandsbikarinn úr greipum þess.
| 2.484375
|
Póst- og fjarskiptastofnun (Einar Karl Hallvarðsson hrl.) og Míla ehf. (Stefán A. Svensson hrl.)
Rúnari Árnasyni (Oddgeir Einarsson hrl.)
Í málinu krafðist R þess að ógiltur yrði úrskurður úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála frá árinu 2013 þar sem staðfest var ákvörðun P um að R yrði á grundvelli 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 um fjarskipti gert á sinn kostnað að færa nánar tiltekinn hluta rafmagnsgirðingar á jörð sinni úr stað. Var niðurstaða nefndarinnar reist á því að girðingin truflaði símsamband um símalínu í eigu M ehf., sem lá að hluta í gegnum jörð R, en fyrir lá að R reisti rafmagnsgirðinguna árið 1981 og að símalínan var lögð um jörð hans tveimur árum síðar. Í dómi Hæstaréttar kom fram að ekki lægi annað fyrir nú en að R hefði á sínum tíma orðið við skyldu sinni samkvæmt þágildandi lögum nr. 30/1941 um fjarskipti til að leyfa lagningu símalínunnar, eignarnám hefði ekki verið gert á hluta af landi hans og hann hefði ekki fengið bætur vegna hennar. Þá hefði R ekki sérstaklega verið hafður með í ráðum um hvar línan yrði lögð. Að virtri forsögu 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 og með hliðsjón af 71. gr. þeirra var talið ljóst að fyrrnefnda ákvæðið sneru að því að vernda fjarskiptavirki, sem þegar væru fyrir hendi, fyrir röskun af framkvæmdum eða annars konar aðgerðum, sem síðar kæmu til. Gagnvart þeim aðstæðum, sem uppi væru í málinu, myndi önnur skýring á orðalagi ákvæðisins að auki skerða réttindi R, sem varin væru af 1. mgr. 72. gr. stjórnarskrárinnar, enda væri honum þá ekki aðeins gert að sæta með lögum almennri skerðingu á eignarréttindum sínum, svo sem heimilt væri í þágu almannahagsmuna, heldur jafnframt að bera kostnað af skerðingunni. Var því fallist á kröfu R.
Áfrýjandinn Póst- og fjarskiptastofnun skaut málinu til Hæstaréttar 2. júní 2016. Áfrýjandinn Míla ehf. skaut því upphaflega til réttarins 3. sama mánaðar, en ekki varð af fyrirhugaðri þingfestingu málsins að því er hann varðar 20. júlí 2016 og áfrýjaði hann öðru sinni 22. þess mánaðar. Áfrýjendur krefjast sýknu af kröfu stefnda og málskostnaðar í héraði og fyrir Hæstarétti.
Stefndi krefst staðfestingar héraðsdóms og málskostnaðar fyrir Hæstarétti án tillits til gjafsóknar, sem honum hefur verið veitt.
Eins og nánar er rakið í hinum áfrýjaði dómi hóf stefndi á árinu 1980 búskap á jörð sinni Neðri-Tungu, sem nú er í sveitarfélaginu Vesturbyggð. Hann kveðst ári síðar hafa reist rafmagnsgirðingu á hluta af landi sínu til að afmarka beitarsvæði fyrir nautgripi. Nokkru eftir þetta, líklega á árinu 1983, mun póst- og símamálastjórnin hafa látið leggja í jörðu símalínu gegnum land stefnda og lá hún að hluta nærri fyrrnefndri rafmagnsgirðingu. Bæði eru girðingin og símalínan þar enn, en línan mun nú tilheyra áfrýjandanum Mílu ehf. og hann hafa á hendi rekstur þessa fjarskiptavirkis. Fyrir liggur að áfrýjendunum munu á árunum 2011 og 2012 hafa borist kvartanir um truflanir á símsambandi á svæði í námunda við jörð stefnda. Þessar truflanir töldu áfrýjendur mega rekja til rafmagnsgirðingarinnar í landi hans.
Að undangenginni málsmeðferð, sem ítarlega er lýst í hinum áfrýjaða dómi, tók áfrýjandinn Póst- og fjarskiptastofnun ákvörðun 13. júní 2013, þar sem stefnda var á grundvelli 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 um fjarskipti gert á sinn kostnað að færa nánar tiltekinn hluta rafmagnsgirðingar sinnar úr stað og tengja hana rafmagni á nýjan hátt fyrir 8. júlí sama ár, að því viðlögðu að áfrýjandinn gripi til þvingunarúrræða samkvæmt sömu lagagrein. Stefndi skaut þessari ákvörðun til úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála, sem staðfesti hana í úrskurði 16. september 2013 með fyrirvara eins og greint er frá í héraðsdómi. Stefndi höfðaði mál þetta 14. mars 2014 og var með hinum áfrýjaða dómi tekin til greina krafa hans um ógildingu úrskurðarins frá 16. september 2013.
Í áðurnefndri 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 kemur meðal annars fram að liggi fyrir að rafföng eða raflagnir valdi skaðlegri truflun á rekstri fjarskiptavirkis sé áfrýjandanum Póst- og fjarskiptastofnun heimilt að beina til eiganda þeirra fyrirmælum um að hann grípi á eigin kostnað til viðeigandi úrbóta án tafar. Lagagrein þessi, sem ber fyrirsögnina: "Takmörkun fjarskipta vegna truflana eða sérstakra aðgerða", heyrir til XII. kafla laga nr. 81/2003, sem eftir heiti sínu varðar fjarskiptabúnað. Lagagreinin var færð í þetta horf með 9. gr. laga nr. 34/2011. Fram að gildistöku þeirra laga var að finna reglu um áþekkt efni í 4. mgr. 71. gr. laga nr. 81/2003, en sú málsgrein var felld brott með 10. gr. laga nr. 34/2011. Í þeirri málsgrein var kveðið svo á að lægi fyrir að tæki, raflagnir, pípur, leiðslur eða því um líkt yllu truflun á rekstri fjarskiptavirkis væri fjarskiptafyrirtæki heimilt að krefja eiganda slíks búnaðar um tafarlausar úrbætur, en ella gæti það gert nauðsynlegar ráðstafanir til að koma í veg fyrir truflunina. Ef rekja mætti hana til gáleysis eiganda búnaðarins bæri honum að greiða allan kostnað af úrbótum.
Fyrrnefnd 71. gr. laga nr. 81/2003 ber fyrirsögnina: "Vernd fjarskiptavirkja" og er henni skipað í XIV. kafla laganna, sem tekur samkvæmt heiti sínu til uppsetningar og verndar fjarskiptavirkja. Í upphafsgrein þess kafla, 69. gr., er kveðið á um skyldu eiganda lands til að heimila fjarskiptafyrirtæki að leggja um það leiðslur fjarskiptavirkja, enda komi fullar bætur fyrir. Skuli hafa samráð við eiganda um hvar leiðslur verði lagðar og þess gætt að raska sem minnst hagsmunum hans. Jafnframt er mælt fyrir um bótaskyldu fjarskiptafyrirtækis vegna tjóns á landi af völdum lagningar eða viðhalds fjarskiptavirkja eða skerðingar, sem þau valdi á landsnotum. Með 70. gr. laganna er fjarskiptafyrirtæki heimilað með samþykki ráðherra að taka land eignarnámi í sambandi við lagningu eða rekstur almennra fjarskiptavirkja. Þá er þess að geta að í 71. gr. laganna eru að öðru leyti ákvæði í 1. mgr. um bann við því að leggja raflagnir eða leiðslur þar sem fjarskiptavirki eru, ef þær geta valdið truflunum á rekstri fjarskiptavirkja, í 2. mgr. um skyldu þess, sem vegna verklegra framkvæmda þarf að flytja til fjarskiptavirki, til að bera kostnað af slíku, og í 3. mgr. um skyldu þess, sem með jarðraski eða öðrum framkvæmdum hefur valdið skemmdum á fjarskiptavirkjum eða truflun á rekstri þeirra, til að tilkynna eiganda þeirra um slík atvik, svo og að bæta allt tjón af þeim nema hann sýni fram á að ekki hefði verið komist hjá tjóninu þótt full aðgæsla hefði verið sýnd. Þá eru í 5. til 9. mgr. sömu lagagreinar fyrirmæli um fjarskiptastrengi í sjó, þar á meðal um fiskveiðar í námunda við þá og bótaskyldu vegna skemmda á þeim af völdum veiða.
Framangreind ákvæði XIV. kafla laga nr. 81/2003, eins og þau hljóðuðu fyrir gildistöku laga nr. 34/2011, áttu sér að efni til hliðstæður í þeim köflum eldri laga um fjarskipti, sem tóku til uppsetningar og verndar fjarskiptavirkja, nánar tiltekið í XIII. kafla laga nr. 107/1999, XV. kafla laga nr. 143/1996, V. kafla laga nr. 73/1984 og V. kafla laga nr. 30/1941. Að því er þó að gæta að í lögum nr. 143/1996 höfðu fjarskiptafyrirtæki ekki á hendi réttindi og skyldur, sem áður var getið, heldur rekstrarleyfishafar, og í enn eldri lögunum Póst- og símamálastofnunin og póst- og símamálastjórnin. Leggja verður til grundvallar að áðurnefnd símalína hafi verið lögð í jörðu gegnum land stefnda á þeim tíma, sem lög nr. 30/1941 voru í gildi.
Engin gögn eru í málinu um aðdraganda þess að fyrrnefnd símalína hafi verið lögð í landi stefnda eða hvernig nánar hafi verið staðið að því verki. Samkvæmt málflutningi fyrir Hæstarétti liggur ekki annað fyrir nú en að stefndi hafi orðið við skyldu samkvæmt 1. mgr. 13. gr. þágildandi laga nr. 30/1941 til að leyfa þessa framkvæmd, eignarnám hafi ekki verið gert á hluta af landi hans og hann ekki fengið bætur vegna hennar. Þá var því lýst í málflutningi stefnda að hann hafi ekki sérstaklega verið hafður með í ráðum um hvar línan yrði lögð að öðru leyti en því að þeir, sem að verkinu hafi unnið, hafi innt hann eftir því hvar hann kynni síðar að hafa hug á að standa að framkvæmdum á landi sínu. Að þessu virtu verður að leggja til grundvallar að þeir, sem leystu þetta verk af hendi í þágu póst- og símamálastjórnarinnar eftir fyrrnefndu lagaákvæði, hafi í meginatriðum valið símalínunni stað. Gat þá ekki annað en blasað við þeim nálægð línustæðisins við rafmagnsgirðinguna í landi stefnda.
Eins og áður var lýst átti núgildandi 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003, sbr. 9. gr. laga nr. 34/2011, að mestu hliðstæðu í 4. mgr. 71. gr. fyrrnefndu laganna, sem felld var brott með 10. gr. þeirra síðarnefndu. Bæði fyrir og eftir þessar breytingar hefur 71. gr. laga nr. 81/2003 tekið samkvæmt fyrirsögn sinni til verndar fjarskiptavirkja. Þegar horft er til einstakra núgildandi málsgreina þessarar lagagreinar er ljóst að þær snúa í öllum tilvikum að því að vernda fjarskiptavirki, sem þegar eru fyrir hendi, fyrir röskun af framkvæmdum eða annars konar aðgerðum, sem síðar koma til. Ekki eru efni til annars en að líta svo á að þessu til samræmis hefði átt að skýra áðurnefnda 4. mgr., sem nú er fallin brott úr lagagreininni, á þann hátt að henni hafi verið ætlað að sporna við truflunum á rekstri fjarskiptavirkis af völdum raflagna, pípna eða leiðslna, sem síðar yrðu lagðar. Í orðalagi 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 kemur hvergi skýrlega fram að reglan þar hafi að þessu leyti víðtækara gildissvið en eldri reglan, sem hún leysti af hólmi, þannig að hún gæti nú náð meðal annars til raffanga og raflagna, sem voru þegar fyrir hendi áður en fjarskiptavirki varð til. Gagnvart þeim aðstæðum, sem uppi eru í málinu, myndi slík skýring á orðalagi þessa ákvæðis að auki skerða réttindi stefnda, sem varin eru af 1. mgr. 72. gr. stjórnarskrárinnar, enda væri honum þá ekki aðeins gert að sæta með lögum almennri skerðingu á eignarréttindum sínum, svo sem heimilt er í þágu almannahagsmuna, heldur jafnframt að bera kostnað af skerðingunni. Samkvæmt þessu verður niðurstaða hins áfrýjaða dóms staðfest um annað en málskostnað.
Rétt er að málskostnaður í héraði og fyrir Hæstarétti falli niður, en um gjafsóknarkostnað stefnda hér fyrir dómi fer samkvæmt því, sem í dómsorði segir.
Héraðsdómur skal vera óraskaður um annað en málskostnað.
Allur gjafsóknarkostnaður stefnda, Rúnars Árnasonar, fyrir Hæstarétti greiðist úr ríkissjóði, þar með talin málflutningsþóknun lögmanns hans, 1.000.000 krónur.
Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur 11. mars 2016.
Mál þetta, sem dómtekið var 18. febrúar 2016, var höfðað 14. mars 2014 af hálfu Rúnars Árnasonar, Neðri-Tungu, Vesturbyggð, á hendur Póst- og fjarskiptastofnun, Suðurlandsbraut 4, Reykjavík, og Mílu ehf., Suðurlandsbraut 30, Reykjavík til ógildingar á stjórnvaldsákvörðun.
Stefnandi krefst þess að ógiltur verði með dómi úrskurður úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála, dags. 16. september 2013 í máli nr. 1/2013, svo og ákvörðun stefnda, Póst- og fjarskiptastofnunar, dags. 13. júní 2013 í máli nr. 7/2013 og að stefnda Mílu ehf. verði gert að þola ógildingu ofangreindra stjórnvaldsákvarðana. Þá krefst stefnandi málskostnaðar að skaðlausu úr hendi stefndu sameiginlega samkvæmt mati dómsins eða samkvæmt málskostnaðarreikningi, eins og málið væri eigi gjafsóknarmál, auk virðisaukaskatts á málskostnað.
Af hálfu stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar eru gerðar þær dómkröfur að stefndi verði sýknaður af öllum kröfum stefnanda og að stefnanda verði gert að greiða stefnda málskostnað samkvæmt mati dómsins.
Stefndi Míla ehf. krefst sýknu af dómkröfum stefnanda. Jafnframt er gerð krafa um málskostnað úr hendi stefnanda að skaðlausu samkvæmt mati dómsins.
Tildrög máls þessa eru þau að stefnandi, sem hóf búskap á Neðri-Tungu í Örlygshöfn árið 1980, lagði rafmagnsgirðingu á jörð sína ári síðar. Nokkru síðar var lögð jarðsímalína með fram rafmagnsgirðingunni og í gegnum jörð stefnanda, líklega á árunum frá 1983 til 1986. Stefndi Míla ehf. er nú eigandi símastrengsins.
Stefnda Póst- og fjarskiptastofnun bárust upplýsingar frá stefnda Mílu ehf. 29. ágúst 2011 um að kvartað hefði verið undan tikki á símalínum vegna rafgirðingar í landi stefnanda og þann 15. júní 2012 barst stofnuninni kvörtun frá nágranna stefnanda undan því að stöðugt tikk væri á símalínu. Póst- og fjarskiptastofnun upplýsti stefnanda um þessar kvartanir með bréfi 8. ágúst 2012 og lagði til að gerðar yrðu úrbætur ef stefnandi féllist á að fjarskiptatruflunina væri að rekja til rafmagnsgirðingar hans. Í svarbréfi stefnanda til stofnunarinnar 12. ágúst 2012 var bent á að rafgirðing hans hefði verið komin upp áður en viðkomandi fjarskiptabúnaði hafi verið valin staðsetning, stefnandi bæri ekki ábyrgð á gagnaflutningakerfi Póst- og fjarskiptastofnunar og hafnaði því að hann bæri kostnað af því að það væri í lagi.
Þann 30. ágúst 2012 fóru starfsmenn stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar í vettvangsskoðun á jörð stefnanda, og var hann þar viðstaddur ásamt starfsmönnum Mílu ehf. Samkvæmt vettvangsskýrslu var rafmagnsgirðingin framleidd árið 1980 og uppfyllti kröfur og staðla þess tíma. Gerðar voru prófanir á gæðum símalínunnar sem liggur um land stefnanda með því að hringja og taka á móti símtölum og heyrðust þá daufir smellir í bakgrunni símtals, en ef slökkt var á hluta girðingarinnar heyrðust ekki smellir við símtöl um línuna. Niðurstaða skýrslunnar var að fjarskiptatruflanir á nálægum bæjum mætti rekja til rafmagnsgirðingar á jörð stefnanda, einkum norðurlegg hennar sem liggi næst spennugjafanum og beri uppi straum fyrir aðra hluta girðingarinnar með þeim krafti að það valdi truflunum á símalínu sem liggi samsíða girðingunni á þeim kafla. Lagt var til sem fyrsta skref til úrbóta, sem hugsanlega kynni að duga, að færa fyrsta hluta norðurleggs girðingarinnar ofar í túnið til vesturs.
Stefnanda var kynnt skýrslan með bréfi Póst- og fjarskiptastofnunar, dags. 20. september 2012, og áréttað að það væri á ábyrgð eiganda raffangs, sem ylli truflun á fjarskiptum, að grípa til viðeigandi ráðstafana til að fyrirbyggja truflanir. Óskað var upplýsinga um þær úrbætur sem þegar hefðu verið gerðar. Stefnandi upplýsti með bréfi 4. október 2012 að girðingin hefði verið færð samkvæmt leiðbeiningum stefnda, til bráðabirgða, og teldi hann að stofnunin og stefndi Míla ehf. bæru ábyrgð á því að sú lausn yrði varanleg. Teldi hann sig ekki bera ábyrgð á lagningu símastrengsins og ætlaði ekki að bera kostnað af honum né því sem honum kynni að fylgja. Stofnunin óskaði frekari upplýsinga frá stefnanda með bréfi 22. október 2012, m.a. um það hvers vegna færsla girðingarinnar fæli eingöngu í sér bráðabirgðalausn. Þá var þess óskað að stefnandi upplýsti með ítarlegum hætti hvað þyrfti að gera svo að lausnin yrði varanleg og upplýsti um áætlaðan kostnað við þá framkvæmd. Sama dag óskaði stofnunin upplýsinga frá Mílu ehf. um hvaða staðla eða verklagsreglur stuðst væri við, við lagningu símalína, með tilliti til dýptar skurðar og frágangs línunnar að öðru leyti.
Í svarbréfi stefnanda 7. nóvember 2012 upplýsti hann að ekki væri um fyrirkomulag til frambúðar að ræða m.a. vegna þess að ekki væri hlið á girðingunni, en þegar gripir yrðu látnir út í vor þyrftu þeir að fara um þetta svæði. Stefnandi kvaðst vera tilbúinn til þess að leggja land undir þær girðingar sem teiknaðar hefðu verið upp, en ítrekaði að kostnaður hans af girðingunni færi ekki fram yfir venjulegan viðhaldskostnað. Kvaðst stefnandi vera þeirrar skoðunar að það væri á ábyrgð stefnda Mílu ehf. eða eftir atvikum stofnunarinnar að kostnaðarmeta þá framkvæmd og að það væri eiganda símalínunnar að leiðrétta það að hafa í upphafi valið henni rangan stað. Í svarbréfi Mílu ehf. til stofnunarinnar 16. nóvember 2012 kom fram að símastrengur væri upp úr jörðu á kafla þar sem ekki væri hægt að leggja hann í jörðu, en lítil hætta væri á að venjuleg umferð skemmdi hann. Bilun hafi komið upp í frosthörkum og snjó, hún sé ekki Örlygshafnarmegin heldur nær Breiðuvík, en til standi að skoða það mál betur og staðsetja bilunina. Þá kom fram í bréfinu að þær reglur sem í gildi hafi verið þegar strengurinn var lagður væru ekki lengur tiltækar.
Með bréfi 6. desember 2012 óskaði stofnunin enn eftir því að stefnandi mæti kostnaðinn við þær viðbótarframkvæmdir sem hann teldi nauðsynlegar svo að um varanlega lausn yrði að ræða. Í bréfinu kom fram að til álita kæmi að stofnunin bannaði að rafstraumur færi í gegnum þá hluta girðingarinnar sem lægju samsíða niðurgröfnum símastreng. Í svarbréfi stefnanda 19. desember 2012 er upplýst að áætlaður heildarkostnaður á 3,2 km rafmagnsgirðingu samkvæmt útreikningum Bændasamtaka Íslands á verðlagi ársins 2012 sé 1.009.600 krónur.
Í bréfi stofnunarinnar 4. janúar 2013 til Mílu ehf. var óskað eftir afstöðu félagsins til sáttameðferðar vegna lagningar á umræddum streng. Míla ehf. kæmi að endurnýjun rafgirðingar í ljósi þess að fara þyrfti í framkvæmdir til þess að koma símastreng lengra ofan í jörðu svo að dýpt í jörðu væri í samræmi við staðla og verklagsreglur. Í svarbréfi Mílu ehf. 23. janúar 2013 kemur fram að félagið muni framkvæma dýptarmælingar á símalínu og lagfæra ef strengurinn er ekki jafn djúpt og reglur segi til um, þar sem því sé mögulega við komið, en setji þó fyrirvara um strenglögnina sem liggi ofanjarðar. Hafnaði félagið því að taka þátt í kostnaði vegna mögulegra girðingaframkvæmda og taldi það á ábyrgð þess sem setji upp slíka girðingu. Niðurstaða mælinga samkvæmt skýrslu Mílu ehf. 5. febrúar 2013 var að strengurinn væri að meðaltali á 50-60 cm dýpi en á tveimur stöðum lægi strengurinn ofar, eða á 20-30 cm dýpi. Í mæliskýrslunni kemur fram að núverandi verklagsreglur Mílu ehf. séu þær sömu og verklagsreglur Landsímans frá 1998, sem tilgreini að jarðsímastrengir skuli lagðir í 60 cm dýpi og sé þá miðað við endanlegt yfirborð jarðvegs. Taldi Míla ehf. að jarðstrengurinn hefði á sínum tíma verið eðlilega lagður í jörðu hvað dýpt varðaði og viðmiðunarreglur þess tíma, en strengurinn hafi getað færst til í jörðu frá þeim tíma.
Með bréfi Póst- og fjarskiptastofnunar 11. apríl 2013 var stefnanda boðuð ákvörðun um úrbætur á rafmagnsgirðingu, sem fæli í sér að stefnanda yrði gert að gera þær breytingar sem lagðar voru til í skýrslu frá 18. september 2012 á eigin kostnað. Í bréfinu kom fram að þar sem dýpt símastrengsins væri minni en áskilið er í handbók Alþjóðafjarskiptasambandsins mætti rekja það til álags á yfirborði, annars vegar hjólfara í vegarslóða og hins vegar ágangs nautgripa við girðingarhlið í beitarhólfi, og á þeim stöðum lægi strengurinn ekki nærri girðingunni. Það sé álit stofnunarinnar að orsakir truflana sé ekki að rekja til þess að símstrengur liggi ekki nógu djúpt í jörðu. Úrbætur á rafmagnsgirðingu séu til þess fallnar að koma í veg fyrir eða draga úr þeim skaðlegu truflunum sem prófanir hafi staðreynt að rekja megi til rafmagnsgirðingar. Þar sem skylda til að grípa til úrbóta hvíli á eiganda raffangs eða mannvirkis verði kostnaður við að færa girðinguna með varanlegum hætti ekki lagður á Mílu ehf.
Í andmælabréfi lögmanns stefnanda 7. maí 2013 var fyrirhugaðri ákvörðun mótmælt og m.a. talið að ekki væri heimild til þess að þvinga hann til úrbóta á eigin kostnað, meðal annars vegna meginreglunnar um að lögum megi ekki beita afturvirkt, skylda til úrbóta sé fallin niður vegna tómlætis, meðalhófsreglu sé ekki gætt og ákvörðunin sé ekki í samræmi við stjórnarskrárverndaðan eignarrétt og atvinnufrelsi stefnanda og fleiri nánar tilgreindra atriða.
Með ákvörðun stefnda, Póst- og fjarskiptastofnunar, 13. júní 2013, var stefnanda, með vísan til 2. mgr. 64. gr. laga um fjarskipti nr. 81/2003, gert að færa hluta af rafmagnsgirðingunni og tengja hann við girðingu á ytri mörkum norðurhluta túnsins í samræmi við uppdrátt sem ákvörðun fylgdi. Nánar tiltekið væri um að ræða lagningu á rúmlega 2 km girðingu til að hún liggi hvergi samsíða símastrengnum og 1 km hliðarstreng eða alls um 3,2 km langa girðingu. Allur kostnaður sem félli til við framkvæmd verksins, þ.m.t. vegna vinnu, efniskaupa og flutnings, skyldi borinn af stefnanda, eiganda girðingarinnar og skyldi úrbótum vera lokið eigi síðar en 8. júlí 2013. Að öðrum kosti áskildi stofnunin sér rétt til þess, hafi áskoranir stofnunarinnar til ábúanda og venjubundin þvingunarúrræði í formi dagsekta ekki borið árangur innan hæfilegs tíma, að láta rjúfa straum á rafmagnsgirðingunni og innsigla, sbr. 1. mgr. 64. gr. laga um fjarskipti nr. 81/2003, eftir atvikum með aðstoð lögreglu, sbr. 4. mgr. sama ákvæðis.
Stefnandi kærði ákvörðunina til úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála. Í úrskurði nefndarinnar 16. september 2013 var m.a. fundið að því að önnur úrræði, svo sem að færa símalínuna, hefðu ekki verið kostnaðarmetin sérstaklega. Þá bæri að leggja fyrir stofnunina að gefa stefnanda hæfilegan frest til þess að sýna fram á að fullnægjandi endurbætur á girðingunni væru minna íþyngjandi en sú tilfærsla hennar sem stofnunin hafði mælt fyrir um. Ákvörðun stofnunarinnar var með úrskurðinum staðfest með þeim hætti að stefnanda beri að grípa til viðeigandi úrbóta til að koma í veg fyrir truflanir á fjarskiptum og bera allan kostnað sem til fellur við framkvæmd þeirra, en staðfesting á því, að stefnandi skuli færa hluta af rafmagnsgirðingunni í samræmi við uppdrátt í viðauka, var háð þeim fyrirvara að hann hefði ekki sýnt fram á aðra leið til að ná því markmiði sem stefnt sé að, þ.e. að koma í veg fyrir truflanir á fjarskiptum, og stofnunin fallist á hana. Þá skyldi stefnandi ljúka úrbótum innan þess frests sem stofnunin myndi setja.
Að fenginni niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar óskaði Póst- og fjarskiptastofnun eftir mati frá Mílu ehf. á kostnaði af því að færa símalínuna og væri þá heimilt að reikna kostnað vegna nýrrar símalínu. Í svarbréfi Mílu ehf. 3. október 2013 kemur fram að kostnaður við að leggja nýja símalínu í norðurhólfi, um 800 metrar, sé áætlaður 1.641.000 krónur, en sé lögð ný lína á öllu svæðinu, um 1300 metrar, er áætlað að það kosti 2.414.000 krónur. Þetta mat Mílu ehf. kynnti stofnunin stefnanda með bréfi 7. október 2013. Í bréfinu kom fram að óhaggaður stæði úrskurður um að stefnanda væri skylt að bera kostnaðinn af úrbótum til að koma í veg fyrir fjarskiptatruflanir. Stefnanda var veittur frestur til að skila stofnuninni áætlun um kostnað af endurnýjun girðingarinnar eða annarri mögulegri leið til úrbóta. Eftir ítrekun stofnunarinnar og að fengnum fresti tilkynnti lögmaður stefnanda stofnuninni að stefnandi myndi ekki una úrskurði nefndarinnar og er mál þetta höfðað til að fá honum hnekkt.
Við meðferð málsins aflaði stefnandi mats dómkvadds manns um kostnað af þremur mismunandi leiðum til úrbóta. Í matsgerð hans 10. september 2015 er endurnýjun og tilfærsla á 3,2 km girðingu, svo sem mælt er fyrir um í úrskurði Póst- og fjarskiptastofnunar, metin á 2.019.588 krónur. Tilfærsla og takmörkuð endurnýjun girðingar er metin á 466.020 krónur og loks er kostnaðarmat á endurnýjun girðingar, án tilfærslu hennar, á þeim kafla þar sem hún liggur samsíða símastreng, að fjárhæð 538.164 krónur. Matsmaður gaf skýrslu fyrir dóminum við aðalmeðferð málsins og staðfesti matsgerð sína.
Með úrskurði kærunefndar fjarskipta- og póstmála sem og ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar hafi stefnanda verið gert að færa og endurnýja girðingu á landi sínu með tilheyrandi kostnaði og óhagræði fyrir hann. Þessar stjórnvaldsákvarðanir séu íþyngjandi gagnvart stefnanda, sem sé sá aðili sem eigi hagsmuna að gæta. Að sama skapi sé stefndi Póst- og fjarskiptastofnun sá aðili sem tekið hafi ákvörðun á lægra stigi. Stefndi sé stjórnvald og hafi aðildarhæfi, enda komi fram í 2. mgr. 1. gr. laga um Póst- og fjarskiptastofnun að um sé að ræða sjálfstæða stofnun undir yfirstjórn ráðherra. Stefndi Míla ehf., sem hafi verið aðili að stjórnsýslumálunum, sé eigandi hinnar umþrættu símalínu. Félagið hafi m.a. fengið andmælarétt í nokkrum tilvikum og útbúið skýrslur vegna málsins. Verði kröfur stefnanda samþykktar geti það einnig haft þær afleiðingar að stefnda Mílu ehf. verði gert skylt að bera þann kostnað sem úrbætur á landi stefnanda munu kosta eða hugsanlega bera kostnað af því að færa hina umþrættu símalínu. Kröfugerð af þessu tagi sé í samræmi við viðurkenndar fræðikenningar í stjórnsýslurétti og myndi það varða frávísun ef öllum aðilum stjórnsýslumálanna væri ekki stefnt í máli þessu.
Þar sem vísað sé til úrskurðar úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála eigi sömu rök við og leiði til ógildingar á ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar.
Úrskurðurinn brýtur í bága við stjórnarskrárbundinn rétt stefnanda
Stefnandi byggi í fyrsta lagi á því að stjórnvaldsákvörðunin og þá þær lagareglur sem hún byggi á brjóti í bága við stjórnarskrá Íslands og meginreglur íslensks stjórnskipunarréttar. Ekki nægi að stjórnvaldsákvörðun eigi sér lagastoð sé hún andstæð æðri réttarheimildum. Stefnandi sé réttmætur eigandi jarðarinnar að Neðri-Tungu og hafi lífsviðurværi sitt af jörðinni. Rafmagnsgirðingin sé hluti nauðsynlegra mannvirkja í tengslum við búreksturinn, enda sé lausaganga stórgripa bönnuð í Vesturbyggð. Lagaákvæði um skerðingu á réttindum beri að túlka þröngt.
Í 72. gr. stjórnarskrár sbr. 1. gr. 1. samningsviðauka við mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, komi fram að eignarrétturinn sé friðhelgur og engan megi skylda til þess að láta af hendi eign sína nema almenningsþörf krefji. Þurfi þá til þess lagafyrirmæli og komi fullt verð fyrir. Lagaákvæðið sem byggt sé á til þess að krefja stefnanda um að færa hina umþrættu rafmagnsgirðingu og endurnýja hana sé 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 um fjarskipti. Fram komi í ákvæðinu að ef liggi fyrir að rafföng valdi skaðlegri truflun á rekstri fjarskiptavirkis sé stefnda Póst- og fjarskiptastofnun heimilt að beina fyrirmælum til eiganda slíks hlutar um að hann grípi á eigin kostnað til viðeigandi úrbóta án tafar, t.d. taki niður, færi eða fjarlægi viðkomandi hlut sem valdi truflun. Stefnandi telji ákvæðið brjóta í bága við tilvísuð ákvæði stjórnarskrár og mannréttindasáttmála Evrópu. Fyrir liggi að stefnandi starfræki nautgriparæktun á því túni sem hin umþrætta rafmagnsgirðing umljúki. Með úrskurðinum sé honum gert að færa rafmagnsgirðinguna svo að honum verði ekki fært að nýta umrætt tún til beitar fyrir nautgripi á sama hátt og áður. Stefnandi hafi í raun engin not fyrir þann hluta túnsins sem nú liggi utan girðingar og geti ekki nýtt hann í atvinnustarfsemi með sama hætti og fyrr. Í því telji stefnandi felast skerðingu eignarréttar. Ef gera ætti honum að færa umrædda girðingu telji stefnandi að annar hvor stefndu ætti að bera ábyrgð á þeirri framkvæmd og bæta honum þann skaða sem færsla rafmagnsgirðingarinnar valdi honum, þ.m.t. bætur vegna breyttrar landnýtingar. Stefnandi telji einnig að við reglusetningu af því tagi sem fjallað sé um í máli þessu verði hið opinbera að taka tillit til sjónarmiða um stjórnskipulegt meðalhóf og leggja ekki of þungar byrðar til skerðingar á eignarétti á einstaklinga.
Þetta eigi við þar sem fyrir liggi að hin umdeilda girðing hafi verið fyrir á jörðinni þegar símalínan hafi verið lögð og hafi staðið athugasemdalaust í rúmlega þrjátíu ár. Stefndi Míla ehf., eða forveri félagsins, hafi mátt vita að ekki ætti að leggja símalínur samhliða rafmagnsgirðingu enda sé þá hætta á truflunum.
Umrædd stjórnvaldsákvörðun brjóti í bága við 75. gr. stjórnarskrár um atvinnufrelsi. Í ákvæðinu felist að stjórnvöldum sé óheimilt að setja atvinnufrelsi skorður með lögum nema almannahagsmunir krefjist þess. Framangreint lagaákvæði feli í sér slíkar skorður á atvinnufrelsi hans. Óheimilt sé að skerða frelsi hans til þess að starfrækja atvinnu sína með þeim hætti sem gert sé í ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar.
Stefnandi byggi einnig á því að túlka beri ákvæði póst- og fjarskiptalaga í samræmi við meginregluna um bann við afturvirkni laga. Óumdeilt sé að hin umdeilda rafmagnsgirðing hafi verið reist þrjátíu árum áður en núgildandi 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003 tók gildi. Stefnandi sé þvingaður til úrbóta á eigin kostnað eða þola ellegar þvingunarráðstafanir í formi dagsekta vegna þess að símalína hafi verið lögð við hlið rafmagnsgirðingar hans fyrir gildistöku laganna. Stefnandi verði ekki beittur þeim þvingunum. Þegar hann hafi reist umrædda rafmagnsgirðingu hafi ekkert verið í lagaumgjörð sem bent hafi til þess að honum gæti orðið skylt að bera kostnað af því að færa hana vegna þess að forveri stefnda Mílu ehf. hafi ákveðið að leggja símalínu við hliðina á girðingunni.
Eigandi eldra mannvirkis, sem standi á eignarlóð hans, eigi aldrei að þurfa að lúta því að honum verði gert að grípa á eigin kostnað til úrbóta vegna mannvirkis sem reist hafi verið síðar. Lagning línunnar sé alfarið á ábyrgð eiganda hennar. Línan hafi verið lögð í gegnum jörð stefnanda samhliða rafmagnsgirðingu sem fyrir hafi verið á jörðinni. Sé það niðurstaða eiganda símalínunnar, að truflanir vegna nálægðar símalínunnar við rafmagnsgirðinguna séu slíkar að nauðsynlegt sé að grípa til ráðstafana, séu slíkar framkvæmdir alfarið á ábyrgð og kostnað eiganda símalínunnar. Eigendum símalínunnar hafi á sínum tíma verið í lófa lagið að kanna hvort nálægð línunnar við girðinguna gæti valdið truflunum og grípa þá til ráðstafana til að koma í veg fyrir slíkar truflanir.
Að túlka ákvæði 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga á þann veg að ákvæðið nái yfir öll mannvirki óháð því hvenær þau hafi verið reist sé ótækt. Löggjafanum sé óheimilt að setja íþyngjandi reglur um skyldu til úrbóta á kostnað eigenda afturvirkt.
Úrskurðurinn brjóti í bága við tilvitnuð ákvæði stjórnarskrárinnar auk þess að vera í andstöðu við ólögfestar meginreglur stjórnskipunarréttar, annars vegar um bann við íþyngjandi afturvirkum lagareglum og hins vegar meðalhófsreglu stjórnskipunarréttar. Af því leiði að ógilda beri hinar íþyngjandi stjórnvaldsákvarðanir.
Meðalhófsregla stjórnsýsluréttar
Stefnandi byggi á því að stjórnvaldsákvörðunin brjóti í bága við meðalhófsreglu stjórnsýsluréttar, sem lögfest sé í 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Stjórnsýslulögin geri lágmarkskröfur til málsmeðferðar hjá stjórnvöldum og þoki sérákvæðum laga sem geri minni kröfur til stjórnvalda en þar greini.
Stefnandi telji í fyrsta lagi að sá hluti meðalhófsreglu sem segi til um að ákvörðun þurfi að vera markhæf til þess að heimilt sé að beita henni sé að öllum líkindum ekki uppfylltur. Ekki liggi enn ljóst fyrir hvort færsla á girðingunni á þann stað sem lagt sé til í úrskurðinum komi í veg fyrir allar rafmagnstruflanir. Nauðsynlegt sé að það verði rannsakað nákvæmlega hvort engar truflanir verði, verði breytingar gerðar, en stefnandi hafi verið tilbúinn til þess að færa girðingu tímabundið, þegar hann þyrfti ekki að nýta túnið, svo að slíkar mælingar mættu fara fram. Engar mælingar hafi verið gerðar við þær aðstæður. Hér skipti einnig máli að mælingar þurfi að fara fram bæði þegar blautt sé og þegar þurrt sé, en meiri leiðni sé frá rafstrengjum í blautu veðri. Óvíst sé því að ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar sé markhæf.
Í öðru lagi telji stefnandi að ekki hafi verið valið vægasta úrræðið sem í boði hafi verið þegar ákvörðun hafi verið tekin. Ekki hafi farið fram næg könnun á því hvaða úrbætur komi til greina, hver kostnaðurinn við þær úrbætur sé og þá hvert sé vægasta úrræðið sem samt komi að gagni til þess að koma í veg fyrir truflanir á símalínunni. Stefnandi nefni eftirfarandi tillögur sem hugsanlega dygðu til úrbóta og gætu verið vægari úrræði:
1. Girðing yrði færð, en ekki endurnýjuð nema að því marki sem nauðsynlegt væri vegna færslunnar, þ.e. að ekki yrði lögð ný girðing að öllu leyti um 3,2 km kafla eins og gert sé ráð fyrir í ákvörðun Póst- og fjarskiptastofnunar.
2. Girðing yrði ekki færð heldur eingöngu endurnýjuð á þeim kafla þar sem mestar rafmagnstruflanir eru, þ.e. þar sem símalína liggur samhliða rafmagnsgirðingu.
3. Símalína yrði færð frá rafmagnsgirðingu en girðing stæði á þeim stað sem hún hefur verið.
Fleiri leiðir séu vafalaust til, stefnandi sé ekki sérfræðingur í rafleiðni rafmagnsgirðinga og ekki sé hægt að gera þær kröfur til hans að hann þekki allar mögulegar leiðir til þess að minnka rafleiðni í jarðvegi. Telji stefnandi mikinn vafa leika á því hvaða úrræði henti best til að ná markmiði stjórnvaldsákvörðunarinnar. Stefndu verði að bera ábyrgð á því að aðrar leiðir sem hugsanlega séu vægari hafi ekki verið kannaðar af hlutlausum aðila.
Í þriðja lagi telji stefnandi að ekki hafi verið hóf í beitingu þess úrræðis sem valið hafi verið, þ.e. að girðingin yrði færð, þar sem þau tímamörk sem hafi verið gefin hafi verið afar knöpp, eingöngu tæplega mánuður. Á þeim tíma hafi stefnandi ekki getað framkvæmt hina umdeildu framkvæmd í fyrsta lagi vegna fjárhagsstöðu sinnar en einnig vegna þess að mikið sé almennt að gera hjá bændum á sumrin. Í ljósi fjárhagsstöðu stefnanda hefði þurft að gefa honum afar rúman tíma til þess að framkvæma hinar umþrættu endurbætur, enda þyrfti hann beinlínis að safna fyrir þeim endurbótum sem gert hafi verið ráð fyrir.
Stefnandi telji að stefndi Póst- og fjarskiptastofnun og síðar úrskurðarnefndin hafi ekki uppfyllt þær skyldur sem hvíli á stjórnvaldi samkvæmt 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Fjölmörg atriði sem stefndi byggi á í ákvörðun sinni hefði þurft að kanna nánar.
Í fyrsta lagi virðist byggt á því að rannsóknarskylda vegna mögulegra úrbóta hvíli á stefnanda en ekki stjórnvaldinu. Ítrekaðar kröfur hafi verið gerðar til stefnanda um að gera kostnaðarmat á úrbótum og að hann legði til hvaða leiðir væru færar til þess að koma í veg fyrir truflun á umræddri símalínu. Ekkert í því lagaumhverfi sem stefndi Póst- og fjarskiptastofnun starfi í bendi til þess að rannsóknarregla eigi ekki að hvíla á stjórnvaldinu heldur á aðila stjórnsýslumálsins. Það að stefnandi hafi lagt til ákveðna leið til endurbóta geri það ekki að verkum að stefndi Póst- og fjarskiptastofnun eða úrskurðarnefndin þurfi ekki að uppfylla þá rannsóknarskyldu sem hvíli á stjórnvöldum.
Að mati stefnanda liggi orsakir fjarskiptatruflananna ekki nákvæmlega fyrir. Í ákvörðun stofnunarinnar, þar sem hún gefi álit sitt á orsökum truflana og mat á mælingum stefnda Mílu, komi annars vegar fram að ásigkomulag girðingarinnar sé frekar slæmt, auk þess sem girðingin liggi lágt frá jörðu í sumum tilvikum. Þá segir að sprungur og fúi í girðingarstaurum sem þannig taki í sig raka, timbur af annarri viðartegund sem neglt hafi verið við staurana, lág lega strengsins og hávaxið gras hafi ótvírætt þær afleiðingar að mati Póst- og fjarskiptastofnunar að rafmagnsgirðingin trufli fjarskiptamerki sem fari eftir símastrengnum. Af þessu verður ekki annað skilið en að stefndi Póst- og fjarskiptastofnun telji truflanirnar stafa af bágu ástandi girðingarinnar. Síðar í sama kafla segi hins vegar orðrétt:
Mun líklegra er og hafa prófanir á breyttri uppsetningu girðingarinnar staðfest það, a.m.k. að hluta til, að lega símstrengsins samhliða rafmagnsgirðingunni í norðurhólfi túnsins sé orsökin fyrir umræddum fjarskiptatruflunum. Þar er enda spennan meiri á strengnum, þar sem rafstraumurinn liggur fyrst um það hólf en berst síðan í syðra hólfið. Með því að færa girðinguna í norðurhólf túnsins þannig að aðalburðarleið straumsins liggi ekki meðfram umræddum símastreng hefur komið í ljós að unnt er að komast hjá truflunum á fjarskiptum að öllu eða a.m.k. mestu leyti.
Miðað við þetta virðist stefndi Póst- og fjarskiptastofnun telja orsökina liggja í staðsetningu girðingarinnar samhliða strengnum og leggi stofnunin til að uppsetningu girðingarinnar verði breytt varanlega. Að mati stefnanda sé nauðsynlegt að fá úr því skorið með óyggjandi hætti hver sé orsök truflananna enda yrði það mun viðaminni framkvæmd að lagfæra girðinguna á þeim stað sem hún standi núna en að flytja hana og gera nauðsynlegar breytingar svo að hún gegni tilgangi sínum.
Að auki hafi Póst- og fjarskiptastofnun ekki talið ástæðu til að kanna til hlítar hvenær truflanirnar hafi hafist. Sé það rétt að lega girðingarinnar valdi truflunum séu líkur á að einhverjar truflanir hafi verið til staðar allt frá því að símalínan hafi verið lögð. Í öllu falli væri lega símalínunnar, sem stefnandi hafi ekkert með að gera, alltaf sjálfstæður orsakavaldur óháð ástandi girðingarinnar.
Skilyrði ógildingar stjórnvaldsákvörðunar
Ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar hafi bæði verið haldin form- og efnisannmörkum, rannsóknarregla og meðalhófsregla hafi verið brotnar við meðferð málsins. Brot á meðalhófsreglu leiði almennt til ógildingar stjórnvaldsákvörðunar og leiði engin rök til þess að það eigi ekki við um tilvik stefnanda. Rannsóknarregla teljist einnig til svokallaðra öryggisreglna stjórnsýslulaga og sé meginreglan sú að brot gegn henni varði ógildingu stjórnvaldsákvörðunar. Auk þess sé augljóst að verði fallist á að stjórnvaldsákvörðunin og lagagrundvöllur hennar brjóti í bága við stjórnarskrárvarinn rétt stefnanda beri að ógilda ákvörðunina, enda sé um æðri réttarheimild að ræða, sem þoki hinni lægra settu samkvæmt almennum lögskýringarsjónarmiðum.
Stefnandi hafi verulegra hagsmuna að gæta af ógildingu ákvörðunar þar sem honum sé gert að fara í verulegar framkvæmdir sem muni kosta hann mikla fjármuni.
Stefnandi byggi kröfur sínar um ógildingu stjórnvaldsákvörðunar á meginreglum stjórnsýslulaga nr. 37/1993, sbr. sérstaklega 10. og 12. gr. þeirra laga. Einnig sé byggt á 72. og 75. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands nr. 33/1944 og mannréttindasáttmála Evrópu sem lögfestur var með lögum nr. 62/1994, m.a. 1. gr. 1. samningsviðauka hans. Þá sé byggt á ólögfestum meginreglum stjórnskipunarréttar, m.a. um meðalhóf, lögmæti, og bann við afturvirkni íþyngjandi laga. Þá sé byggt á lögum um fjarskipti nr. 81/2003, m.a. 64. gr. laganna. Varnarþing sé stutt við 1. mgr. 32. gr. laga um meðferð einkamála nr. 91/1991. Krafa um málskostnað styðjist við XXI. kafla sömu laga. Krafa um virðisaukaskatt á málflutningsþóknun byggist á ákvæðum laga nr. 50/1988. Stefnandi sé ekki virðisaukaskattskyldur og sé því nauðsyn á að fá skattinn tildæmdan úr hendi stefndu.
Málsástæður og lagarök stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar
Stefndi bendi á að stefnandi hafi ekki beint máli sínu að Birnu Mjöll Atladóttur, sem upphaflega hafi kvartað vegna rafmagnsgirðingarinnar og verið aðili að málinu þegar það hafi verið til meðferðar hjá stefnda. Bendi stefndi á að hugsanlega eigi hún slíkra lögvarinna hagsmuna að gæta að rétt hefði verið að beina málinu einnig að henni á grundvelli 18. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, eftir atvikum með því að þola dóm um kröfuna. Á þetta sé bent ef dómurinn teldi málatilbúnað stefnanda haldinn þeim annmörkum að til frávísunar leiddu.
Stefndi mótmæli málsástæðum stefnanda og kröfum á þeim byggðum. Ákvörðun og síðan úrskurður úrskurðarnefndarinnar sé í samræmi við lög að formi og efni og engar ástæður geti leitt til ógildingar. Ákvörðun stefnda hafi í öllum meginatriðum verið staðfest af úrskurðarnefndinni en nefndin hafi talið rétt að stefndi gæfi stefnanda kost á að sýna fram á ef aðrar leiðir væru tækar til að koma í veg fyrir fjarskiptatruflanir af rafmagnsgirðingunni. Stefndi hafi sérstaklega kallað eftir því við stefnanda og gert frekari athuganir því samhliða. Stefnandi hafi hins vegar lýst því yfir að hann hygðist ekki una úrskurði nefndarinnar, þrátt fyrir viðbótarrannsóknir stefnda og þau færi sem stefndi hafi gefið stefnanda á því að leita annarra leiða. Krafist sé sýknu af öllum kröfum stefnanda þar sem ákvörðun stefnda og úrskurður nefndarinnar séu gildar ákvarðanir.
Samkvæmt 2. mgr. 1. gr. laga um fjarskipti nr. 81/2003 sé markmið laganna að tryggja hagkvæm og örugg fjarskipti hér á landi og efla virka samkeppni á fjarskiptamarkaði. Með tilvísun ákvæðisins til öryggis sé átt við að fjarskiptasambönd skuli vera órofin og samfelld og laus við skaðlegar truflanir sem hafi neikvæð áhrif á gæði fjarskiptanna með þeim hætti að öryggi þeirra sé raskað. Í f-lið 4. töluliðar 1. mgr. 3. gr. laga nr. 69/2003 um Póst- og fjarskiptastofnun sé stefnda falið það hlutverk að tryggja að heild og öryggi almennra fjarskiptaneta sé viðhaldið.
Með hliðsjón af því markmiði og hlutverki stefnda hafi löggjafinn látið stofnuninni í hendur ýmis úrræði til að vernda almenn fjarskiptanet, t.d. forræði yfir skipulagi tíðnirófsins til að draga úr hættu á fjarskiptatruflunum og víðtækar inngripsheimildir til að koma í veg fyrir og uppræta fjarskiptatruflanir, sbr. 64. gr. fjarskiptalaga. Þetta ákvæði laganna gildi óháð því hvort um sé að ræða truflanir sem hafi áhrif á þráðlaus fjarskipti eða á fastanetssambönd. Þá skipti heldur ekki máli hvort truflunina sé að rekja til fjarskiptavirkis, sbr. skilgreiningu á því hugtaki samkvæmt 14. tölulið 3. gr. fjarskiptalaga, að það sé yfirheiti yfir öll tæki og tól sem notuð séu til að virkja fjarskiptasendingu, eða hvort þær stafi frá öðrum tækjum, búnaði eða mannvirkjum. Hætta á fjarskiptatruflunum frá öðrum búnaði eigi einkum við um svokölluð rafföng, en rafmagnsgirðingin sem um ræði teljist til slíks búnaðar. Þegar fjarskiptatruflun sé að rekja til raffangs sé ótvírætt að leysa skuli úr málinu á grundvelli fjarskiptalaga, sbr. sérstaka lagaskilareglu í 2. mgr. 14. gr. reglugerðar nr. 397/2012 um rafsegulsamhæfi.
Ákvæði 64. gr. fjarskiptalaga mæli fyrir um þá meginreglu að vernd fjarskiptavirkja skuli hafa ákveðinn forgang fram yfir þá hagsmuni sem kunni að fylgja notkun og rekstri á öðrum búnaði, þyki sýnt að hann valdi truflunum á fjarskiptum. Ganga verði út frá því að löggjafinn leggi þar til grundvallar almennt mat á hagsmunum og hversu mikilvæg fjarskipti séu í tæknivæddu samfélagi nútímans, ekki síst sem ómissandi öryggistæki þegar þörf sé á tryggum boðskiptum í tilefni af tilfallandi hættuástandi. Samkvæmt skýru orðalagi 2. mgr. 64. gr. sé ljóst að ábyrgðin á því að fyrirbyggja truflanir liggi hjá eiganda þess fjarskiptavirkis, raffangs eða annars búnaðar sem valdi fjarskiptatruflunum. Beri eiganda slíks búnaðar að grípa til viðeigandi ráðstafana til að koma í veg fyrir fjarskiptatruflunina, en þær aðgerðir sem í dæmaskyni séu nefndar í ákvæðinu geti meðal annars falið í sér að færa þurfi þann hlut sem valdi truflunum. Horfa verði til þess, ekki síst í ljósi breytinga með lögum nr. 34/2011 um breytingar á fjarskiptalögum, að rafmagnsgirðingar hafi sérstaklega verið hafðar í huga varðandi hluti sem falli undir ákvæðið og hugsanlega þurfi að færa úr stað eða fjarlægja með öllu til að fyrirbyggja truflanir á fjarskiptum. Þetta komi skýrt fram í athugasemdum með ákvæðinu er fylgt hafi frumvarpi til laganna.
Lögin geri jafnframt ráð fyrir því að ágreiningur kunni að rísa um það hver eigi að bera kostnaðinn af þeim úrbótum sem Póst- og fjarskiptastofnun sé heimilt að mæla fyrir um og taldar séu nauðsynlegar til að fyrirbyggja fjarskiptatruflanir. Skilmerkilega sé kveðið á um það í lögunum að úrbætur skuli fara fram á kostnað eiganda þess búnaðar sem valdi fjarskiptatruflun, sbr. 2. mgr. 64. gr. þar sem kveðið sé á um að stefnda sé heimilt [þá] að beina fyrirmælum til eiganda slíks hlutar um að hann grípi á eigin kostnað til viðeigandi úrbóta án tafar….
Því falli skýrlega innan valdheimilda stefnda að mæla fyrir um að stefnandi skuli ráðast í þær úrbætur á rafmagnsgirðingunni sem stofnunin hafi mælt fyrir um og að allur kostnaður sem af þeim hljótist skuli borinn af stefnanda.
Málsástæður er lúta að ákvæðum stjórnarskrár
Löggjafanum sé heimilt að setja eignar- og atvinnuréttindum skorður sem takmarki slík réttindi með almennum hætti. Slíkar takmarkanir á grundvallarréttindum, sem víða sé að finna í lögum, eigi það sammerkt að þjóna almannahagsmunum með einhverjum hætti. Af þessum meiði sé ákvæði 64. gr. í fjarskiptalögum er varði fjarskiptatruflanir. Ákvæðið hafi að geyma reglur og úrræði sem séu nauðsynleg til þess að fyrirbyggja og uppræta fjarskiptatruflanir þannig að allur almenningur hafi aðgang að öruggum fjarskiptum. Úrræðin feli meðal annars í sér dæmigerðar þvingunaraðgerðir af hendi hins opinbera sé ekki farið eftir lögmætum fyrirmælum yfirvalda, til dæmis að gera búnað upptækan, innsigla hann, eða að eigandi búnaðar þurfi að grípa til fyrirskipaðra aðgerða, eftir atvikum með beitingu lögregluvalds. Slíkar inngripsheimildir stjórnvalda í þágu almannahagsmuna séu alþekktar og samrýmanlegar ákvæðum stjórnarskrárinnar að mati stefnda. Stefndi mótmæli því að fyrirmæli stefnda, sem staðfest hafi verið af úrskurðarnefndinni, brjóti gegn ákvæðum stjórnarskrár, þ.e. 72. gr. og 75. gr. svo sem byggt sé á í stefnu.
Stefndi hafni þeim málsástæðum stefnanda að um sé að ræða afturvirkni laga. Með sömu rökum mætti halda því fram að fjarskiptalögin tækju ekki til fjarskiptabúnaðar og fjarskiptaneta sem reist hafi verið fyrir gildistöku laganna, en undir slík fjarskiptanet myndi meira eða minna allt hið svo kallaða grunnnet falla. Slík almenn ályktun um afturvirkni laga fái ekki staðist.
Mál þetta varði kvörtun um fjarskiptatruflun sem komið hafi fram með bréfi kvartanda til stefnda þann 15. júní 2012. Ljóst sé að síðustu breytingar sem gerðar hafi verið á 64. gr. fjarskiptalaga hafi öðlast gildi með lögum nr. 34/2011 þann 13. apríl 2011, eða rúmu ári áður en kvörtunin kom fram. Því sé verið að leysa úr kvörtun undan fjarskiptatruflun á grundvelli regluverks sem hafði öðlast bindandi lagalegt gildi þegar hún hafi komið fram.
Stefndi hafni einnig málsástæðum stefnanda um forgang eldri mannvirkja. Ákvæði 64. gr. fjarskiptalaga geri ekki greinarmun á því hvenær tiltekin fjarskiptavirki, rafföng, eða önnur tæki hafi verið reist. Skyldan samkvæmt ákvæðinu beinist að rót vandans, þ.e. frá hverju fjarskiptatruflunin stafi, og leggi skylduna til úrbóta og kostnaðar á þann aðila sem beri ábyrgð á fjarskiptatrufluninni, en það sé eigandi þess búnaðar, tækis eða hlutar sem valdi trufluninni. Um þetta sé ákvæðið skýrt. Hafi ætlunin verið að gera einhverjar undantekningar á þessu, t.d. að kveða á um forgang eldri búnaðar fram yfir yngri búnað, undanþiggja tilteknar tegundir búnaðar, eða skilyrða beitingu ákvæðisins eftir því hvort um væri að ræða land í einkaeigu, almenningssvæði eða afrétti eða þess háttar, þá hefði þurft að kveða á um það sérstaklega. Ætla megi að slíkar undantekningar hefðu dregið mjög úr vægi og skilvirkni ákvæðisins og stefnt öryggi fjarskipta í mikla óvissu í tilefni af fjarskiptatruflunum. Túlkanir á 64. gr. fjarskiptalaga sem geri ráð fyrir að uppfylla þurfi einhver óskráð viðbótarskilyrði fyrir beitingu ákvæðins séu því ekki tækar.
Um meðalhófsreglu stjórnsýsluréttar
Í ákvörðun stefnda hafi ítarlega verið farið yfir þá kosti sem til greina hafi komið og þeir vegnir og metnir. Telji stefndi einsýnt að ákvörðun um að færa girðinguna og breyta þannig flutningsleið burðarstraumsins að ytri jaðri túnsins og þannig frá þeim kafla girðingarinnar sem liggi samsíða símalínunni, sé ódýrust, hagfelldust og í samræmi við alþjóðlegar leiðbeiningar og staðla um uppsetningu og frágang á rafmagnsgirðingum. Þó að sú leið að færa símalínuna hafi ekki verið kostnaðarmetin í ákvörðuninni þá hafi stefndi talið augljóst að sú framkvæmd, með öllu því jarðvegsraski sem henni myndi fylgja, væri mun dýrari en að færa girðinguna á þeim kafla sem gerð hafi verið krafa um. Eftirfarandi rannsókn stefnda á þessum þætti málsins, þ.e. framkvæmd kostnaðarmats við að færa símalínuna, hafi staðfest forsendur stefnda hvað þetta varði.
Mótmælt sé ummælum stefnanda um að ákvörðun stefnda sé ekki markhæf, þar sem enn sé ekki búið rannsaka fullkomlega hvort engar truflanir séu til staðar verði breytingar gerðar. Meðal þeirra prófana sem starfsmenn stefnda hafi framkvæmt þann 30. ágúst 2012, sbr. vettvangsskýrslu dags. 18. september 2012, hafi verið að mæla símalínuna og prófa símasamband þegar girðingin hafði verið færð, með þeim hætti sem fyrirmælin geri ráð fyrir. Þá hafi ekki komið fram neinar truflanir. Þessi breyting á girðingunni sé sú sem stefnandi tilgreini í málflutningi sínum sem bráðabirgðalausn. Notast hafi verið við þessa bráðabirgðalausn á meðan túnið hafi ekki verið í notkun yfir vetrartímann. Ekki hafi borist kvartanir frá nágrönnum stefnanda þegar girðingin hafi legið með þessum hætti. Því megi segja að bæði prófanir/mælingar og reynsla af lausninni staðfesti að hún sé til þess fallin að leysa truflanavandann. Ákvörðun stefnda hafi eingöngu miðast við það að festa þessa lausn í sessi, þ.e. gera hana varanlega, en til þess að svo gæti orðið þurfi m.a. að setja upp hlið á umræddum girðingarkafla.
Hvað varði það sjónarmið að ekki hafi verið valið vægasta úrræðið sem völ hafi verið á að þá sé því jafnframt mótmælt. Stefndi hafi talið það einsýnt að ódýrara væri að færa girðingarkaflann, eins og hægt hafi verið að gera á meðan vettvangskönnun starfsmanna stofnunarinnar hafi staðið, í stað þess að leggja nýja girðingu á öllum þeim kafla sem hún liggi samhliða símalínunni. Sá girðingarkafli sé mun styttri en sá kafli sem leggja þyrfti að nýju við hlið símalínunnar sem leiði til þess að augljóst sé að sú leið sé ódýrari og hagkvæmari. Alþjóðlegir staðlar um frágang rafmagnsgirðinga geri kröfu til þess að almennt eigi ekki að leggja rafmagnsgirðingar samhliða jarðsímalínum. Þá hafi jafnframt verið augljóst að sú leið að færa símalínuna fjær rafmagnsgirðingunni væri mun dýrari leið með allri þeirri jarðvegsvinnu sem henni myndi fylgja, auk efniskostnaðar, þar sem símalínur þoli almennt ekki "flutning" eftir að hafa legið í jörðu í um 30 ár. Hefði því sú leið jafnframt kallað á kaup á nýjum símastreng.
Í úrskurði úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála hafi verið fundið að því að stefndi hefði ekki lagt fram neina útreikninga til þess að styðja mál sitt hvað þetta varði. Ákvörðunin hafi því verið staðfest með þeim fyrirvara að gefa skyldi stefnanda tækifæri til þess að kostnaðarmeta aðra og ódýrari leið til úrbóta sem stefndi gæti fallist á. Hafi þessi fyrirvari við gildi ákvörðunarinnar því kallað á það að upphefja hafi þurft rannsókn málsins hvað þetta varði. Í framhaldinu hafi stefndi óskað eftir kostnaðarmati Mílu ehf. (eiganda strengsins) á því að færa legu símalínunnar a.m.k. 15 metrum frá rafmagnsgirðingunni. Kostnaðarmat meðstefnda hafi borist stofnuninni með bréf dags. 3. október 2013, sem staðfest hafi forsendur stefnda um að sú leið væri dýrari en að færa girðinguna með þeim hætti sem stefndi hafði mælt fyrir um. Aðalatriðið hafi þó verið það að stefnanda sjálfum hafi verið gefið færi á því að leggja til og kostnaðarmeta aðra leið til úrbóta, sbr. bréf dags. 7. október 2013. Þrátt fyrir að stefnanda hafi verið gefinn rúmur svarfrestur og hann ítrekað verið framlengdur að beiðni hans, allt fram til ársloka 2013, þá hafi stefnandi að endingu svarað með því að hann ætlaði ekki að leggja fram kostnaðarmat á annarri tillögu til úrbóta, heldur hygðist hann ekki una niðurstöðunni og fara með málið fyrir dóm. Þetta framhald málsins sýni ótvírætt að rannsókn málsins hafi byggt á málefnalegum og traustum grunni, alveg frá upphafi, auk þess sem komið hafi verið til móts við stefnanda af fremsta megni, hvað varði meðalhóf við ákvörðunartökuna, en honum hafi beinlínis verið boðið að velja og kostnaðarmeta aðra leið til úrbóta, sem hann hafi ekki gert. Stefndi hafi þannig uppfyllt fyrir sitt leyti öll þau skilyrði sem úrskurðarnefndin hafi sett í úrskurði sínum, en stefnandi hafi ekki hirt um að gera frekari tillögur, svo sem úrskurðarnefndin hafi talið rétt að veita honum kost á.
Mælt sé fyrir um það í 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga hver skuli bera kostnaðinn af úrbótum. Ákvörðun um þetta atriði gefi því ekki svigrúm til mats á meðalhófi sem leitt geti til annarrar niðurstöðu, t.d. um skiptingu kostnaðar eða að einhver annar aðili skuli bera kostnaðinn en stefnandi. Meðalhófið felist þá í því að velja hagkvæmasta og ódýrasta kostinn og það blasi við að svo hafi verið gert í þeirri ákvörðun og úrskurði sem krafist sé ógildingar á.
Fyrirmælin séu í reynd afar hófsöm miðað við þá hagsmuni sem lögin verndi um fjarskipti. Ákvörðun stefnda hafi falið í sér afar hagkvæma leið um færslu girðingarinnar á stuttum kafla, einmitt á þeim stað þar sem straumur sé mestur og þar sem hún liggi samhliða símalínunni. Auk þess hafi úrskurðarnefndin gefið stefnanda færi á að sýna fram á aðrar leiðir án þess að færa girðinguna. Stefnandi hafi ekki bent á slíkar raunhæfar leiðir og hafi athugun stefnda einnig leitt í ljós að önnur leið sé ekki fær eða kostnaðarminni. Öll meðferð málsins hafi verið í samræmi við meðalhóf svo sem kostur hafi verið. Stefnandi hafi ekki sýnt fram á að fyrirmælin sem um sé deilt hafi í reynd áhrif á búskap hans eða atvinnu. Ekki standist að honum sé ekki lengur fært að nýta tún til beitar á sama hátt og áður og slíkar fullyrðingar séu ekki studdar gögnum.
Frekari málsástæður um meðalhóf og rannsóknarregluna
Stefndi hafni röksemdafærslu stefnanda varðandi meint brot á rannsóknarreglu, en í stefnu séu málsástæður þessa efnis óljósar og haldlausar útleggingar á forsendum í ákvörðun stefnda. Það sé rétt að það hafi verið niðurstaða stefnda, að undangenginni vettvangsathugun og skoðun á sjónarmiðum málsaðila, að fjarskiptatruflanir væri að rekja til slæms ásigkomulags girðingarinnar. Þessu hafi ekki verið mótmælt af hálfu stefnanda, enda liggi fyrir ljósmyndir sem ótvírætt sýni fram á bágt ástand girðingarinnar. Hitt sé einnig rétt að staðsetning símalínunnar samhliða rafmagnsgirðingunni sé jafnframt nauðsynleg forsenda fjarskiptatruflunar. Væri girðingin staðsett langt frá öllum fjarskiptavirkjum, hvort sem um væri að ræða jarðsímalínur, örbylgjusambönd eða farsímasenda og þess háttar, liggi í augum uppi að hún myndi ekki valda truflunum jafnvel þó að hún leiddi rafmagn út frá sér. Báðar breyturnar séu nauðsynlegar til þess að þessi tiltekna fjarskiptatruflun sé til staðar.
Mælingar og prófanir stefnda hafi leitt til þess að unnt hafi verið að staðfesta að rafstraumur úr girðingunni ylli fjarskiptatruflunum inn á símalínuna. Það sé ljóst að nábýli rafmagnsgirðingarinnar og símalínunnar sé mögulegt, sé girðingunni haldið við og fyrirbyggt að hún leiði rafmagn út frá sér niður í jörð. Símalínan hafi verið lögð í jörðu á árunum 1983-1986 eða nokkrum árum eftir að girðingin var reist. Þetta nábýli girðingarinnar og símalínunnar hafi verið án vandkvæða öll þessi næstum þrjátíu ár eða þar til aldur og ástand girðingarinnar hafi að lokum farið að valda truflunum inn á símalínuna. Mælingar meðstefnda, Mílu ehf., hafi sýnt fram á að þéttleiki símalínunnar, þ.e. það merki sem hún beri, sé ekki skert með nokkrum hætti. Það sé því ekki ástand símalínunnar sem geti verið orsakavaldur. Fullyrðingar stefnanda um skort á mælingum standist því ekki.
Þá sé röksemdafærsla um hvort orsökin liggi í ásigkomulagi girðingarinnar eða staðsetningu símalínunnar í sjálfu sér óþörf. Í 64. gr. fjarskiptalaga sé að finna reglur sem gildi til að fyrirbyggja fjarskiptatruflanir. Megininntak ákvæðisins sé að koma í veg fyrir að raffang eða annars konar hlutur og/eða mannvirki sem veldur truflunum geti haldið því áfram. Nefnd úrræði séu t.d. að hætta notkun á umræddum hlut, jafnvel með því að gera hann upptækan eða innsigla. Þá sé í athugasemdum við ákvæðið í greinargerð sérstaklega fjallað um möguleikann á því að rafmagnsgirðingar valdi fjarskiptatruflunum, en það sé þekkt vandamál. Í athugasemdunum sé það nefnt sem mögulegt úrræði, til að bregðast við fjarskiptatruflun frá rafmagnsgirðingu, að færa girðinguna frá fjarskiptavirkinu (símalínunni). Ekki sé fjallað um neinn forgangsrétt til staðsetningarinnar, þ.e. hvort raffangið eða hluturinn sem valdi trufluninni eða fjarskiptavirkið hafi verið reist eða byggt á undan. Löggjafinn hefði þurft að vera skýr um það ef slík sjónarmið eiga að koma til skoðunar við ákvarðanatöku um úrbætur vegna fjarskiptatruflana, auk þess sem slík regla myndi ógna mjög öryggi og heilstæði fjarskiptaneta almennt, en það séu innviðir sem almenningur þurfi að geta treyst á og njóti því í eðli sínu ákveðins forgangs.
Þá víki stefnandi að því að ekki hafi verið rannsakað til hlítar hvar fjarskiptatruflunin kæmi nákvæmlega fram þannig að hægt væri að afmarka úrbætur við þau svæði. Stefndi telji að sjónarmið stefnanda hvað þetta varði séu óraunhæf. Almennt og heildarástand girðingarinnar sé mjög slæmt. Fyrir liggi að fram komi truflun á kafla sem sé nokkrir kílómetrar að lengd og hafi stefnandi t.d. nefnt að úrbætur feli í sér að leggja þurfi upp á nýtt 3,2 km langa girðingu. Ef t.d. væri farið út í það, með ærnum tilkostnaði, að einangra sérhvern 25 metra kafla (hámark lengdar á milli girðingarstaura samkvæmt leiðbeiningum Rannsóknarstofnunar landbúnaðarins), væri e.t.v. hægt að staðsetja truflunina með meiri nákvæmni á einum stað eða fleirum á umræddum kafla. Úrbætur eingöngu á þessum stöðum myndu aftur á móti ekki leysa vandann.
Vandinn felist í því að ástand girðingarinnar sé almennt orðið slæmt og myndu slíkar úrbætur eingöngu fresta vandamálinu eða færa það til. Þá spili inn í þetta náttúrulegar aðstæður sem hafi jafnframt áhrif á það hvar og hvernig truflun komi fram og torvelt geti verið að staðsetja með einstökum staðbundnum mælingum. Hér sé átt við að regnvatn hafi aukin áhrif á leiðni rafmagns við jörðu, en sé jarðvegur meira vatnsósa á einum stað en öðrum geti það haft áhrif á það hvar truflunin komi fram. Slíkt geti ljóslega verið breytilegt eftir árstímum og háð eðlilegum náttúrulegum breytingum á umhverfi. Jafnframt geti grasspretta haft áhrif á hvar truflunin komi fram, en nái gras að vaxa svo hátt að það komist í snertingu við rafmagnsvír girðingarinnar geti það valdið fjarskiptatruflun. Það sé því ómögulegt að staðsetja, í eitt skipti fyrir öll, hvar truflunina sé nákvæmlega að finna. Hún orsakist af almennt slæmu ástandi girðingarinnar en geti komið fram á breytilegum stöðum, allt eftir aðstæðum hverju sinni. Það sé því engin lausn að laga girðinguna á tilteknum stöðum, heldur væri það einungis frestun eða tilfærsla á vandanum. Stefndi geti ekki mælt með því í ljósi þeirra skyldna sem stofnunin beri samkvæmt lögum.
Lausn vandans felist fyrst og fremst í því að beina burðarstraumnum frá þeim legg girðingarinnar sem liggi samsíða símalínunni. Með þeim hætti dragi úr vægi þess veikleika sem almennt einkennir rafmagnsgirðinguna, sem komin sé til ára sinna og sé víða í bágu ástandi. Bent hafi verið á það að núverandi lega girðingarinnar, burtséð frá því að hún hafi verið reist á undan símalínunni, gangi gegn alþjóðlegum leiðbeiningum um uppsetningu og frágang rafmagnsgirðinga, sbr. leiðbeiningarreglur af hálfu Alþjóðafjarskiptasambandsins (ITU) um varnir gegn truflunum á fjarskiptum frá rafföngum, sbr. K.37 (02/99), sbr. og staðal frá Nýja-Sjálandi, AS/NZS 3014:2003. Af þessum sökum geti stefndi ekki mælt með því að gerðar verði lagfæringar á girðingunni miðað við óbreyttan farveg burðarstraumsins.
Hvað varði það sjónarmið stefnanda að stefndi hafi ekki rannsakað hvenær truflanirnar hafi hafist þá telur stefndi það ekki hafa neina þýðingu í málinu. Stefnda hafi fyrst borist upplýsingar um mögulegar truflanir frá girðingunni sumarið 2011 og síðan með formlegri kvörtun Birnu Mjallar Atladóttur þann 15. júní 2012. Stefndi telji að miðað við umfang og eiginleika umræddra truflana þá hafi þær ekki verið frá upphafi. Eigandi og rekstraraðili símalínunnar eða notendur fjarskiptaþjónustunnar hefðu frá upphafi ekki farið varhluta af slíkum þjónustutakmörkunum eða sætt sig við þær yfir lengri tíma. Byggi stefndi á því að líklegt sé að truflanir hafi farið að gera vart við sig og ágerst eftir því sem árin hafi liðið og ástandi girðingarinnar farið hnignandi, eða þar til truflanirnar hafi verið orðnar svo miklar að ekki hafi lengur verið við þær unað. Stefndi fái þó ekki séð að það hafi einhverja sjálfstæða þýðingu að afmarka það nákvæmlega hvenær truflanirnar hafi fyrst komið fram. Ljóst sé að þær séu viðvarandi og að formlega hafi verið kvartað vegna þeirra þann 15. júní 2012, eftir að athugun meðstefnda, Mílu ehf., frá árinu áður hafði bent til þess að orsakir væri að rekja til rafmagnsgirðingarinnar. Engu tómlæti sé því til að dreifa.
Meginatriðið sé að rafmagnsgirðingin trufli fjarskiptalínuna og stefndi hafi lagt sig fram um að upplýsa og kanna hvaða leiðir væru færar og hagkvæmastar svo að þjóna megi markmiði laganna og fullnægja skyldum samkvæmt þeim. Úrskurðarnefndin hafi veitt stefnanda frekara færi á að kannaðar yrðu aðrar leiðir. Stefndi hafi haft forgöngu um að kanna það og gefa stefnanda kost á að finna aðrar leiðir til úrbóta. Stefnandi hafi ekki sinnt því og sé óhjákvæmilegt að mótmæla almennum vangaveltum hans þar að lútandi, sem stefndi hafi þó tekið skýra afstöðu til.
Stefndi mótmæli því að skilyrði séu fyrir ógildingu ákvörðunar sinnar eða úrskurðar úrskurðarnefndarinnar. Málsmeðferðin sýni greinilega að stefndi hafi valið þann kost til úrbóta sem talinn hafi verið ódýrastur og hagkvæmastur og til þess fallinn að ná því markmiði sem að hafi verið stefnt og samrýmanlegt sé lögum, þ.e. að eigandi raffangs, hlutar eða mannvirkis sem valdi fjarskiptatruflun grípi til viðeigandi úrbóta á eigin kostnað. Við rannsókn málsins hafi verið farið í vettvangsathugun og framkvæmdar viðeigandi mælingar og prófanir. Hafi stefnandi á öllum stigum málsins komið að rannsókn og meðferð þess, verið boðið að leggja fram sitt eigið kostnaðarmat og/eða leggja til eigin leiðir til að koma í veg fyrir þær fjarskiptatruflanir sem rafmagnsgirðingin valdi. Afstaða stefnanda hafi á hinn bóginn frá upphafi markast af því að þetta vandamál komi honum ekki við og að það sé á ábyrgð meðstefnda, Mílu ehf. og/eða stefnda að færa símalínuna. Slík krafa samrýmist ekki skýru lagaákvæði 64. gr. fjarskiptalaga.
Stefnandi lýsi hagsmunum sínum í þessu máli, sem einkum séu fjárhagslegs eðlis, en hann sjálfur hafi kostnaðarmetið þær úrbætur sem stefndi hafi mælt fyrir um upp á rúma eina milljón króna, á verðlagi ársins 2012. Minna fari fyrir því að stefnandi horfi til réttmætra hagsmuna annarra aðila, svo sem hagsmuna nágranna hans af því að geta notið truflanalausrar lágmarksfjarskiptaþjónustu, eða svokallaðrar alþjónustu, sem almenningi skal tryggð lögum samkvæmt, eða hagsmuna fjarskiptafyrirtækisins að bjóða til sölu fjarskiptaþjónustu sem standist kröfur laga um gæði og truflanaleysi.
Um frekari lagarök vísi stefndi til almennra réttinda almennings til að fá notið alþjónustu í fjarskiptum, sbr. 1. og 3. mgr. 19. gr. laga um fjarskipti nr. 81/2003, sbr. og 6. tölulið 3. gr. laganna. Truflunin frá rafmagnsgirðingunni valdi því að nágrannar stefnanda fái ekki notið þessara réttinda óskertra. Til stuðnings kröfum stefnda um málskostnað vísist í öllum tilvikum til XXI. kafla laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála.
Málsástæður og lagarök stefnda Mílu ehf.
Af dómaframkvæmd megi leiða að sé krafist ógildingar á ákvörðun stjórnvalds fyrir dómi þá beri að stefna öllum þeim sem átt hafi aðild að málinu á stjórnsýslustigi. Póst- og fjarskiptastofnun hafi þann 13. júní 2013 tekið ákvörðun um úrbætur á rafmagnsgirðingu stefnanda vegna kvörtunar frá Birnu Mjöll Atladóttur. Míla ehf. hafi ekki verið aðili að þeirri ákvörðun þótt leitað hafi verið til félagsins við rannsókn málsins. Úrskurðarnefnd fjarskipta- og póstmála hafi úrskurðað í máli stefnanda og stefnda, Póst- og fjarskiptastofnunar, þann 16. september 2013. Við meðferð málsins fyrir úrskurðarnefndinni hafi afstaða Mílu ehf. til málsins legið fyrir og jafnframt hafi verið lögð fram gögn frá félaginu. Úrskurði úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála hafi hins vegar ekki verið beint að Mílu ehf. og málið hafi ekki verið til komið vegna kvörtunar félagsins. Míla ehf. hafi því ekki átt aðild að málinu á stjórnsýslustigi, hvorki fyrir Póst- og fjarskiptastofnun né fyrir úrskurðarnefnd fjarskipta- og póstmála.
Í stefnu komi fram að Míla ehf. hafi átt aðild að stjórnsýslumálinu þar sem félagið sé eigandi umþrættrar símalínu. Eignarhald símalínunnar geri það ekki að verkum að uppfyllt séu skilyrði um aðild að stjórnsýslumáli. Míla ehf. eigi ekki réttindi eða beri skyldur samkvæmt ákvörðun Póst- og fjarskiptastofnunar dags. 13. júní 2013 og úrskurði úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála frá 16. september 2013. Telji félagið að sýkna beri það af kröfum stefnanda með vísan til 2. mgr. 16. gr. laga um meðferð einkamála nr. 91/1991. Geti þessi málatilbúnaður stefnanda eftir atvikum leitt til frávísunar málsins frá héraðsdómi án kröfu á grundvelli skorts á lögvörðum hagsmunum.
Almennar takmarkanir á eignarráðum
Stefnandi byggi á þeirri málsástæðu að tilfærsla rafmagnsgirðingar og endurnýjun hennar feli í sér brot á 72. gr. stjórnarskrárinnar og 1. gr. 1. viðauka mannréttindasáttmála Evrópu. Stefndi telji að slíkur málatilbúnaður eigi ekki við rök að styðjast.
Í fyrsta lagi komi fram í úrskurðarorðum úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála dags. 16. september 2013 að einvörðungu skuli færa rafmagnsgirðinguna sýni stefnandi ekki fram á að hægt sé að koma í veg fyrir truflanir á fjarskiptum með öðrum leiðum. Stefnanda sé því gert kleift að lagfæra rafmagnsgirðingu sína án þess að þurfa að færa hana til. Stjórnvöld hafi því lagt til grundvallar að einvörðungu beri að beita vægasta úrræði sem völ sé á, sbr. 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Verði ekki séð að slík tilhögun fari í bága við tilgreind mannréttindaákvæði.
Í öðru lagi verði ekki litið svo á að með beitingu 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003 felist svo þungbær eignarskerðing að hún fari í bága við 72. gr. stjórnarskrárinnar og 1. gr. 1. viðauka MSE. Í 2. mgr. 64. gr. laga nr. 81/2003 sé almenn regla um það að ef rafföng og önnur tæki valda skaðlegri truflun á rekstri fjarskiptavirkis, sé heimilt að beina fyrirmælum til eiganda slíks hlutar að hann grípi á eigin kostnað til úrbóta, s.s. með því að taka niður, færa eða fjarlægja viðkomandi hlut. Reglan sé almenns eðlis, beinist að öllum eigendum tækja sem valdi truflunum á fjarskiptum og byggi á málefnalegum sjónarmiðum um öryggi í fjarskiptum. Löggjöfin feli því í sér almennar takmarkanir á eignarráðum sem séu í samræmi við 72. gr. stjórnarskrárinnar og 1. gr. 1. viðauka MSE.
Í þriðja lagi stoði ekki fyrir stefnanda að vísa til þess að símalínan hafi verið lögð eftir að rafmagnsgirðingin hafi verið reist. Ekki hafi verið teljandi truflanir á símasamskiptum fyrr en nýlega og megi rekja það til aldurs girðingarinnar og skorts á viðhaldi. Niðurstaða stjórnvalda um að bæta þurfi frágang umræddrar rafmagnsgirðingar eftir rúmlega þrjátíu ára notkun feli ekki í sér brot á 72. gr. stjórnarskrárinnar og 1. gr. 1. viðauka mannréttindasáttmála Evrópu.
Atvinnufrelsisákvæði stjórnarskrárinnar
Stefnandi byggi á þeirri málsástæðu að umþrættar stjórnvaldsákvarðanir fari í bága við 75. gr. stjórnarskrárinnar. Í greininni komi m.a. fram að setja megi atvinnufrelsi skorður með lögum ef almannahagsmunir krefjast þess. Stefndi hafni því sem röngu og ósönnuðu að umræddar ákvarðanir takmarki með nokkru móti atvinnufrelsi stefnanda. Ekki verði séð að það hamli starfsemi stefnanda þótt hann þurfi að bera kostnað af lagfæringum á rafmagnsgirðingu sinni eða eftir atvikum að færa hana um óverulega vegalengd. Stefnandi, líkt og aðrir atvinnurekendur, verði að laga sig að ýmsum fyrirmælum laga sem byggi á málefnalegum sjónarmiðum þótt þau geti verið íþyngjandi. Verði yfirhöfuð talið að 75. gr. stjórnarskrárinnar eigi að koma til skoðunar í máli þessu sé eftir sem áður ljóst að skilyrði hennar um takmörkun á atvinnufrelsi séu uppfyllt. Umdeildar stjórnvaldsákvarðanir séu byggðar á skýrri heimild 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003 og því sjónarmiði að tryggja beri öryggi í fjarskiptum í þágu almannahagsmuna.
Stefnandi telji að óheimilt sé að byggja á 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003 gagnvart sér þar sem sambærilegt ákvæði hafi ekki verið í gildi þegar hann hafi reist rafmagnsgirðinguna. Stefndi hafni því að lögfestingin feli í sér afturvirka löggjöf. Í fyrsta lagi hafi lögfesting heimildarinnar í 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003, með lögum nr. 34/2011, einvörðungu framvirk áhrif. Henni sé ekki ætlað að raska rétti stefnanda líkt og hann hafi verið fyrir lögfestingu ákvæðisins heldur geri ákvæðið vissar kröfur til stefnanda eftir gildistöku laganna. Í öðru lagi geti stefnandi ekki byggt á þeirri málsástæðu að rétti hans sé raskað með afturvirkum hætti á grundvelli þess að rafmagnsgirðingin hafi verið reist fyrir þrjátíu árum. Umrædd rafmagnsgirðing hafi verið í góðu ásigkomulagi þegar hún hafi verið reist og ekki raskað fjarskiptasambandi með nokkrum hætti. Síðar til komin atvik, s.s. aldur og skortur á viðhaldi, hafi hins vegar leitt til þess að hún valdi nú truflunum á fjarskiptasambandi og því séu skilyrði fyrir hendi til þess að beita 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003. Í þriðja lagi hafi stefnanda verið tilkynnt með bréfi dags. 8. ágúst 2012 að truflanir væru í símalínu vegna rafmagnsgirðingarinnar. Hann hafi áður verið upplýstur um þetta munnlega sumarið 2011 en formleg athugun hafist árið 2012. Lög nr. 34/2011 hafi tekið gildi 13. apríl 2011. Því sé bersýnilega ekki um afturvirka löggjöf að ræða enda hefðu lögin tekið gildi þegar fyrst hafi verið leitað til stefnanda vegna rafmagnsgirðingar hans. Í fjórða lagi hafi lengi verið heimild fyrir því í lögum um fjarskipti að láta eigendur mannvirkja bera kostnað af aðgerðum til að koma í veg fyrir truflanir sem mannvirki þeirra valdi á fjarskiptum, sbr. 11. gr. eldri laga um fjarskipti nr. 73/1984. Málsástæður stefnanda um afturvirkni laga séu haldlausar.
Símalínan
Stefnandi tefli fram þeirri málsástæðu að hann eigi aldrei að þurfa að bera kostnað af úrbótum vegna yngra mannvirkis á hans eignarlóð. Óljóst sé á hvaða lagagrundvelli umrædd málsástæða sé byggð. Truflanir sem eignir stefnanda valdi á símasambandi geti ekki fallið undir ábyrgðarsvið stefnda. Það standi stefnanda nær að tryggja að eignir hans valdi ekki tjóni á eignum stefnda og raski fjarskiptasambandi. Endurspeglist þetta í skýru ákvæði 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003 þar sem ábyrgðin sé bersýnilega lögð á stefnanda. Málsástæða hans um að það standi stefnda nær að bera ábyrgð á framkvæmdum sé haldlaus. Þegar símalínan hafi verið lögð um jörð stefnanda hafi rafmagnsgirðingin engum truflunum valdið á símasambandi. Rekja megi þær truflanir til síðari atburða.
Meðalhófsreglur
Stefnandi vísi bæði til meðalhófsreglu stjórnskipunarréttarins og meðalhófsreglu stjórnsýsluréttarins, sbr. 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Stefndi hafni því að meðalhófsreglur hafi verið brotnar við meðferð málsins fyrir stjórnvöldum. Skýrlega sé tekið fram í úrskurði úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála að stefnanda beri að fjarlægja rafmagnsgirðinguna sýni hann ekki fram á að ná megi því markmiði að koma í veg fyrir fjarskiptatruflanir með öðrum hætti. Stefnanda sé því gert kleift að koma í veg fyrir truflanirnar með minna íþyngjandi hætti, stoði slík ráðstöfun. Að öðrum kosti beri að færa rafmagnsgirðinguna en samstaða sé um að slík ráðstöfun dugi til að koma í veg fyrir truflanirnar. Telji stefnandi að tilfærsla á girðingunni dugi ekki til þess að koma í veg fyrir truflanir á fjarskiptasambandi standi það honum nær að sanna það. Stefndi hafni því jafnframt að hóf hafi ekki verið í beitingu þess úrræðis sem valið hafi verið. Í málinu liggi t.d. fyrir að endurnýjun á rafmagnsgirðingunni í heild sinni myndi kosta 1.009.600 krónur. Verði því ekki talið að kostnaður við lagfæringar sé það mikill að veita beri stefnanda langan frest til þess að koma í veg fyrir fjarskiptatruflanir sem rekja megi til rafmagnsgirðingar hans.
Stefndi telji að Póst- og fjarskiptastofnun, sem og úrskurðarnefnd fjarskipta- og póstmála, hafi sinnt rannsóknarskyldu sinni áður en þær hafi tekið ákvarðanir í máli stefnanda. Fram komi í úrskurði úrskurðarnefndarinnar að þeim tilmælum sé beint til Póst- og fjarskiptastofnunar að stefnanda verði gefinn kostur á að bregðast við þeim truflunum sem rafmagnsgirðing hans valdi á símalínu með þeim hætti sem reynist honum minna íþyngjandi. Stefnanda sé því gert kleift að lagfæra rafmagnsgirðingu sína í stað þess að flytja hana til, telji Póst- og fjarskiptastofnun það duga til þess að koma í veg fyrir truflanir á fjarskiptum. Í öllu falli sé ljóst að tilfærsla rafmagnsgirðingarinnar dugi til þess að koma í veg fyrir fjarskiptatruflanirnar. Fyrir liggi ítarleg vettvangsskýrsla Póst- og fjarskiptastofnunar. Telji stefndi því ljóst að málið hafi verið rannsakað nægjanlega til samræmis við 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.
Stefndi byggi á lögum um fjarskipti nr. 81/2003, einkum 2. mgr. 64. gr. laganna, sbr. 10. gr. laga nr. 34/2011 og á ákvæðum stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Stefndi vísi til stjórnarskrárinnar, einkum 72. gr. og 75. gr., sbr. 10. gr. og 13. gr. laga nr. 97/1995 og til ákvæða mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994. Stefndi vísi til laga um meðferð einkamála nr. 91/1991, einkum 2. mgr. 16. gr. laganna. Málskostnaðarkrafa stefnda eigi sér stoð í 1. mgr. 129. gr. og 1. mgr. og 3. mgr. 130. gr. sömu laga.
Í máli þessu er til úrlausnar krafa stefnanda um að ógiltur verði með dómi úrskurður úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála frá 16. september 2013, svo og ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar frá 13. júní 2013. Þar sem fyrir liggur endanleg úrlausn á stjórnsýslustigi hefur stefnandi ekki lögvarða hagsmuni af því að fá leyst sérstaklega úr kröfu um ógildingu ákvörðunar stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar, sem er efnislega orðin hluti úrskurðar úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála. Efnisúrlausn máls þessa tekur því til málsmeðferðar og ákvörðunar stofnunarinnar sem hluta af úrskurði hins æðra setta stjórnvalds, en kröfu um að hún verði jafnframt ógilt verður að vísa frá dómi, sbr. til hliðsjónar t.d. dóm Hæstaréttar í máli nr. 63/1997.
Dómkrafa stefnanda á hendur stefnda Mílu ehf. er sú að félaginu verði gert að þola ógildingu umræddra stjórnvaldsákvarðana. Stefndi Míla ehf. krefst sýknu aðallega vegna aðildarskorts, þar sem þessar ákvarðanir stjórnvalda beinist ekki að félaginu, en hefur jafnframt tekið til efnisvarna til stuðnings meðstefnda. Stefnandi byggir á því að stefndi Míla ehf. hafi átt aðild að málinu á stjórnsýslustigi og sé stefnt vegna þess að almennt sé samkvæmt dómvenju nauðsynlegt að stefna öllum aðilum stjórnsýslumáls í máli til ógildingar stjórnvaldsákvörðunar.
Aðilar stjórnsýslumáls geta verið fleiri en þeir sem ákvörðun stjórnvalds beinist beinlínis að, ef úrlausn máls varðar þann aðila nokkru. Stjórnsýslumálið snýst um að leysa vandamál sem stefndi Míla ehf. stendur frammi fyrir til að geta veitt þá fjarskiptaþjónustu sem félagið hefur tekið að sér að veita, en það fellur í hlut stjórnvaldsins að leysa úr vandanum á grundvelli þeirra lagaheimilda sem um fjarskipti gilda. Í úrskurði úrskurðarnefndarinnar er gerð grein fyrir afstöðu Mílu ehf. til álitaefnisins og kröfu þessa aðila stjórnsýslumálsins í því máli um að hin kærða ákvörðun verði staðfest. Sá sem hefur beina, verulega, einstaklega og lögvarða hagsmuni af úrlausn máls, svo sem stefndi Míla ehf. hafði í málinu, telst eiga aðild að máli í samræmi við meginreglur stjórnsýsluréttarins. Stefnda Mílu ehf. ber því að eiga aðild að máli þessu og þola dóm í því ásamt stefnda Póst- og fjarskiptastofnun. Sýknukröfu félagsins á grundvelli aðildarskorts er því hafnað, ásamt röksemdum þess um að tilefni sé til frávísunar málsins vegna þess að félaginu sé stefnt í málinu.
Ekki verður fallist á röksemdir stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar um að það sé galli á málatilbúnaði stefnanda að hafa ekki stefnt í málinu þeim viðskiptamanni Mílu ehf., sem upphaflega kvartaði undan truflunum. Þótt hún hafi hagsmuni af því að fjarskiptasamband komist í lag þá hefur hún ekki slíka hagsmuni af því með hvaða hætti vandamálið verði leyst að hún teljist hafa þá aðilastöðu í stjórnsýslumálinu að nauðsynlegt hafi verið að stefna henni til að mál þetta fái efnismeðferð fyrir dómi, sbr. einnig fyrrnefndan dóm Hæstaréttar í málinu nr. 63/1997.
Stefnandi telur rétt á sér brotinn með því að á hann er felldur kostnaður og ábyrgð á framkvæmd til þess að koma í veg fyrir truflanir á fjarskiptum um símalínu sem nú er í eigu stefnda Mílu ehf. og lögð var á landi hans fyrir meira en þrjátíu árum, að hluta til samsíða rafmagnsgirðingu sem þar var fyrir og er í eigu stefnanda. Gögn málsins bera með sér að stefnandi hefur tekið á móti starfsmönnum beggja stefndu til vettvangsrannsókna og hefur veitt Póst- og fjarskiptastofnun upplýsingar sem eftir hefur verið leitað. Þá hefur stefnandi á stjórnsýslustigi samþykkt að leggja land undir þær girðingar sem teiknaðar eru upp af stofnuninni, en hann hefur andmælt því að þurfa að bera af framkvæmdinni meiri kostnað en samsvaraði eðlilegu viðhaldi á girðingu sinni. Stefnandi byggir á því að lagaheimild sem leggi á hann frekari skyldur feli í sér ólögmæta skerðingu á stjórnarskrárvörðum rétti hans til friðhelgi eignarréttar og atvinnufrelsis.
Með 2. mgr. 64. gr. laga um fjarskipti nr. 81/2003, sbr. 9. gr. laga nr. 34/2011, er lögð hlutlæg ábyrgð á eiganda raffangs, þ.m.t. rafmagnsgirðingar, til að gera viðeigandi úrbætur á eigin kostnað, liggi fyrir að mannvirkið valdi skaðlegri truflun á fjarskiptum. Þessi regla byggir á þeirri meginreglu að fjarskiptavirki njóti forgangs þegar notkun þess og annars tækis eða hlutar er ósamrýmanleg á sama stað og stundu. Almannahagsmunir standa til þess að öryggi fjarskipta hafi forgang umfram einkahagsmuni eigenda raffanga af notkun þeirra. Þótt beiting ákvæðisins geti leitt til takmörkunar á þeim grundvallarréttindum sem tryggð eru í 72. gr. og 75. gr. stjórnarskrár samræmist slík lagasetning heimildum ákvæðanna til takmarkana vegna almannahagsmuna. Lagaheimildin er réttmætur grundvöllur til þess að leggja kostnað vegna framkvæmda, sem nauðsynlegar eru til þess að fyrirbyggja fjarskiptatruflanir, á eiganda rafmagnsgirðingar sem veldur skaðlegri truflun á rekstri fjarskiptavirkis. Hafna verður málsástæðum stefnanda um að ákvæðið sé andstætt stjórnarskrá og er gildi þess ótvírætt án tillits til aldurs þeirra mannvirkja sem um ræðir.
Í athugasemdum með frumvarpi því sem varð að lögum nr. 34/2011 kemur m.a. fram að tillagan, sem varð að núgildandi 2. mgr. 64. gr. laga um fjarskipti, geri ráð fyrir að Póst- og fjarskiptastofnun verði falið að meta hvort hlutir valdi skaðlegum fjarskiptatruflunum og ákveða til hvaða viðeigandi úrbóta þurfi að grípa. Með þessu ákvæði eru ríkar skyldur lagðar á stjórnvaldið, sem heimild fær til að beita svo íþyngjandi úrræði gagnvart eiganda raffangs, til að beita því með varúð og gæta sem endranær vel að málsmeðferðarreglum og meginreglum stjórnsýsluréttarins. Í ákvæðinu kemur fram að það er skilyrði fyrir því að heimilt sé að beina fyrirmælum um úrbætur til eiganda raffangs, að fyrir liggi að raffangið valdi skaðlegri truflun á rekstri fjarskiptavirkis. Í þessu felst að áður en stjórnvaldið beitir heimildinni þarf það að taka af allan vafa um þá orsök fjarskiptatruflunar.
Ákvörðun stefnda Póst- og fjarskiptastofnunar um að stefnandi skuli grípa til viðeigandi úrbóta og bera af þeim kostnað var staðfest af úrskurðarnefnd fjarskipta- og póstmála. Í úrskurði hennar kemur fram að hún líti svo á að ekki sé ágreiningur um að orsök truflana megi rekja til rafmagnsgirðingar stefnanda. Sú ályktun er mikil einföldun á ágreiningsefni málsins. Þótt fyrir liggi mælingar sem sýni að truflanir verði þegar kveikt er á rafmagnsgirðingunni þar sem hún er og þótt stefnandi hafi samþykkt að hún yrði færð eða endurnýjuð til að leysa þann vanda sem fyrir hendi er, verður ekki fram hjá því litið að stefnandi hefur lagt á það áherslu, bæði fyrir úrskurðarnefndinni og hér fyrir dóminum, að rót vandans sé að rekja til þess að ákveðið var að setja niður símalínuna, sem nú er í eigu stefnda Mílu ehf., samsíða og svo nálægt rafmagnsgirðingu stefnanda, sem fyrir var á landinu, sem raun ber vitni.
Stefnandi hefur bent á að ekki sé útilokað að truflanir tengist ástandi símalínunnar, sem og legu hennar, sem stefnandi beri ekki ábyrgð á. Mælingar sem gerðar hafa verið af hálfu stefnda Mílu ehf. benda til þess að þéttleiki símalínunnar sé ekki skertur, en þær sýna jafnframt að hún liggur a.m.k. á tveimur tilgreindum stöðum mun hærra í jörð en reglur mæla nú fyrir um. Ekki verður séð að stjórnvaldið hafi kannað þessi atriði sjálfstætt eða kannað með prófunum eða á annan hátt hvaða áhrif þetta frávik á dýpt línunnar kann að hafa með tilliti til staðreyndra fjarskiptatruflana. Við athugun á þeim áhrifum skiptir engu máli hvers vegna rask hefur orðið á jarðvegi á þeim svæðum þannig að grynnra er þar niður á línuna en áður.
Þá bendir stefnandi á að hvorki í vettvangsathugun stofnunarinnar né ákvörðun hennar sé úr því skorið með óyggjandi hætti hver sé orsök truflana, en nefndar eru tilgátur um nálægð símalínu og rafmagnsgirðingar, ástand rafmagnsgirðingarinnar og burðarleið rafstraums. Úrskurðarnefndin tekur að nokkru undir það í úrskurði sínum, að ekki sé fyllilega upplýst hvað valdi truflunum, en hún telur þó vafalaust að truflanir megi rekja til rafmagnsgirðingar stefnanda og staðfestir því að á stefnanda hvíli skylda til úrbóta á eigin kostnað á grundvelli 2. mgr. 64. gr. fjarskiptalaga.
Stefndi Míla ehf. heldur því fram í málinu að rafmagnsgirðingin hafi ekki raskað fjarskiptasambandi með nokkrum hætti fyrr en aldur og skortur á viðhaldi hennar hafi leitt til þess að hún valdi nú truflunum og að stefnandi geti lagfært girðinguna án þess að þurfa að færa hana til. Stefndi Póst- og fjarskiptastofnun tekur á hinn bóginn undir það með stefnanda að staðsetning símalínunnar samhliða rafmagnsgirðingunni sé nauðsynleg forsenda fjarskiptatruflunar og báðar breyturnar séu nauðsynlegar til þess að þessi truflun komi fram. Þessi stefndi, sem gaf fyrirmælin um að færa skyldi girðinguna, telur þó að nábýli girðingar og símalínu sé mögulegt, sé girðingunni vel við haldið, en mælir ekki með því miðað við óbreyttan farveg burðarstraumsins.
Rannsóknarregla stjórnsýsluréttarins felur það í sér að stjórnvald sem ákvörðun tekur ber ábyrgð á því að mál hafi verið nægilega rannsakað og stjórnvaldinu ber að eigin frumkvæði að sjá til þess að mál séu nægilega upplýst áður en ákvörðun er tekin. Lagaheimild til að krefja aðila um upplýsingar og gögn er að finna í 1. mgr. 5. gr. laga um Póst- og fjarskiptastofnun. Stjórnvaldinu ber að leiðbeina aðilum um öflun gagna og því ber einnig að staðreyna eftir atvikum hvort upplýsingar séu réttar til að tryggja að ákvörðun verði tekin á réttum grundvelli. Ef deilt er um málsatvik sem verulega þýðingu hafa fyrir úrlausn máls ber stjórnvöldum að leggja áherslu á að rannsaka þann þátt þess. Þegar reynir á mat á álitaefnum sem krefjast sérfræðiþekkingar ber stjórnvaldið ábyrgð á því að mál sé rannsakað af sérkunnáttumanni á viðkomandi sviði. Í máli þessu reynir bæði á álitaefni um orsök truflana og um það til hvaða úrbóta rétt sé að grípa. Hafi starfsmenn stjórnvalds ekki sérkunnáttu verður að kalla til aðstoðar einhvern sem hefur slíka þekkingu, en stjórnvaldi er óheimilt að beita mats- eða sönnunarreglum í stað þess að rannsaka mál á tilhlýðilegan hátt. Veruleg vanræksla á rannsókn máls getur leitt til ógildingar ákvörðunar sem er reist á ófullnægjandi rannsókn.
Úrskurðarnefndin féllst á sjónarmið stefnanda í kærumálinu um að stefndi Póst- og fjarskiptastofnun hafi ekki gætt rannsóknarskyldu sinnar í málinu að því er varðar leiðir til úrbóta, og að stofnunin hafi ekki haft nægar upplýsingar til að fullyrða að fyrirmæli hennar um flutning girðingarinnar feli í sér ódýrasta úrræðið. Telur nefndin þó að stofnunin hafi leitast við að upplýsa þennan þátt málsins með því að óska eftir upplýsingum frá stefnanda um mögulegar leiðir og áætlaðan kostnað og að fyrir liggi að stofnunin útiloki ekki að aðrar úrbætur geti komið að gagni. Vanrækslu stofnunarinnar á rannsókn málsins taldi úrskurðarnefndin þó ekki slíkan annmarka á ákvörðun stofnunarinnar að hann leiði til ógildingar á þeim hluta hennar sem kveði á um úrræði sem stefnanda beri að grípa til. Staðfesti hún þá ákvörðun, sem þó komi ekki til framkvæmda ef stefnandi sýnir fram á aðra leið til að ná því markmiði sem að sé stefnt, sem stofnunin fallist á, og ljúki úrbótum innan frests sem stofnunin setji.
Rannsóknarregla stjórnsýsluréttar gildir við meðferð kærumála sbr. 10. gr., sbr. 1. mgr. 30. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Úrskurðarnefndinni bar að sjá til þess að þeirra upplýsinga væri aflað sem nauðsynlegar eru til þess að unnt sé að taka efnislega rétta ákvörðun í málinu. Málsatvik sem hafa augljóslega þýðingu við úrlausn máls og ekki voru rannsökuð nægilega við meðferð þess hjá lægra settu stjórnvaldi verður að rannsaka af hinu æðra stjórnvaldi, eftir atvikum með aðkomu lægra setts stjórnvalds, áður en úrskurðað er í kærumáli. Að mati dómsins gætti úrskurðarnefndin ekki að þessari skyldu sinni við meðferð málsins. Með úrskurði hennar er það lagt á stefnanda, sem er nautgripabóndi og mun ekki hafa sérþekkingu á fjarskiptavirkjum, rafmagnsgirðingum eða kostnaðaráætlunum, að upplýsa um aðrar leiðir, gagnsemi þeirra og kostnað af þeim. Rannsóknarskylda stjórnvaldsins er þar með lögð á einstaklinginn sem hin íþyngjandi stjórnvaldsákvörðun beinist að, en stofnuninni fengið vald til þess að ákveða tímafresti og hvort þær aðrar leiðir séu fullnægjandi.
Af göllum á rannsókn málsins leiðir að niðurstaða úrskurðarnefndarinnar er skilyrt og óskýr. Í henni felst að takist stefnanda ekki að sýna stjórnvaldinu fram á aðra hagkvæmari leið, tímanlega og sem stjórnvaldið meti fullnægjandi til úrbóta á fjarskiptasambandi, þá standa fyrirmæli stofnunarinnar um að hann skuli á eigin kostnað framkvæma það verk sem fyrirmælin lúta að, þ.e. að færa girðinguna.
Þegar málið var til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni lágu fyrir ákveðnar hugmyndir að öðrum úrræðum sem ekki höfðu verið prófaðar eða metnar til fjár, svo sem að færa símalínuna. Stefndi Póst- og fjarskiptastofnun hefur nú aflað kostnaðarmats frá stefnda Mílu ehf. um slíka aðgerð, sem jafnframt feli í sér kaup á nýjum símastreng, þar sem símalínur þoli almennt ekki flutning eftir að hafa legið í jörðu í 30 ár. Við meðferð málsins hjá stjórnvöldum hafði ekki verið metið hvað kostaði að endurnýja rafmagnsgirðinguna þar sem hún liggur samhliða símalínunni, en í þeirri leið felst jafnframt minni skerðing á landnotum stefnanda, en þeirri að færa hana svo sem mælt var fyrir um.
Við meðferð málsins fyrir dóminum aflaði stefnandi, gegn andmælum stefndu, matsgerðar, sem ekki hefur verið hnekkt með yfirmati eða með öðrum hætti. Benda niðurstöður hennar eindregið til þess að forsendur þeirra framkvæmda sem stofnunin mælti fyrir um hafi ekki verið skoðaðar sjálfstætt áður en íþyngjandi ákvörðun var tekin, þar sem m.a. var byggt á upplýsingum um ætlaða lengd girðingar, sem mælingar matsmanns benda til að sé ofáætluð. Þá benda niðurstöður matsmanns til að endurnýjun rafmagnsgirðingarinnar þar sem hún liggur samhliða símalínunni, geti verið mun minna íþyngjandi fyrir stefnanda en sú leið sem mælt var fyrir um. Ekki liggur fyrir athugun á því hvort sú leið leysi vandann, en geri hún það ekki þá er haldlítil sú forsenda fyrir beitingu ákvæðis 2. mgr. 64. gr. laga um fjarskipti, að það sé rafmagnsgirðing stefnanda sem valdi fjarskiptatruflunum, en hvorki lega né ástand símalínunnar.
Stjórnvald skal því aðeins taka íþyngjandi ákvörðun þegar lögmætu markmiði sem að er stefnt verður ekki náð með öðru og vægara móti og skal þess þá gætt að ekki sé farið strangar í sakirnar en nauðsyn ber til, sbr. 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Sé gengið lengra en efni standa til við val á úrræði þegar íþyngjandi stjórnvaldsákvörðun er tekin getur sá efnisannmarki leitt til ógildingar á slíkri ákvörðun. Fyrir liggur í máli þessu að stjórnvaldið hefur ekki upplýst nægjanlega að það verk sem mælt er fyrir um sé vægasta úrræðið sem beita megi til að ná því markmiði sem að er stefnt. Þessi niðurstaða úrskurðarnefndarinnar fullnægir ekki þeim kröfum sem gera verður til meðalhófs þegar íþyngjandi ákvörðun er tekin af stjórnvaldi.
Með hliðsjón af aðstöðumun aðila og skyldu stjórnvaldsins til að upplýsa mál verður ekki fallist á að bætt verði úr annmarka á rannsókn málsins á lægra stjórnsýslustigi með því að leggja það á stefnanda að sýna fram á aðra vægari leið til úrbóta. Verður að öllu framangreindu virtu fallist á kröfu stefnanda um að úrskurður úrskurðarnefndarinnar verði ógiltur með dómi.
Í samræmi við úrslit málsins, og 1. mgr. 130. gr. laga um meðferð einkamála nr. 91/1991, ber stefndu að greiða stefnanda málskostnað. Stefnandi hefur gjafsókn í málinu samkvæmt bréfi innanríkisráðuneytisins 22. október 2014 og greiðist í samræmi við það allur kostnaður sem stefnandi hefur haft af málinu úr ríkissjóði, sbr. 1. mgr. 127. gr. laga um meðferð einkamála, þar með talin þóknun lögmanns hans, sem er ákveðin 1.500.000 krónur að meðtöldum virðisaukaskatti. Íslenska ríkið stendur straum af þessum útgjöldum og verður því ríkisstofnuninni, stefnda Póst- og fjarskiptastofnun, ekki gert að greiða málskostnað í ríkissjóð, en stefnda Mílu ehf. verður gert að greiða málskostnað sem renni í ríkissjóð og ákveðinn er 500.000 krónur.
Dóminn kveður upp Kristrún Kristinsdóttir héraðsdómari.
Úrskurður úrskurðarnefndar fjarskipta- og póstmála, dags. 16. september 2013 í máli nr. 1/2013, er felldur úr gildi.
Vísað er frá dómi kröfu stefnanda, Rúnars Árnasonar, um ógildingu ákvörðunar stefnda, Póst- og fjarskiptastofnunar, dags. 13. júní 2013 í máli nr. 7/2013.
Allur gjafsóknarkostnaður stefnanda, þar með talin þóknun lögmanns hans, Flosa Hrafns Sigurðssonar hdl., 1.500.000 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
| 2.734375
|
Sweppur Notandi síðan fyrir 16 árum, 6 mánuðum 26 ára karlmaður
Áhugamál: Sorp, Skóli, Kvikmyndir, Heilsa, Heimspeki, Vísindi, Apple, Ljósmyndun, Mótorhjól, Kvikmyndagerð, Húmor, Rómantík, Húðflúr og götun, Tilveran, Hljóðfæri
Nice, mjög flott. Hvar er hún tekin?
Já ef ég væri áhættufíkill!!
Spurning um að prófa það vona bara að þú sért ekki að trolla mig
Ég veit, hef margoft gengið í gegnum það. En er núna að fara að spila á morgun.
Það er ekki væntanlegt nema það hefði verið augljóst af hverju hún hélt að Harry vissi eitthvað um Draco, af hverju hélt hún það? Hvað var það svo aftur sem hún sagði?
Getur einhver sagt mér af hverju hún sagði Draco eitthvað þegar hún var að tjékka hvort Harry væri dauður.
Já jú, held það sé útaf Kristjáni IX, kórónan og þannig, veit ekki með tunglið.
Hvar er 9? Það er 1,8,8 og 1.
Re: 2 secúntur í flugtak.
Hahah :D, það er samt svipað líklegt og að það sé íkornahaus á bakvið myndina!
Það sem er samt meira turn on er skaufinn sem fyllir út í allt svarta krotið!
Líka nettustu brækur sem ég hef séð!! Pínu gay samt :D
Sexy lattar!!
og hvar sér maður hvað limit manns er?
Plús já að það kostar 1400 krónur að fá þetta læknisvottorð.
Eiga 1000 manns að mæta?
http://kvikmyndir.is/KvikmyndirMovie/entry/movieid/5961 Mér finnst samt hljóma frekar sannfærandi hjá þessum að hún sé hundleiðinleg.
Hvernig er þetta mögulega must-see mynd? Þrjár manneskjur sem eru pyntaðar á ógeðslegan hátt í einn og hálfan tíma. Hvernig er það must see??
Já en samt aldrei svo þungum hlutum að það sé nokkur ástæða til að eyða mörgum árum í ræktinni. Lyftingar verða fljótlega, bara þegar þú ert orðinn ágætlega sterkur, alveg jafn tilgangslausar og langhlaup og ég veðja á að þú eigir ekki eftir að endast lengi í ræktinni ef þér finnst heimskulegt að eyða tíma í æfingar sem gagnast þér ekki annars staðar.
Ég get sagt þér aðstæður sem krefjast þess að þú hlaupir í yfir klukkutíma. Maraþon keppnir! Ég myndi telja keppni í íþróttinni sem þú stundar miklu frekar real life heldur en eitthvað hypothetical situation sem þú virðist þurfa að undirbúa þig fyrir. Real life fyrir utan íþróttir sem þú stundar krefst þess ekki einu sinni að þú getir labbað upp stiga.
Geturðu ekki bara látið æfingafélaga hjálpa þér, og þá mögulega tekið back squat? Bætt við 13. júní 2011 - 00:49 Væri örugglega hægt með tvo að hjálpa manni.
Þú segir þetta eins og Davíð sé ekki heitur.
Re: Vantar ykkar hjálp!
Já en! Ef þær skyldu nú rekast á þennan þráð og fá svo hrekk á sig sem einhver stakk upp á hér, þá skiptir það nú ekki miklu máli.
| 1.710938
|
Stóra lausnin í atvinnumálum þjóðarinnar er smá - Samtök atvinnulífsins
5. febrúar 2014
Stóra lausnin í atvinnumálum þjóðarinnar er smá
Ef áform lítilla fyrirtækja á Íslandi um að skapa 14 þúsund ný störf á næstu 3-5 árum verða að veruleika munu launagreiðslur fyrirtækjanna aukast um 60 milljarða á ári. Það er því til mikils að vinna en hlutur ríkis og sveitarfélaga af þessum tekjum þegar allt er talið má áætla að lágmarki 37 milljarða á ári. Það má því segja að besta viðskiptáætlunin sem býðst Íslendingum á markaðnum í dag sé að bæta starfsumhverfi fyrirtækjanna svo þau geti vaxið og dafnað.
Í könnun sem gerð var fyrir Litla Ísland sl. haust kom fram að lítil fyrirtæki á Íslandi gætu hugsað sér að fjölga störfum um 14.000 á næstu 3-5 árum. Útreikningar Samtaka atvinnulífsins sem birtir eru í dag sýna að gangi þessi áform eftir munu launagreiðslur fyrirtækjanna aukast um 60 milljarða á ári og nema rúmlega 300 milljörðum á ári. Árið 2012 greiddu lítil fyrirtæki (með allt að 50 starfsmenn) 44% heildarlauna í atvinnulífinu eða 244 milljarða.
14.000 ný störf þýða ...
Launagreiðslur hækka um 60 milljarða
Tekjur hins opinbera af tekjuskatti og útvari hækka um 25 milljarða m.v. ca. 40% skatt
Tekjur ríkissjóðs af tryggingagjaldi hækka um 5 milljarða
Tekjur ríkissjóðs af virðisaukaskatti hækka um 7 milljarða vegna aukinnar neyslu
Af þessum 60 milljörðum fá ríkið og sveitarfélög að lágmarki 37 milljarða króna til baka, um tvo þriðju, en við bætast tekjur af vörugjöldum og tollum svo upphæðin er án efa hærri.
Til að áformin um vöxt geti gengið eftir er hins vegar verk að vinna við að bæta starfsumhverfið. Samkvæmt könnun Capacent fyrir Litla Ísland síðasta haust taldi rúmlega helmingur Íslendinga að starfsumhverfið lítilla fyrirtækja væri slæmt. Það sem lítil fyrirtæki telja helst takmarka vöxt sinn er skattkerfið, hár fjármagnskostnaður og skortur á fjármögnun, lítil eftirspurn og þung reglubyrði.
Lítil fyrirtæki eru ein helsta uppspretta nýrra starfa og með því að bæta starfsumhverfi þeirra má hleypa auknum krafti í atvinnulífið ásamt því að gera það fjölbreyttara og skemmtilegra. Full atvinna mun nást á fáum árum, fleiri tækifæri verða í boði fyrir þá sem eru í leit að vinnu, bótagreiðslur lækka og álögur á fyrirtæki minnka. Þá munu ríki og sveitarfélög eiga auðveldara með að fjármagna grunnþjónustu sína.
| 3.078125
|
Spurt og svarað - SOS Barnaþorpin
Hvað fer stór hluti af framlaginu í hjálparstarfið?
SOS-foreldrar greiða kr. 3.900 á mánuði og Barnaþorpsvinir kr. 3.400. Að jafnaði fara 85% beint til barnaþorpsins og nýtast til framfærslu barnsins (eða reksturs þorpsins ef þú ert barnaþorpsvinur). 15% af framlaginu þínu nýtast í umsýslu, eftirlit með þorpunum, þjónustu við styrktaraðila á Íslandi og öflun nýrra styrktaraðila.
Að minnsta kosti 80% af styrktarframlagi Fjölskylduvina nýtast í fjölskyldueflingarverkefni SOS. Að hámarki 20% framlagsins er nýtt í umsýslu, þjónustu við Fjölskylduvini og öflun nýrra. Ástæðan fyrir því að umsýslukostnaður er hærri í Fjölskyldueflingunni er sú að þar nær aðstoðin til fleiri barna og eftirlit er flóknara.
Hvort sem framlag þitt er stakt eða mánaðarlegt geturðu verið viss um að, að jafnaði 85% af framlaginu þínu skilar sér í sjálft hjálparstarf samtakanna eða um 850 krónur af hverjum eitt þúsund krónum.
SOS Barnaþorpin á Íslandi skila ársreikningi sem samþykktur hefur verið af óháðri endurskoðendaskrifstofu. Ársskýrslur eru sendar til SOS Children´s villages. Það sama á við um allar landsskrifstofur SOS Barnaþorpanna. Ársskýrslur og ársreikningar SOS á Íslandi eru aðgengileg rafræn á fjármálasvæðinu hér á heimasíðunni.
Hvers vegna SOS-foreldrar?
Hvað gera SOS-foreldrar?
Þegar þú ákveður að gerast SOS-foreldri barns verður þú nokkurs konar frændi eða frænka þess í fjarlægu landi sem lætur sig varða velferð þess.
Sumir SOS-foreldrar vilja skrifa börnunum og jafnvel heimsækja þau. Aðrir skrifa aldrei. Þú ræður alveg hvernig þú hagar samskiptum við þitt styrktarbarn.
En allir SOS-foreldrar eiga eitt sameiginlegt: Þeir vilja sjá til þess að barn sem ekki getur búið með sinni eigin fjölskyldu fái upplifað öryggi í SOS fjölskyldu, fái tækifæri til mennta, starfsþjálfun og góðan almennan undirbúning fyrir lífið.
Margir SOS-foreldrar styðja barnið alla leið til sjálfstæðis en ef þú þarft að hætta fyrr af einhverjum ástæðum þarftu ekki að hafa áhyggjur af barninu - við ábyrgjumst áframhaldandi velferð þess og finnum því nýtt styrktarforeldri.
Hvaða börn vantar SOS-foreldra?
Barnið fær SOS móður (stundum föður líka) sem annast það eins og það væri hennar eigið. SOS móðirin mætir þörfum barnsins fyrir ástúð og umhyggju og leiðir það í gegnum æskuárin og til sjálfstæðis. Jafnvel eftir að "börnin" eru flogin úr hreiðrinu og hafa stofnað sínar eigin fjölskyldur snúa þau reglulega aftur "heim" í barnaþorpið til að heilsa upp á SOS mæður sínar og "ömmur" barna sinna.
SOS-foreldrar greiða kr. 3.900 á mánuði fyrir að styrkja eitt ákveðið barn.
Barnaþorpsvinir greiða kr. 3.400 á mánuði fyrir að styrkja eitt ákveðið barnaþorp.
Duga 3.900 kr. fyrir öllu uppihaldi?
SOS Barnaþorpin vilja ekki kasta til hendinni heldur vanda þau til verka og leggja áherslu á að börnin fái góða og varanlega hjálp. Á það við um byggingar, menntun og annað í lífi barnanna.
Framfærslukostnaður eins barns er því nokkuð hærri en kr. 3.900 og þurfa fleiri en einn styrktaraðili að standa að baki hverju barni. Það væri til lítils að bjarga börnum úr fátækt ef við ætluðum að viðhalda örbirgð þeirra - en einstaklingur er talinn búa við sára fátækt hafi hann minna en $ 1.25 á dag til að lifa af.
Þó svo að barn geti átt fleiri en eitt styrktarforeldri er aðeins eitt íslenskt styrktarforeldri með hvert barn, nema sýrlensk börn, þau geta haft tvo íslenska SOS-foreldra.
Hvað kostar að gerast fjölskylduvinur?
Fjölskylduvinir greiða mánaðarlegt framlag og ákveða sjálfir upphæðina. Algeng upphæð er 1.500 kr. á mánuði en þó aldrei lægri en 500 kr. Fjölskylduvinir styrkja ekki eitt ákveðið barn heldur fjölskyldueflingarverkefni erlendis sem SOS á Íslandi fjármagnar. Fjölskylduefling SOS gengur út á að hjálpa barnafjölskyldum í sárafátækt að koma undir sig fótunum. SOS á Íslandi fjármagnar eitt slíkt verkefni í Eþíópíu.
Er hægt að velja sér barn eftir útliti?
SOS Barnaþorpin virða rétt skjólstæðinga sinna til persónuverndar og því er ekki hægt að skoða myndir á heimasíðu okkar af börnum í neyð og velja sér styrktarbarn eftir útliti. Við birtum heldur ekki nöfn þeirra barna sem þarfnast stuðnings.
Hvað fæ ég gamalt barn?
Styrktarforeldrar geta átt von á að fá börn á aldrinum 0-14 ára. Liggi sérstakar ástæður að baki geta væntanlegir styrktarforeldrar lagt fram óskir um aldur barns.
Bréf og upplýsingar frá barnaþorpun
SOS-foreldrar fá bréf tvisvar á ári frá barnaþorpinu. Fyrra bréfið er yfirleitt sent út á tímabilinu júní – september. Í bréfinu eru upplýsingar um barnið ásamt almennum upplýsingum um barnaþorpið.
Síðla árs fá svo SOS-foreldrar jólakveðju úr barnaþorpinu ásamt fréttum af því helsta sem gerðist í þorpinu það árið ásamt upplýsingum um önnur verkefni samtakanna á staðnum. Í flestum tilvikum fylgir kveðjunni ný mynd af barninu hafi hún ekki borist fyrr á árinu.
Auk ofangreindra bréfa fá SOS-foreldrar fréttabréf SOS Barnaþorpanna á Íslandi þrisvar á ári líkt og aðrir styrktaraðilar samtakanna.
Undanfarið hafa persónuverndarréttindi barnanna orðið mun strangari en áður og við látum börnin aldrei skrifa styrktarforeldrum sínum ef þau treysta sér ekki til þess. Sum barnanna vilja skrifa eða teikna mynd handa styrktarforeldrum en börnin eru eins misjöfn og þau eru mörg og við vitum ekki fyrirfram hver vilji hvers barns er. Slíkar persónulegar bréfaskriftir eru í raun undir börnunum sjálfum komið, hvort þau vilji það eða ekki.
SOS-foreldrum er velkomið að skrifa börnum sínum og þykir börnunum alltaf gaman að fá bréf frá útlöndum. Ekki er þó hægt að senda þeim tölvupóst. Hér eru nokkrar hagnýtar upplýsingar viljir þú senda barni þínu í SOS Barnaþorpi bréf.
Þegar þú gerðist SOS-foreldri fékkst þú sendar upplýsingar um barnaþorpið og þar kemur fram á hvaða tungumáli bréfið skal vera og hver utanáskriftin er (einnig er hægt að nálgast utanáskriftina inni á Mínum síðum).
Mikilvægt er að skrifa nafn sendanda aftan á umslagið. Póstþjónusta er misgóð í heiminum og stundum þarf að endursenda póstsendingar.
SOS-foreldrar geta gefið börnum sínum peningagjafir fyrir utan föstu mánaðarlegu greiðslurnar. Margir senda börnum sínum slíkar gjafir þegar þau eiga afmæli, þegar skóla lýkur eða í tengslum við hátíðir, t.d. jól.
SOS-foreldrar geta haft samband við skrifstofu barnaþorpanna og fengið senda heim gjafagíróseðla sem greiða má í heimabanka eða næsta bankaútibúi.
Einnig má leggja gjafir til barnanna inn á reikning 0334-26-51092, kt. 500289-2529. Mikilvægt er að kennitala SOS-foreldris komi fram svo rétt barn fái gjöfina.
Þegar SOS-barni er gefin peningagjöf fær SOS-foreldri sent þakkarbréf frá skrifstofu SOS Barnaþorpanna þar sem staðfest er að gjöfin hafi borist. Bréfið er sent í tölvupósti ef styrktarforeldri er með skráð netfang hjá SOS, annars er bréfið sent í bréfpósti.
Við ráðleggjum þeim SOS-foreldrum sem vilja senda börnum sínum gjafir að greiða gjafaseðlana og leggja þannig grunn að fjárhagslegu sjálfstæði barnsins þegar það yfirgefur þorpið. En viljir þú senda pakka til barnsins þá mælum við með litlum gjöfum sem komast fyrir í umslag, s.s. límmiða, hárspennur, ritföng, fatnað o.þ.h.
SOS-foreldrar geta heimsótt barnið sitt í þorpið. Það er stór dagur í lífi hvers barns þegar SOS-foreldrar þess koma í heimsókn. SOS-foreldrar eru þó beðnir um að taka eins mikið tillit til barnsins, fjölskyldu þess og allra í þorpinu og kostur er þegar þeir heimsækja þorpið.
Mikilvægt er fyrir alla aðila að heimsókn SOS-foreldra í þorpið takist sem best. Því biðjum við SOS-foreldra sem huga á heimsókn að láta skrifstofu SOS Barnaþorpanna á Íslandi vita um fyrirhugaða heimsókn með eins mánaðar fyrirvara.
SOS-foreldri má ekki yfirgefa þorpið með barninu.
SOS-foreldri getur ekki gist í barnaþorpi. Skrifstofa SOS í viðkomandi landi getur bent á gistimöguleika í nágrenni þorpsins.
Starfsfólk barnaþorpsins getur ekki liðsinnt SOS-foreldrum eftir að heimsókn lýkur.
Barn í SOS Barnaþorpi getur ekki heimsótt SOS-foreldra sína í útlöndum.
SOS Barnaþorpin mega ekki taka á móti skipulögðum ferðum ferðaskrifstofa í þorpin.
Hér má sjá reglur fyrir gesti í SOS Barnaþorpum sem þeir þurfa að samþykkja fyrir heimsóknina.
Þegar barnið þitt yfirgefur ungmennaheimili eða sjálft barnaþorpið færð þú bréf um það. Flestir SOS-foreldrar vilja taka að sér nýtt barn við slík tímamót og því færð þú tilboð um að taka að þér nýtt barn sem vantar SOS-foreldra. Það er að sjálfsögðu þitt að ákveða hvort þú takir barnið eða ekki, en kjósir þú að taka ekki að þér barnið hefurðu samband við skrifstofu SOS Barnaþorpanna á Íslandi og lætur vita.
SOS Barnaþorpin leggja mikla áherslu á réttindi barna og persónuvernd. Við getum ekki gefið SOS-foreldrum upp allar upplýsingar um börnin og biðjum SOS-foreldra að sýna því skilning. Þær upplýsingar sem SOS-foreldrar fá um börnin eru eingöngu ætlaðar þeim og þeirra nánustu. Við biðjum SOS-foreldra að miðla þeim upplýsingum ekki til þriðja aðila eða opinbera á netinu eða á annan hátt.
SOS Barnaþorpin virða persónuverndarlög og vernda því persónulegar upplýsingar SOS-foreldra og SOS barna. Í persónuverndaryfirlýsingunni okkar kemur fram hvers vegna við öflum, notum og geymum persónuupplýsingar.
SOS Barnaþorpin búa yfir persónuupplýsingum um styrktarforeldra. Um er að ræða greiðslukortaupplýsingar, símanúmer, netföng og aðrar þær upplýsingar sem auðvelda okkur að koma framlögum þínum til skila og veita þér þjónustu. Nöfn SOS-foreldra eru send bæði landsskrifstofu SOS í viðkomandi landi og alþjóðaskrifstofunni í Vínarborg í Austurríki, en slíkt er nauðsynlegt til að halda utan um hið mjög svo stóra styrktarkerfi SOS Barnaþorpanna.
Fjölmargir SOS-foreldrar og sum SOS ungmenni nota samskiptamiðilinn Facebook en börnum yngri en 13 ára er bannað að vera á FB skv. reglum FB. Í ljósi síbreytilegs samskiptamynsturs fólks eru SOS Barnaþorpin stöðugt að leita leiða til að nýta tæknina til samskipta og miðlunar upplýsinga án þess að það bitni á persónuvernd barna og styrktarforeldra. En einmitt af slíkum persónuverndarástæðum hafa samtökin ekki opnað fyrir samskipti styrktarforeldra og –barna á Facebook.
SOS-foreldrar eru hvattir til að huga að eigin persónuvernd (t.d. hvað varðar heimilisfang og símanúmer) til að hindra óæskileg samskipti (t.d. óskir um gjafir og stuðning frá SOS börnum, vinum þeirra eða ættingjum).
SOS-foreldrum sem vilja vera í sambandi við SOS-börn sín er bent á að senda þeim bréf eða jafnvel heimsækja þau ef aðstæður leyfa (sjá ofar á síðunni).
SOS-foreldrar mega setja myndir af SOS-börnum sínum á samfélagsmiðla en eru beðnir um að birta ekki nöfn barnanna. Þá mega þeir ekki ræða trúarskoðanir, kynhneigð, heilsu eða bakgrunn SOS-barna sinna.
Hversu lengi er maður SOS-foreldri?
Hugmyndin með SOS-foreldra og Barnaþorpsvini er að þeir taki þátt í því með SOS Barnaþorpunum að veita börnum í neyð langvarandi hjálp. Hins vegar geta þeir hætt stuðningi hvenær sem þeir óska. Þeim sem vilja gefa tímabundið eða óreglulega er bent á að gerast SOS Fjölskylduvinir eða gefa frjáls framlög.
Þegar ungmenni fer að huga að því að flytja úr þorpinu fær styrktarforeldri bréf þar sem því er tilkynnt um ástæður brottfarar. Eins er klippt á stuðning SOS-foreldra þegar ungmennið er orðið 23 ára, þó það búi enn í barnaþorpinu og fái stuðning frá SOS. Í bréfinu er SOS-foreldrinu boðið annað barn og er beðið um að láta vita ef það vill ekki halda áfram eða styrkja barn í öðru landi.
Hvenær flytja börnin úr SOS barnaþorpunum?
Það er ekkert aldurstakmark í SOS Barnaþorpunum. Samtökin eru ábyrg fyrir börnunum þar til þau hafa lokið menntun, eru byrjuð að vinna og geta séð um sig sjálf. Þegar börnin vilja og eru tilbúin til, þá flytja þau að heiman. Yfirleitt flytja börnin úr þorpunum á aldrinum 17-23 ára.
Þar sem svokölluð SOS ungmennaheimili eru til staðar flytja börnin þangað á unglingsárum til þess að læra smám saman að fóta sig í lífinu. Þar búa nokkrir unglingar saman á heimili og njóta leiðsagnar starfsfólks SOS. Ungmennaheimilið er staðsett í SOS Barnaþorpinu eða skammt frá og ungmennin eru enn á framfærslu SOS og í nánum samskiptum við SOS foreldra sína.
Eru börnin alin upp í ákveðinni trú?
SOS Barnaþorpin taka ekki afstöðu til ólíkra trúarbragða. Það þýðir þó ekki að samtökin hafni trúarbrögðum. Hvert barn er alið upp í þeirri trú sem foreldrar þess tilheyra/tilheyrðu. Ef upplýsingar um trúarbrögð foreldra liggja ekki fyrir eru börnin alin upp í samræmi við það sem algengast er í landinu eða á landssvæðinu. Í mörgum barnaþorpum má finna börn og SOS foreldra sem aðhyllast ólík trúarbrögð.
SOS Barnaþorpin á Íslandi senda enga sjálfboðaliða út en við höfum haft milligöngu um sjálfboðaliðastörf undir vissum kringumstæðum. Í þeim tilfellum hafa viðkomandi einstaklingar skipulagt ferðir sínar og gistingu sjálfir til áfangastaðar í nágrenni SOS barnaþorps. Þeir geta tekið þar að sér sjálfboðaliðaliðastörf ef þeir búa yfir einhverri kunnáttu eða þekkingu sem nýtist börnunum í þorpinu að mati yfirmanna þar. Fyrir frekari upplýsingar er þér velkomið að senda tölvupóst á upplýsingafulltrúa SOS, hans@sos.is.
Mismunandi úrræði
SOS Barnaþorpin hafa þróað starf sitt í gegnum árin með það í huga að hjálpa sem flestum börnum á sem bestan hátt. Samtökin leggja mikla áherslu á aðstoð við foreldra og fylgdarlaus börn en einnig þau sem eru í hættu á að verða það. Þar sem samtökin starfa í 136 löndum er mikilvægt að vera sveigjanleg en þó einnig staðföst í þeim ólíku nálgunum sem samtökin standa frammi fyrir þegar kemur að umönnun barna. Barnaþorpin eru þó grunnstarfsemi samtakanna og í dag búa um 65.800 börn í 541 barnaþorpi um heim allan. Tölur yfir fjölda barnaþorpa og barna í þeim hafa lækkað frá árinu 2018 en það kemur til vegna fjölbreyttari úrræða við umönnun barnanna. Aðstoð SOS Barnaþorpanna náði til 1.233.600 einstaklinga í 136 löndum árið 2019 sem er 13,6% aukning frá árinu áður.
En hver sem nálgunin er setja SOS Barnaþorpin hagsmuni barnanna alltaf í forgang og hvert tilvik er metið fyrir sig.
Þau úrræði sem SOS Barnaþorpin eru með fyrir börn sem þurfa á tímabundinni eða langtíma umönnun að halda eru eftirfarandi:
Barnaþorp: Börn búa í fjölskyldum í barnaþorpum. Í hverri fjölskyldu er SOS foreldri og fjögur til tíu börn og búa þau saman á heimili. Um er að ræða einingu sem líkist hefðbundinni fjölskyldu að öllu leyti. Í dag búa yfir 85 þúsund börn í SOS Barnaþorpum um allan heim.
Fósturheimili: Þetta úrræði er algengt í löndum þar sem SOS Barnaþorpin hafa stigið inn í fósturkerfið, líkt og í Evrópu. Stundum er það lögum samkvæmt að börn þurfa að vera í fóstri og í þeim tilvikum verða SOS mæðurnar eða -feðurnir fósturforeldrar barnanna. Í öðrum tilvikum þjálfa samtökin fósturforeldra á vegum ríkisins, útvega heimili fyrir fjölskyldurnar og fleira, allt í þeim tilgangi að börnin fái gott heimili.
Tímabundin heimili: Börn sem munu sameinast fjölskyldum sínum eða á leið í önnur úrræði (t.d. SOS Barnaþorp) fá tímabundið heimili hjá SOS.
Neyðarskýli: Tímabundið úrræði sem samtökin reka þar sem neyðaraðstoð er í gangi. Um er að ræða afar mikilvægt úrræði, t.d. í stríðshrjáðum löndum.
Heimili fyrir mæður og börn: Tímabundið úrræði þar sem mæður geta búið með börn sín og fengið viðeigandi aðstoð.
| 3.1875
|
Anna Sigríður Hjaltadóttir: 2014
Í tilhleypingateiti hjá séranum eða "Pete-dating"
Vaknaði afar snemma í gærmorgun en eftir ákveðin morgunverk tókst mér að kúra til klukkan að ganga níu. Þá greip í bók og kláraði að lesa. Var hjá norsku esperanto-vinkonu minni á slaginu ellefu og stoppaði hjá henni í um tvo tíma áður en ég fór að versla. Oddur gekk frá vörunum að venju er ég kom heim en nennti ekki með mér í sund. Davíð Steinn kom með mér en við stoppuðum ekki lengi. Ég synti aðeins 200 m og fór svo í 38°C heitan pott ásamt syninum sem ekkert synti en hafði byrjað á því að fara í 42°C heita pottinn. Fljótlega eftir að við komum heim sá hann um að útbúa lasanja í kvöldmatinn.
Rétt upp úr átta var ég mætt á Hagamelinn til séra Péturs. Fór í samskonar teiti hjá honum í fyrra en verið var að halda upp á kirkjuáramótin. Ég minnist þess að hafa skemmt mér ágætlega í fyrra og þessi veisla var ekkert síðri nema síður sé. Hitti fullt af áhugaverðu fólki og þekkti eða kannaðist við sumt af því. Það var mikið spjallað og hlegið. Pétur bauð upp á svartbaunaseyði og seytján sortir (en það var svarið hans er ég spurði hversu margar sortir hann hefði bakað fyrir jólin) og svo komu amk tvær konur færandi henni með skyrtertu og annað bakkelsi. Var í teitinu alveg þar til kirkjuárinu hafði verið skotið upp um miðnætti.
Aðventan að byrja á morgun
"Heyrði ég rétt" hugsaði ég með mér og var glaðvöknuð á augabragði þótt klukkan væri ekki nema tæplega sex að morgni í gærmorgun. Mér heyrðist ég heyra dropa skella á plasti. Við nánari athugun virtist dropa úr loftinu við hornið við útvegginn. Eitthvað sagði mér að þetta tengdist ekki rigningunni úti heldur leka á baðherberginu uppi. Ég færði frá dótið sem þarna var og setti handklæði á gólfið. Var svo bara svo köld að drífa mig bara á fætur fá mér eitthvað í gogginn og leggja af stað í vinnuna. Ég var mætt þangað korter fyrir sjö til að leysa aðra vaktmanneskjuna af. Um hádegisbil hringdi svo leigjandinn í risinu í mig og sagði að það læki hjá honum rör í baðherberginu. Um það leiti kom líka í ljós að ég þyrfti að standa vaktina lengur því önnur manneskja á "kvöldvaktinni" (13-19) hringdi og tilkynnti veikindi. Sem betur fer var verkefnið langt komið og kláraðist á fimmta tímanum. Ég notaði þá tímann með hinni vaktmanneskjunni til að telja kortalagerinn. Klukkan korter yfir fimm sagði ég þetta gott. Gaf samstarfsmanni mínu leyfi til að hætta fyrr og skutlaði honum meira að segja áleiðis heim til sín.
Þegar heim kom var verið að reyna að stoppa lekann uppi og búið að loka fyrir vatnið. Ég bauð strákunum með mér út að borða á pítuna en að öðru leyti var kvöldið bara rólegt og endaði fyrir miðnætti hjá mér.
Sá síðasti virki í nóvember
Fór með strætó í vinnuna í gærmorgun. Tæmdi samt fyrst út úr yfirhafna og skóskápnum í holinu. Skórnir voru reyndar komnir fram í gang á skórgrindinni fyrir nokkru og ég leyfði því sem var á hillunni að vera þar áfram. En allt sem var á herðatrjám á slánni fór ég með inn á rúm í herðatrjánum. Skildi svo skáphurðina eftir galopna svo iðnaðarmennirnir sæu að það hafði kvarnast smá úr vegnum vegna framkvæmdanna inni á baði. Vinnudagurinn lengdist annars aðeins í annan endann og var klukkan orðin hálffimm þegar ég stimplaði mig út. Tók strætó aftur heim. Hafði pastarétt í kvöldmatinn um sex. Skutlaði Oddi upp í Breiðholt á spilakvöld rétt fyrir sjö og fór svo beint í laugina í Laugardalnum. Horfði á síðari helming seinni hálfleiks í handbolta karla milli ÍR og FH þegar ég kom heim aftur eftir sundið. Rétt fyrir tíu hringdi Davíð Steinn í mig og spurði hvort ég gæti sótt sig en hann hafði líka skroppið í sund með vini og höfðu þeir farið með strætó. Ég sótti strákinn og náði tímanlega heim aftur fyrir "Criminal minds" á rauntíma. Fljótlega eftir það fór ég í háttinn og þorði ekki að lesa neitt þar sem ég þurfti að fara fyrr á fætur í morgun en venjulega.
Strákarnir fengu far í skólann með mér í gærmorgun. Ég fór svo næstum beint inn á vél ásamt nýjasta starfskraftinum. Við leystum þær sem staðið höfðu vaktina fyrsta klukkutímann. Tæpum klukkutíma síðar varð að leysa mig af í smá stund þar sem ég þurti að aðstoða kerfisfræðing við ákveðið verk. Hann stoppaði við í um tuttugu mínútur og þá fór ég aftur inn á vél til. Um hálfellefu varð ég að skreppa frá í einn og hálfan tíma til að sinna smá erindum. Engin ljós stoppuðu mig af bæinn á enda og aðeins örfá á bakaleiðinni. Og það sem meira er að þá voru fjögur laus stæði á neðra planinu við Seðlabankann þegar ég kom til baka svo ég þurfti ekki að leggja í gjaldstæði. Vinnudagurinn leið annars hratt og örugglega og teygðist smá stund úr honum. Það kom sending til okkar upp úr hédeginu en það vannst enginn tími til að sinna þeim málum í gær. Kerfisfræðingurinn mætti aftur á svæðið um eitt og fékk afnot af tölvunni minni til rúmlega fjögur. Þá var hann líka búinn að gera sitt til að hægt yrði að byrja á verkefni sem staðið hefur til að byrja á, í á annan mánuð. Enn vantaði þó rétt form svo það var hægt að nota tímann til að vinna á mánaðarlegri endurnýjun.
Mætti á kóræfingu um hálfsex og fékk skýringu og rökstuðning fyrir því hvers vegna stjórinn vill að ég syngi með sópran. Ég er víst með svo sterka og bjarta rödd sem hljómar miklu betur með sóprönnunum. Fengum annars liðstyrk í bassa og sópran, tvö sem ætla að vera með okkur á aðventukvöldinu og á næstu æfingu fær altinn eina til sín. Æfingin gekk annars mjög vel og fengum við hrós frá Árna kórstjóra sem var afar ánægður með okkur.
Byrjaði á nýrri bók "Það kemur alltaf nýr dagur" eftir Unni Birnu Karlsdóttur (f.´64) áður en ég fór að sofa í gærkvöldið og ég ætlaði ekki að geta lagt bókina frá mér. Las miklu lengur en ég hafði hugsað mér og var klukkan byrjuð að ganga eitt þegar ég náði lokst að leggja frá mér bókina, slökkva á lampanum, biðja bænirnar og svífa inn í draumalandið.
Posted by Anna Sigridur at 21:13
"Bleiku skórnir mínir"
Notaði strætó báðar leiðir milli heimilis og vinnu. Í nógu var að snúast í vinnunni og þessa dagana er framleiðsla byrjuð strax upp úr sjö og stendur uþb 12 tíma. Þ.e. ef ekkert kemur upp á. Eftir kvöldmat bauð ég strákunum að koma með mér í sund. Annar þekktist boðið en hinn sagðist vera þreyttur. Ég synti 450 m á bringunni og 50m á bakinu. Catle var byrjaður þegar við komum heim en þá horfðum við bara á hann á tímarásinni. Var komin upp í fyrir ellefu og kláraði bókina um Mensalder Mensalderson.
Á mánudögum fer ég oftast á lánsbílnum til vinnu og tvíburarnir fá far upp í Tækniskóla í leiðinni. Það var engin undantekning á þessu í gærmorgun. Ég mætti til vinnu stuttu fyrir átta og hitti fyrir tvær sem voru búnar að vinna síðan klukkan sjö. Ég samdi við þær um að halda áfram á vélinni til tíu. Þær komu svo með fína tillögu um hvernig þetta gæti verið eftirleiðis, þ.e. að e-r tveir af þeim þremur sem mættu klukkan átta færu þá á vélina og þær eða þau sem væru á vélinni frá sjö til átta tækju aftur við um klukkan tíu. Klukkan níu kom nýr starfsmaður til okkar. Fyrsti vinnudagur þess aðila var til klukkan eitt. Viðkomandi var "hent beint út í djúpu laugina" og mun eftir fyrstu vikuna taka þátt í vaktaplaninu. Um svipað leyti og nýji starfskrafturinn, sem er ráðinn tímabundið í tvo til þrjá mánuði, kom mætti einn af þeim sem var ráðinn inn tímabundið fram í mars og byrjaði hjá okkur í septemberbyrjun. Viðkomandi var hjá okkur part úr sumrinu en er aðeins í 50% stöðu og mætir ýmist um níu eða tíu. Klukkan eitt mættu síðustu tvö til vinnu, önnur búin að vinna á deildinni í nokkur ár og hinn síðan í september. Þau stóðu vaktina til sjö. Fljótlega eftir að allt daglegt var búið kom í ljós að vélin var alls ekki samvinnuþýð við að setja kort á formum í umslög. Viðgerðarmaður var kallaður út og var hann að fram á kvöld en náði ekki á ljúka verkinu. Svo heppilega vildi til að það var annars konar endurnýjun í gangi heldur en sú sem fer á form og í umslög.
Kom heim upp úr fjögur. Kveikti á tölvu og vafraði um þar til tími var kominn til að huga að kvöldmatargerð. Var tilbúin með ofnbakaða bleikju, soðnar kartöflur og gular baunir í heitu bræddu smjöri um sex. Annar tvíburinn var ekki einu sinni kominn heim úr skólanum en kom svo fljótlega. Um hálfátta sótti ég Lilju vinkonu og saman brunuðum við til tvíburahálfsystur minnar í saumaklúbb, sennilega síðasta saumaklúbbinn á árinu. Ég vann í að ljúka við útlínusaum á nýjasta verkefninu og á nú aðeins hálfa mynd eftir af sex. Tíminn flaug og við gleymdum okkur alveg í spjalli, kaffidrykkju og handavinnu. Skilaði Lilju heim upp úr ellefu og var komin heim um hálftólf. Vafraði smá stund um á netinu og háttaði mig svo upp í rúm með bókina Mensalder eftir Bjarna Harðarson.
Posted by Anna Sigridur at 18:15
Síðast vika nóvember hafin
Um hugann þungir þankar nú,
því reyni ekki´ að neita.
Held að spurning helst sé sú
hvar svara er að leita?
Ég byrjaði morguninn á að lesa í um klukkutíma, milli átta og níu, áður en ég fór á fætur. Morguninn leið nokkuð hratt og fyrr en varði komið hádegi. Var mætt upp í kirkju á aukaæfingu um tólf. Þar byrjuðum við á því að renna yfir jólalögin áður en við fórum svo yfir sálmana sem syngja átti í messunni. Að messu lokinni var boðið upp á "bráðabrauð í neðra" (vöfflur í neðri safnaðarsalnum) og settist ég niður um stund með eitthvað af kórfélögunum og fékk mér kaffi og vöfflu. Áður en ég fór heim kíkti ég á lokadag tónlistar- og myndbandamarkaðarins í Perlunni. Strákarnir fóru í sund með vini sínum eftir kvöldmat en ég greip í saumana mína og horfði á RÚV frá sjö til klukkan að ganga tíu. Endaði svo kvöldið eins og ég byrjaði daginn, með því að lesa um stund upp í rúmi.
Posted by Anna Sigridur at 15:19
Þrátt fyrir að það félli niður esperantohittingur og að ekkert sérstakt væri á dagskránni var ég komin á fætur upp úr átta. Það var samt ekki fyrr en á ellefta tímanum sem ég fór að gera eitthvað af viti og stakk í eina þvottavél. Klukkan að ganga tvö var ég búin að hengja þvottinn upp og skrapp þá á safnið að skila bókum og gefa bækur. Ég skilaði einum sex bókum, þar af tveimur sem voru alveg að komast á tíma. Þrátt fyrir að aðrar sex bækur af safninu væru enn heima ólesnar tók ég tvær að láni. Næst lá leiðin í Krónuna út á Granda þar sem ég verslaði aðeins ofan í tvo poka. Áður en ég fór heim lét ég snertilausu þvottastöðina, Löður, við Skúlagötu skola utan af lánsbílnum. Oddur Smári gekk frá vörunum er ég kom með þær heim og svo fórum við öll mæðginin í Laugardalslaugina. Ég synti 500m og skrapp bæði í sjópott og gufu. Lét svo bræðurnar fá 1000kr. upp í pylsu og kók í pylsuvagninum en fékk mér sjálf aðeins kaffibolla. Oddur bað mig svo um að skutla sér á Hlemm þar sem hann ætlaði að kaupa sér strætómiða eftir innlögn frá pabba sínum og skreppa svo til hans. Davíð Steinn hafði líka fengið innlögn en hann átti stefnumót um kvöldið. Upp úr sex setti ég upp kartöflur og steikti lifrarpylsu og slátursneiðar handa okkur. Hellti líka upp á kaffi. Tók svo fram saumana mína og settist fyrir framan skjáinn eftir mat. Horfði á imbann til hálfeitt en ég saumaði nú alls ekki svo lengi. Er byrjuð á útlínum á nýjasta verkefninu og náði að klára eina af sex og byrja á annarri.
Í gærmorgun ákvað ég að fara á lánsbílnum til vinnu í þriðja skiptið í vikunni. Hluti ástæðunnar er sú að annar tvíburinn snéri á sér hnéð í sundi í á miðvikudagskvöldið og ég ákvað að gott væri að hann gæti hlíft því sem mest í nokkra daga. Vinnudagurinn leið einhvern veginn og þá sennilega helst vegna þess að í nógu var að snúast. Fékk t.d. verkefni í hendurnar sem ég hef ekki þurft að leysa alein og sjálf áður en með góðum skriflegum leiðbeiningum og minni frá því fylgdist með svipuðu verk í haust þá leysti ég málið á korteri.
Til stóð að strákarnir kæmu með mér í sund eftir vinnu. Annan sótti ég í skólann og sá var á leið í spilasession og taldi sig ekki hafa tíma til að skreppa í laugina. Hinn bróðirinn hafði fengið far heim úr skólanum en þótt hann væri ekki að fara á spilakvöld langaði hann ekki með fyrst bróðir hans ætlaði ekki. Ég dreif mig því ein í Laugardalinn. Synti mína 500 metra, fór í42°C pottinn, svo í sjópottinn og að lokum í gufu áður en fór upp úr. Spilastrákurinn var farinn þegar ég kom heim við hin létum okkur nægja að fá okkur afganga í kvöldmatinn.
Horfði aðeins á Skjá1 um kvöldið allan tíman að hugsa um að taka upp saumana mína en endaði í staðinn í tölvuleik þar til ég ákvað að hátta mig, skríða upp í rúm og lesa um stund upp úr miðnætti.
Smávegis um gærdaginn
Aftur bauð ég tvíburunum far í skólann því annar þeirra snéri sig á hné í sundi í fyrrakvöld. Í nógu var að snúast í vinnunni milli átta og fjögur. Stimplaði mig út nánast á slaginu og sótti strákana upp í skóla. Skilaði þeim heim og skrapp svo í fiskbúð að kaupa mér ýsu í soðið og kom einnig við hjá Atlantsolíu við Flugvallarveg og fyllti á bílinn áður en ég fór heim. Fljótlega eftir að ég kom heim hringdi ég austur. Pabbi svaraði í fyrstu hringingu og við spjölluðum í tuttugu mínútur en vorum við aðeins búin að heyrast einu sinni í viku síðustu fjórar vikurnar en ekki daglega. Mamma var þreytt eftir ferðalagið en ég held að þau hafi verið sátt við að vera komin heim. Og ekki tók nú kuldaboli á móti þeim þótt hitastigið sé kannski heldur lægra en á Tenerife.
Posted by Anna Sigridur at 19:06
Ég bauð tvíbururnum far í skólann í gærmorgunn. Var búin að fá leyfi til að fara í smá útréttingar eftir hádegi. Sótti um nýtt vegabréf hjá sýslumanninum í Kópavogi á þriðja tímanum. Þaðan fór á lögreglustöðina við Grensásveg til að tilkynna hjólastuldinn og fylla út skýrslu. Með afrit af þeirri skýrslu sem og útprentunina úr GÁP fór ég í tryggingafélagið mitt. Þurfti að skreppa í vinnuna aftur í smá stund. Kom heim upp úr hálffimm. Við mæðginin sammæltumst um að skreppa saman í sund eftir kóræfingu.
Raddbandatemjarinn, Guðbjörg Tryggvadóttir, stjórnandi sönghópsins "Veirurnar" mætti til okkar í kirkjuna um hálfsex. Kórstjórinn var semsagt eitthvað vant við látinn. Það var í góðu lagi því við lærum alltaf helling af Guðbjörgu og undir lok æfingarinnar vorum við farin að hljóma eins og 50 manna kór og hún fékk gæsahúð. Ég hitaði annars upp sem sópran en söng með altinum fram að kaffi því aldrei þessu vant var góð mæting í sópranröddinni. Guðbjörg bað mig svo um að syngja með sópran eftir hlé og hún vildi meina að ég ætti heima þar. Áður en æfingunni lauk fékk ég skilaboð frá tvíburunum um að þeir færu í sund með vini sínum.
Ég fór því beint í Laugardalslaugina að æfingu lokinni. synti 500m á bringunni, fór í sjópottinn og svo í gufubað áður en ég fór uppúr. Hitti strákana aðeins en þeir komu heim löngu á eftir mér. Ég var komin heim tímanlega áður en Kiljan hófst. Og nú eru pabbi og mamma komin heim úr fjögurra vikna dvöl á Tenerife. Á eftir að heyra í þeim hljóðið.
Posted by Anna Sigridur at 12:12
Ferðalangar á heimleið
Annan daginn í röð tók ég strætó í vinnuna (í gærmorgun). Vinnudagurinn leið nokkuð hratt og ég ákvað að nota strætó aftur í heimferðina. Fór þó ekki beint inn heldur settist inn í lánsbílinn og fór í GÁP til að fá útprentað fyrir mig söluupplýsingarnar um hjólið mitt. Var með kennitölu fyrirtækis xins og það tók ekki langan tíma að fletta þessu upp og prenta út. Næst lá leiðin í hraðbanka og svo sló ég á þráðinn til aseamannsins. Síminn hans hringdi sem benti að hann væri í landi en hann var líklega upptekinn svo ég fór heim að svo stöddu. Ég var nýbúin að leggja fyrir utan heima þegar hringt var til baka. Við sammæltumst um að ég skryppi yfir fljótlega og fengi bæði október og nóvember kassana með mér heim. Annars var kvöldið nokkuð rólegt. Var að spá í að skreppa í sund eftir kvöldmat en ákvað svo að fresta því. Horfði á Castle með Oddi, vafraði um á netinu, var komin í háttinn fyrir ellefu og las um stund. Er enn að skrá inn á allirlesa.is síðuna. Fínt að geta haldið utan um allan lesturinn þar. Inn á gegni er einungis hægt að sjá 100 síðustu útlán sem breytast um leið og maður tekur fleiri bækur.
Posted by Anna Sigridur at 12:48
Hjólið mitt er horfið :-(
Ég trúði ekki mínum eigin augum þegar ég kom úr Sorpuferð rúmlega fimm og sá ekki hjólið mitt sem átti að vera læst við grindverkið í innkeyrslunni nær húsinu heldur en bílastæðunum fyrir framan. Gat ekki munað hvort það hafi verið þarna þegar ég kom gangandi heim úr vinnu tæpri klukkustund áður en það var örugglega þarna í gærmorgun um hálfátta þegar ég trítlaði út í strætóskýli við Sunnubúðina. Ég sem var nýbúin að fá nágrannann á neðri til að taka hjólið og geyma fyrir mig í kjallarageymslunni í kringum næstu mánaðamót og fram í mars/apríl. Það er greinilegt að það fara einhverjir um hverfin með klippur á lofti. Það varð enginn var við neitt en líklegast er að þetta hafi gerst á meðan fáir eða engir voru heima. Þetta er grátlegt en ég er eiginlega alveg öskureið.
Hafði matinn, ofnbökuð laxaflök með soðnum kartöflum, gulum baunum og hrásallati, á sjöunda tímanum. Bauð svo strákunum að koma með mér í sund. Aðeins annar þeirra þekktist boðið. Hinn var eitthvað þreyttur og illa fyrir kallaður. Synti 500m og allt á bringunni. Oddur Smári var að koma upp úr 42°C pottinum þegar ég kom þar að og ég plataði hann með mér í sjópottinn. Svo fórum við í gufuna í smá stund áður en við fórum upp úr og aftur heim.
Posted by Anna Sigridur at 17:47
Ég var vöknuð um og upp úr klukkan átta en fór ekki á fætur fyrr en á tíunda tímanum því ég ákvað að lesa upp í rúmi. Önnur bókin, Haustvika eftir Áslaugu Ragnars stenst alveg tímans tönn. Nokkuð spennandi og fær mann jafnvel aðeins til að spá í ýmsa hluti. Hin bókin er úr bókaklúbbnum, Buzz, og er hörkuspennandi krimmi. Dagurinn leið í rólegheitum og smá stússi. Um miðjan dag hringdi ég í frænku mína og nöfnu. Hún var heima og bað mig um að kippa með mér rjóma úr búðinni áður en ég kæmi því hún ákvað að skella í vöffludeig. Þegar ég mætti til hennar sagðist hún vera bíllaus en maðurinn hennar, sem er bifvélavirki, var að gera við bremsurnar á bílnum hennar. Þegar við frænkur vorum búnar að drekka kaffi, úða í okkur vöfflum og spjalla um hitt og þetta hringdi maðurinn hennar til að tilkynna henni að bíllinn væri orðinn ökufær aftur. Ég skutlaði frænku minni til að sækja bílinn og svo elti ég hana upp í Hraunbæ til að kíkja á íbúð eldri sonar hennar sem feðgarnir eru að standsetja. Seinna skutlaði ég svo bræðrunum á spilakvöld í Grafarvoginn. Þeir fengu svo far með einum vini sínum til baka í gærkvöldi.
Sorpuferðir
Ég dreif mig á fætur á níunda tímanum í gærmorgun. Kveikti á tölvunni og vafraði um á netinu, bloggaði og lét tímann líða svona í rúma tvo tíma. Um ellefu var ég mætt til norsku esperanto vinkonu minnar. Hún bauð mér upp á hafragraut og kaffi áður en við settumst niður í græna sófann í forstofunni og kíktum á það sem við keyptum saman á fornbókasölunni um daginn. Þrjár af bókunum þekktum við, leskafla og málfræði sem meistari Þórbergur Þórðarson tók saman. Þessar bækur voru gefnar út árin 1937 og 1939. Elsta bókin var ekki eftir Þórberg. Hún var gefin út árið 1930 og fjallar um land, þjóð og menningu þess tíma. Við byrjuðum á einum kaflanum lásum til skiptist milli punkta og þýddum jafnóðum. Þetta fannst okkur gaman. Við skildum innihaldið nokkurn veginn en erum ákveðnar í að lesa þetta yfir aftur og pikka út erfiðustu orðin og kíkja í orðabók (esperanto-íslenska) sem við eigum.
Klukkan var langt gengin í eitt þegar ég kvaddi. Þá lá leiðin í Sorpu með dótið sem hlaðið var í bílinn eftir sorpuferðina á fimmtudaginn var. Þegar ég kom heim um hálftvö byrjaði ég á því að vekja Odd. Þegar hann var tilbúinn hlóðum við bílinn aftur og erum nú nánast búin að taka allt sem sett var út í innkeyrsluna úr geymslunni þegar verið var að undirbúa skottulækningu á þriðjudagskvöldið var. Aðeins snjóþotur og einn plastdótakassi eru eftir. Þoturnar verða gefnar og kassinn fer líklega aftur inn í geymslu þegar búið er að laga aðeins betur til í henni. Oddur kom með mér í Sorpu og eftir að hafa tæmt bílinn fórum við í Krónuna.
Þegar við komum aftur heim rétt fyrir hálffjögur gekk sonurinn frá vörunum en ég vakti hinn soninn og bauð honum að koma með okkur í sund. Ég synti 500metra að þessu sinni þar af 50metra á bakinu. Fór í 42°C heitan pott í tíu mínútur, sat svo á bekk í aðrar tíu áður en ég fór í gufu og svo upp úr. Við vorum komin heim upp úr sex.
Ég notaði víst minn síðasta strætómiða, af þeim miðum sem ég keypti mér í vor, í heimferðina úr vinnu á fimmtudaginn. Því varð ég að nota klink (350kr) í gærmorgun. Það gerði svo sem lítið til því ég á nóg af klinki þótt ég grisji reglulega með því að setja í kórkrukkuna sem mitt kaffiframlag. Ég er enn svona "aukahjól" ef það er ekkert óvenjulegt á seyði í vinnunni en finn mér oftast eitthvað sem hægt er að gera og leysi líka af ef þarf. Bókari gærdagsins valdi svo mig til að telja með sér föstudagstalninguna í á öllum tegundunum í öllum vögnum eftir framleiðslu í gær.
Rétt fyrir ellefu hringdi píparinn í mig. Hann hafði læst sig úti úr íbúiðinni og allir lyklarnir hans, þar með talinn bíllykillinn, voru í peysunni hans fyrir innan læsta hurð. Það var ekki von á strákunum heim alveg strax svo ég samdi bæði við fyrirliða deildarinnar og einnar sem vinnur með mér um að sú síðarnefnda myndi skutla mér heim til að opna fyrir píparanum. Sá leiðangur tók aðeins um tuttugu mínútur.
Klukkan hálfþrjú voru sjö af okkur átta mætt á sviðsfund í Ásinn í K2 (Turninum). Tvær voru á bíl og buðu tveimur með en sá sjöundi notar hjólastól og hefur þar af leiðandi aðgang að "einkabíl" sem hann notar milli staða. Fundurinn tók einn og hálfan tíma og eftir hann rölti ég niður á Hlemm til að kaupa mér 3x9 miða strætókort. Notaði einn miðann til að komast heim. Ef ég væri ekki með blöðru á öðrum hælnum hefði ég örugglega labbað og jafnvel verið komin á undan vagninum sem ég notaði því ég þurfti að bíða dágóða stund eftir honum.
Píparinn var enn á staðnum þegar ég kom heim en klukkan var heldur ekki alveg orðin fimm. Eftir kvöldmat skutlaði ég Oddi til vinar síns í neðra Breiðholti og lét hann hafa 350kr. til að geta tekið strætó heim. Hann hefur svo líklega fengið far því hann kom heim stuttu eftir miðnætti.
Komin í helgarfrí
Ég notaði strætó báðar leiðir milli heimilis og vinnu í gær. Kom heim fyrir hálffimm og þá var pípari að vinna á fullu við að setja upp nýja klósettið og var hann að vinna við það alveg til klukkan að ganga sjö Ég fékk Odd til að koma og hjálpa mér að hlaða bílinn af dóti sem mátti farga eða fara í söfnunargáma og hann kom svo með mér í Sorpu. Hlóðum bílinn aftur en það var búið að loka svo líklega fer það dót í Sorpu fyrr en á morgun, laugardag, er orðin heldur sein með það í dag. Hafði bjúgu, soðnar kartöflur og grænar baunir í kvöldmatinn um hálfsjö og svo skruppum við Oddur Smári í sund. Davíð Steinn hafði farið í Sundhöllina strax eftir skóla. Kannski eins gott því annars hefðum við orðið að taka eitthvað af dótinu úr bílnum. Synti mína 300m en var allan tímann að hugsa um hvort ég ætti að bæta 100 eða 200 metrum við. Slepptí því í þetta sinn og fór í 42 gráðu heitan pott þar sem ég hitti Odd og við skruppum svo í smá gufu áður en við fórum upp úr. Það var akkúrat kominn hálfleikur í handboltaleik Vals og ÍR á RÚV-íþróttir og ég horfði að sjálfsögðu á seinni hálfleikinn. Ég keypti mér ekki árskort á heimaleikina í handboltanum að þessu sinni svo ég fagna því auðvitað þegar sýnt er frá leikjum minna manna og kvenna á RÚV-íþróttum.
Posted by Anna Sigridur at 17:20
"Skottulæknir" á svæðið
Bræðurnir fengu far með mér í skólann í gærmorgun. Ég skrapp svo heim rétt fyrir tólf og tók á móti meindýraeyðinum. Að þessu sinni gat hann unnið sína vinnu og eitrað númer 21 hátt og lágt. Ég skildi við hann þegar hann var nýbúinn að bora í sökkulinn í eldhúsinu mínu og var að fara að byrja í risinu og vinna sig niður. Ég var búin að fullvissa mig um að hægt væri að komast inn í kjallaraíbúðina en strákarnir þar skyldu meira að segja hurðina út/inn á þvottahúsganginn opna. Ég vissi að von var á eigandanum á neðri hæðinni í tíma.
Strax eftir vinnu kom ég við í Sorpu og fór svo heim, ekki til að fara inn alveg strax, heldur til að sækja meira rusl. Áttaði mig á því að ég hefði nægan tíma til að fara með það í grenndargám áður en ég mætti svo á kóræfingu. Æfði með sópran eins og undanfarið annars hefðu þær aðeins verið tvær á móti fimm. Æfingin gekk vel og kórstjórinn var ánægður með árangurinn sem vannst. Þegar ég kom heim hélt ég aðeins áfram að sortera dótið sem var úti í innkeyrslu. Sumt fór inn en annað bíður þess að vera ferjað í Sorpu.
Posted by Anna Sigridur at 14:29
Aftur í sund
Notaði strætó til vinnu í gærmorgun en labbaði svo heim seinni partinn. Fékk syni mína til að samþykkja að koma með mér í sund og þurfti að sækja annan upp í skóla en hann var ekki búinn þar fyrr en á sjötta tímanum. Synti 300metra, fór í heitan pott og gufu og svo upp úr aftur. Bauð strákunum á Pítuna og hjálpuðumst við að klára undirbúning fyrir eitrun. Fór með mikið af dótinu úr geymslunni út í innkeyrslu og mér sýnist margt af því muni ekkert fara inn aftur. Það verða einhverjar ferðir farnir í Sorpu á næstu dögum. Annar tvíburinn undirbjó sitt herbergi það vel að hann ákvað að sofa í sófanum í stofunni.
Posted by Anna Sigridur at 09:40
Erfið að reikna út
Við mæðginin lögðum mun fyrr af stað á lánsbílnum en venjulega. Áður hafði ég kveikt aðeins á tölvunni og lagt inn á kort strákanna svo þeir gætu keypt sér 20 miðakort í sund. Hleypti þeim út við Sundhöll Reykjavíkur rétt fyrir hálfátta og var svo auðvitað mætt amk tuttugu mínútum of snemma í vinnuna. Vinnudagurinn leið hratt eins og oftast. Ég fékk svo að fara fyrr til að taka á móti meindýraeyði. Maðurinn kom en það hafði orðið mikill misskilningur, sem ég tek alfarið á mig, því sumir íbúanna voru ekki heima og alls ekki hægt að komast inn hjá þeim. Það gengur víst ekki að eitra bara hluta svo meindýraeyðirinn bað mig um að leysa úr misskilningnum, taka betur frá veggjum og boða hann svo aftur á staðinn. Nágrannarnir á neðri hæðinni voru rétt ókomin frá útlöndum
Ég brá því á það ráð að skreppa í sund. Synti 300 metra, fór í sjópottinn og endaði í gufunni áður en ég fór upp úr. Þegar ég kom heim voru allir grannar komnir heim svo ég gekk á röðina til að samræma hentugastan tíma fyrir "betra" útkall og vonaði bara að það hentaði meindýraeyðinum líka. Síðan sótti ég Davíð Stein í skólann af því ég hafði sagst ætla að gera það þegar ég hélt að ekki mætti vera í íbúðinni framan af kvöldi vegna eitrunar.
Var mun fyrr á fótum í gærmorgun heldur en á laugardaginn. Klukkan rúmlega tólf kom ég við í Hlíðarblóm og keypti fallegan vönd til að leggja á altarið í kirkjunni. Mætti í kirkjuna um hálfeitt korteri fyrir boðaðan tíma. Þegar allir voru komnir hituðum við upp fyrir messuna og æfðum einnig jólalög. Vorum þrjár í sópran en það kom reyndar ekki til raddskiptina í messunni sjálfri. Þegar kom að því að minnast látinna heiðraði ég minninguna hennar Hlíbbu minnar.
Eftir að hafa fengið mér smá kaffi að messu lokinni lá leiðin í Krónuna við Granda. Stillti matarkörfunni í hóf og vörurnar komust fyrir í þremur pokum. Þegar heim kom gekk Oddur frá vörunum og þá kom á daginn að ég þyrfti ekki að elda um kvöldið frekar en ég vildi því bræðurnir voru á leiðinni til pabba síns.
Hafði það svo notalegt fyrir framan skjáinn og horfði að mestu á RÚV um kvöldið, fyrir utan Law and Order SVU á Skjá einum.
Posted by Anna Sigridur at 10:45
Gott af mínum högum
Fljúga dagar furðu hratt
fækkar ársins dögum.
Allt í fína alveg satt
og gott af mínum högum.
Vaknaði fyrst frekar snemma eða milli sex og sjö. Gelið sem ég smyr á mig á hverjum morgni er komið alla leið inn í herbergi þar sem það er ekki hægt að hafa það inn á baðherberginu í augnablikinu af augljósum ástæðum. Ég smurði mig því þarna í morgunsárið. Eftir að ég var orðin þurr skrapp ég á salernið en skreið svo aftur upp í og steinsofnaði aftur í nokkra klukkutíma. Rétt náði á fætur áður en klukkan sló tólf á hádegi. Fyrir vikið varð lítið úr deginum framan af og ég hélt áfram að vera löt næstu stundirnar. Lauk samt við að lesa Dísusögu eftir Vigdísi Grímsdóttur og um fjögur ákvað ég að það væri skynsamlegt að skila henni og fimm öðrum lesnum bókum á safnið svo ég dreif mig í það. Einnig tók ég með mér handklæði og sundbol.
Byrjaði á því að skila þessum sex bókum í Kringlusafnið og nældi mér í tíu aðrar í staðinn. Svo lá leiðini í Laugardalslaugina þar sem ég endurnýjaði árskortið mitt í sund. Það er akkúrat ár um þessar mundir síðan það rann út en það þurfti baðherbergisframkvæmdir á heimilinu til að endurnýja kortið. Ég var kominn inn í kvennaklefann þegar ég uppgötvaði að ég hefði þurft að fá sérstakt armbandi til að geta notað skápana. Skrapp fram aftur og náði mér í svoleiðis. Var komin ofan í laugina rétt fyrir fimm og synti 300metra. Fór svo í heitan pott sem átti að vera 40 gráður en var örugglega kaldari en það og að lokum smellti ég mér í gufuna í nokkrar mínútur. Kom heim um sex, hafði fiskibollur með soðnum kartöflum og gulum baunum í matinn. Horfði á Óskalögin og "Konan í búrinu" á RÚV og las svo í um klukkutíma áður en ég fór að sofa.
| 1.71875
|
Í gær var ævintýraþema í Vindáshlíð. Foringjar útbjuggu ævintýrahús þar sem hvert herbergi var leitt í gegnum ævintýraheim með bundið fyrir augun. Á stöðvum fengu þær svo að hitta meðal annars úlfinn, Kobba krók og prinsessuna. Stúlkurnar hafa haft mikið fyrir stafni, auk þess sem þeim gefst inn á milli tækifæri á að hnýta vinabönd. Hin raunverulegu vinabönd fá einnig tækifæri á að styrkjast í gegnum leik og starf.
Séra Adda Steina hélt fyrir okkur guðsþjónustu þar sem stelpurnar tóku virkan þátt. Kunnum við hlíðarmeyjar henni bestu þakkir.
Um kvöldið var svo lífsgangan þar sem stúlkurnar gengu í gegnum skóginn með bundið fyrir augun og fylgdu bandi sem strekkt hafði verið frá íþróttahúsi og að kirkjunni. Þegar að kirkjunni var komið fengu stúlkurnar kerti til að kveikja á til að minna sig á að Jesús sé ljós heimsins og blessun.
| 2.109375
|
Microstation-Bentley - Síða 2 - Geofumadas
Siemens og Bentley Systems styrkja stefnumótandi bandalag sitt og sameiginlegar fjárfestingarverkefni
Nýja sameinaða útboðið nýtir Teamcenter og tengt gagnaumhverfi Bentley til að auka framleiðni plantna, flýta fyrir afhendingu og lækka kostnað. End-to-end stafræn nýsköpunarstefna skapar alhliða og nákvæma stafræna tvíbura í ferli og líkamlegri plöntu til að stjórna flækjum og líkja eftir ...
nýjungar, MicroStation-Bentley
Lokamenn verðlaunanna "Ár í innviðum"
Bentley Systems hefur tilkynnt lokaverkefni til verðlauna bestu nýjungar í notkun hugbúnaðarlausna í stjórnun innviða. Það eru 57 sem komast í úrslit, koma frá 420 tilnefningum um allan heim fyrir þennan viðburð 2018. Tölurnar eru kaldar en þær endurspegla hvers vegna árið áður var í Singapore, höfuðstöðvum ...
Bentley Systems BIM I-líkan
Ár Bentley Systems í ráðstefnustöðvum og verðlaunum verður haldin í London
Árleg ráðstefna kemur saman leiðtogum heims í uppbyggingu, hönnun, smíði og rekstri til að læra bestu starfsvenjur til að vera sannur stafrænn sérfræðingur. EXTON, Pennsylvanía - 20. mars 2018 - Bentley Systems Incorporated, leiðandi alheimsveitandi alhliða hugbúnaðarlausna til framfara innviða, ...
Bentley Systems stækkar hönnunar- og skjalaviðmið á steypuhúsum með kaupum á S-Cube Futuretech
Nýjar þróaðar möguleikar fyrir steinsteypugreiningu, hönnun og skjalalausnir Bentley Systems, Incorporated tilkynnti í dag yfirtöku á Mumbai byggðri steypuhönnunar- og skjalahugbúnaði frá S-Cube Futuretech Pvt. Ltd. Viðbótinni S-Cube forrit Futuretech stækkar Bentley sérstök tilboð með ...
Settu Bing kort sem bakgrunnskort í Microstation
Microstation í CONNECT útgáfu sinni, í uppfærslu sinni 7, hefur virkjað möguleikann á að nota Bing Map sem myndþjónustulag. Þó að það hafi verið mögulegt áður tók það Microsoft Bing uppfærslulykil; en eins og þú manst er Microsoft nú helsti samstarfsaðili Bentley í Pavilion Alliance ...
Bentley Systems I-líkan
BIM Advances - Árleg ráðstefnusamantekt
Framfarir í stöðlun byggingarupplýsingalíkana (BIM) hafa verið þverpólitískt þema árlegrar uppbyggingarráðstefnu sem haldin var í október í Singapúr. Þrátt fyrir að Twitter reikningi mínum hafi verið nánast rænt með myllumerkinu # YII2017 í þá daga, hérna legg ég fram samantekt. Ferðin Í þetta skiptið ...
BIM dgn I-líkan
Engineering, nýjungar, MicroStation-Bentley, topografia
2 bragðarefur með MicroStation: Viðgerðir skemmst skrár og vandamál með DWG 3D
Dæmi 1. DGW 3D skráin opnast eins og hún sé aðeins 2 víddir Það er nokkuð algengt að þegar 3D skjal er opnað á DWG sniði, með Microstation, opnast það eins og það hafi aðeins verið 2 víddir. Þetta gerist vegna þess að Microstation hefur venjulega stillt í valkostum sínum að fræskráin (fræ), sem jafngildir ...
Verðlaunin "Oscar of Infrastructure" verða í Singapore
Bentley Systems hefur tilkynnt að kallað verði eftir verkefnum vegna Be Inspired verðlaunanna 2017 fyrir framfarir BIM í uppbyggingu. Með áherslu á framfarir í BIM stöðlun, ætlar Bentley Systems að staðsetja símtal sitt til næstu ára í Austurlöndum fjær; einmitt á þessu ári í einni af borgunum þar sem fyrirsæturnar ...
Bentley Systems - SIEMENS: stefna sem er hönnuð fyrir internet hlutanna
Bentley Systems fæddist sem fjölskyldufyrirtæki, á þeim tíma níunda áratugarins þegar tækninýjungar nýttu sér þær meginreglur sem fundu bandarísku þjóðina, þar sem ólíkt öðrum löndum: framtíðarsýn, vinna hörðum höndum og gera rétt er næstum því trygging fyrir árangri. Í löndum með rómönsku samhengi, hátt hlutfall fjölskyldufyrirtækja ...
Grein, MicroStation-Bentley
Brjóta lykilorð VBA fjölvi MicroStation
Visual Basic for Applications er röð bókasafna sem Microsoft gerði aðgengilegt, nokkuð gamaldags en mjög öflugt, sérstaklega í útgáfum af Office fyrir 2010. Þótt það haldi áfram að vera til, þá er mörg þróun nú gerð í .NET og öðru umhverfi; jafnvel þó að fyrir rammatengda þróun sé VBA ...
Bentley Systems tilkynnir Komast að vera innblásin 2016
Sem viðurkenning á verkefnum sem hafa verið nýjungar í notkun tækni sem beitt er við hönnun, smíði og innviði, verða verðlaunin í október 2016 haldin í London, þekkt sem Be Inspired, en þau hafa verið þróuð síðan 2004, kölluð á þeim tíma. tími BeAwards. Sigurvegararnir verða valdir af dómnefnd ...
BIM - Heimurinn sem mig hefði dreymt um fyrir 20 árum
20 árum seinna get ég aðeins tengt BIM við þróunina sem hún táknaði á þeim tíma, eftir teikniborðinu og rekja pappír fyrir CAD skrár. Þetta var áhrifamikil þróun, miðað við að hann kom frá því að vera skissulistamaður og glósubókareiknivél + reiknivél + Lotus 123. Það virtist áhrifamikið að trúa ...
Grein, Engineering, MicroStation-Bentley, egeomates mín
Fáðu aðgang að Oracle Spatial frá BentleyMap
Eftirfarandi er dæmi um virkni sem hægt er að framkvæma með Microstation BentleyMap til að stjórna upplýsingum úr OracleSpatial gagnagrunni. Settu upp Oracle Client Það er ekki nauðsynlegt að hafa Oracle uppsett á tölvunni. Aðeins viðskiptavinurinn, í þessu tilfelli er ég að nota 11g R2. Ólíkt því þegar Microsation Geographics var notað, ...
BIM - óafturkræfa þróun CAD
Í samhengi okkar við Geo-Engineering er hugtakið BIM (Building Information Modeling) ekki lengur skáldsaga, sem gerir kleift að móta mismunandi raunverulega hluti, ekki aðeins í myndrænni framsetningu þeirra heldur einnig á mismunandi lífsferilsstigum. . Það þýðir að vegur, brú, loki, síki, bygging, ...
| 2.234375
|
Birting lýsingar Regins hf. - Landsbankinn
11. júní 2012 17:58Birting lýsingar Regins hf.Í tengslum við hlutafjárútboð í Regin hf. og umsókn um töku allra hlutabréfa í Regin til viðskipta á Aðalmarkaði NASDAQ OMX Iceland hf. (Kauphöllin), hefur Reginn birt lýsingu sem dagsett er 11. júní 2012. Lýsinguna má nálgast hér að neðan og á vefsíðu Regins, www.reginn.is næstu 12 mánuði og útprentuð eintök má nálgast í höfuðstöðvum Regins í Hagasmára 1 í Kópavogi. Áður en fjárfestar taka ákvörðun um fjárfestingu í hlutabréfum í Regin eru þeir hvattir til þess að kynna sér allar upplýsingar sem lýsingin hefur að geyma og skilmála útboðsins sem þar koma fram.
| 1.796875
|
Flýtt innsýn: Forspárprófun fyrir beinpóst | Martech Zone
Áður en ég fór í stafrænt starf vann ég í dagblaða- og beinum póstgreinum. Þó að dagblaði hafi ekki tekist að taka upp eða aðlagast tímanlega til að viðhalda stjórnun sinni á fjárveitingum til auglýsinga, þá heldur beinn póstur áfram að stýra ótrúlegum árangri. Reyndar myndi ég halda því fram að margar beinar markaðsherferðir með beinum pósti gætu fengið miklu meiri athygli - brotið í gegnum hávaða stafræns. Staðreyndin er sú að þó að ég fái hundruð tölvupósta og borða sem berast á mér á hverjum degi fæ ég mjög fá beinan póstpóst ... og ég skoða þau öll.
Eins og með flesta miðla þarf bein póstur þó stöðuga mælingu og hagræðingu. Miðað við kostnað við póst hafa margir markaðsfólk gefist upp á miðlinum af þessum sökum og farið í minna áhættusama stafræna nálgun. Það er óheppilegt ... þar sem best er að ná framhjá sumum horfum með hefðbundnum miðlum.
Hvað ef þú gætir prófað beinar póstherferðir þínar án þess kostnaðar
Quad / Graphics hefur hleypt af stokkunum prófunarpalli fyrir beinpóst sem notar forspárgreiningu til að prófa sköpunar og snið hraðar án þess að fá póst. Það er kallað Hröð innsýn og það getur prófað allt að 20 innihaldsbreytur í einu lagi. Það notar háþróað persónufylki sem sameinar lýðfræði og tilfinningaleg einkenni til að spá fyrir um hvaða þættir hvetja einhvern til að bregðast við tilboði.
Að meðaltali hefur Accelerated Insights hjálpað markaðsmönnum að skila:
18 til 27 prósent lyfta í svarhlutfalli
Áreiðanlegur niðurstöður á 60 dögum á móti einu til tveimur árum fyrir hefðbundna prófun
A 90 prósent lækkun í prófkostnað
Allt þetta næst án þess að senda eitt stykki líkamlegan póst. Vettvangurinn, sem kallast Accelerated Insights, staðfestir að prófspár séu 97 prósent nákvæmar (+/- 3 prósent), sem tryggir að niðurstöður könnunarinnar verði endurteknar í lifandi prófi. Teymið hefur innleitt og prófað kerfið í nokkrum atvinnugreinum:
Bifreiðatryggingar - Hröð innsýn spáði 23 prósenta aukningu í svarhlutfalli, raunveruleg aukning var 25 prósent.
Landssíminn - Lækkaði prófsfjárhagsáætlun sína um 55 prósent eftir að Accelerated Insights spáði nákvæmlega fyrir um hvaða þættir höfðu mest áhrif á viðbrögð
Svæðisbundin smásala á skóm - 32 prósent lyfting sem svar sem fór fram úr KPI grunnlínu fyrirtækisins um að minnsta kosti 200 prósent. Fyrirtækið útvíkkaði notkun á Accelerated Insights persónufylki í allar markaðsrásir
Almannatryggingastofnun - Accelerated Insights spáði 18 prósent lyftingu sem svar og raunveruleg aukning var 19 prósent
Tags: flýta innsýnbeinan póstspá í beinum póstibeinpóstsprófunbein markaðssetningsjálfvirk greiningforspár beinn pósturFjórir / grafíkprófa beinpóst
| 2.765625
|
Vínframleiðandinn Concha y Toro | Kvennablaðið
Vínin frá vínframleiðandanum Concha y Toro þarf vart að kynna fyrir Íslendingum en vínin hafa notið mikilla vinsælda á Íslandi. Concha y Toro er einn af stærstu vínframleiðendum heims og hefur náð einstökum árangri við að ná markaðshlutdeild um allan heim. Af þeim borðvínum sem flutt eru til landsins hefur framleiðandinn Concha y Toro algera yfirburðastöðu á innlendum markaði.
Vínin þykja í hágæðaflokki en eru samt á verði sem er viðráðanlegt. Mikil gæði miðað við verð. Vínin hafa sterkan karakter og bragðast því vel með ostum en einnig sem borðvín með rauðu kjöti og fuglakjöti.
Hér eru nokkrar tegundir sem hafa notið vinsælda á Íslandi:
· Casillero del Diablo
· Don Melchor
Fyrir stuttu heimsótti Ísland Martin Duran sem er vínþjónn (sommelier) hjá fyrirtækinu og kynnti vínin fyrir starfsfólki Fríhafnarinnar, vínbúðanna og framreiðslunemum. Kynningin var unnin í samvinnu við Njóttu og ostabúðina Búrið.
Þetta er í þriðja sinn sem Martin sækir Ísland heim og hann er afskaplega hrifinn af landi og þjóð. Í þessari heimsókn var hann með vín og ostanámskeið í samvinnu við Eirnýju í Búrinu en Concha y Toro vínin eru frábær í félagsskap við íslenska osta að hans mati. Námskeiðið var vel sótt enda Martin hafsjór af þekkingu sem hann miðlaði með ágætum til leikra og lærðra.
Kynning Martin var einstaklega fróðleg.
Við hvetjum sælkera til að fylgjast með á Facebooksíðunni Njóttu en þar eru ýmsar góðar tillögur og tilboð í gangi fyrir þá sem kunna að meta að borða góðan mat og drekka góð vín í félagsskap með frábæru fólki.
| 2.265625
|
Reykhólahreppur / Fréttir / Frestur til 10. febrúar vegna búfjár utan lögbýla
21. janúar 2014 | vefstjori@reykholar.is
Frestur til 10. febrúar vegna búfjár utan lögbýla
Áréttað skal vegna nýrrar búfjársamþykktar fyrir Reykhólahrepp, að þeir sem eiga eða hafa í umsjá sinni búfé utan lögbýla skulu tilkynna það til sveitarstjórnar. Frestur til þess er tveir mánuðir frá gildistöku samþykktarinnar eða til 10. febrúar. Þeir sem uppfylla að öðru leyti skilyrði samþykktarinnar fá að halda þeim gripafjölda sem þeir þegar hafa.
Með búfjárhaldi er í samþykktinni er átt við nautgripa-, hrossa-, sauðfjár-, svína-, kanínu-, loðdýra-, geita- og alifuglahald. Búfjárhald utan lögbýla er óheimilt án leyfis sveitarstjórnar Reykhólahrepps.
Eyðublað til þessara nota er að finna hér og jafnframt í reitnum Umsóknir og reglur neðst á síðunni. Samþykktina um búfjárhald er að finna hér og undir Stjórnsýsla > Samþykktir og reglugerðir í valmyndinni vinstra megin.
| 2.0625
|
Sjúklega flottar myndir eftir Gróu Sig
Falleg list er tilvalin jólagjöf á flott heimili!
Ég rakst á þessar myndir á Instagraminu góða frá Gróu Sig og ég kolféll fyrir þeim. Ég tók smá spjall við listakonuna sjálfa og kynntist henni og verkum hennar betur því að ég er ótrúlega áhugasöm um það hvernig hún sækir sér í innblásturinn og setur myndirnar saman. Þessi list hennar er svona "breath of fresh air" ef ég má sletta smá, allavega hér á landi þegar kemur að myndlist.
Gróa Sigurðardóttir, 25 ára ljósmyndari – artist. Nýflutt heim til Íslands frá London þar sem ég er búin að vera búsett og stunda nám síðustu þrjú ár í University of Arts London, London College of Fashion og var að útskrifast úr Ba(hons) Fashion Styling and Photography með áherslu á ljósmyndun.
Verkin mín samanstanda af ljósmyndum, mixed media, collage myndum og video-um. Ég er dugleg að prófa mig áfram með hugmyndirnar mínar, og fikta með form, liti og tilfinningar. Innblástur fyrir collage myndirnar mínar hef ég sótt mikið í líkamann, umhverfið, litina úr íslenska sólsetrinu, blóm og fornmuni.
Staðalímynd kvenna í nútíma samfélagi og afmyndun líkamans þar sem settar eru fram óraunhæfar hugmyndir og væntingar um það hvernig eðlilegt sé að konur líti út og það að líkama kvenna se stillt upp sem kyntákni, sem var
conceptið mitt í lokaverkefninu mínu í skólanum.
Ég nota mikið bleikan lit og blóm í collage myndirnar mínar sem ég hef pússlað saman í fígúrur og fikrað mig áfram með það. Það sem einkenna myndirnar eru mismunandi áferðir, aðferðir og efni í myndunum sem skapa vissa stemmingu og gefa þeim dýpt.
Það eru fjórar týpur af collage myndunum og eru þær tilvaldar til gjafa,.
Þið getið nálgast myndirnar mínar með því að hafa samband við mig á facebook eða email groa110@gmail.com.
Ég tek einnig að mér ýmis ljósmyndaverkefni og alltaf með skemmtileg tilboð í gangi ! endilega sendið mér línu ef fyrirspurnir vakna.
https://www.facebook.com/groaaa
www.groasig.com
Ég veit ekki með ykkur en ég er mjög svo hrifin af þessum collage myndum og hlakka til að sjá meira frá henni, alveg tvímælalaust!
| 1.90625
|
HOT OCTOPUSS – PULSE III DUO | Tantra | Netverslun með hjálpartæki ástarlífsins
Tantra | Netverslun með hjálpartæki ástarlífsins Vörur HOT OCTOPUSS – PULSE III DUO
Hot Octopuss Duo er algjörlega einstök nýjung fyrir herra en þetta tæki er hannað með það í huga að geta notað og fengið fullnægingu þótt maður nái ekki stinningu. Hentar þeim sem eiga við ris vandamál að stríða eins og eftir aðgerðir, lyfjagjafir eða fötlun og einnig þeim sem eiga ekki við vandamál að stríða en vilja öðruvísi og skemmtilega örvun. Tækið er vatnshelt, endurhlaðanlegt, með 5 mismunandi stillingum sem er hægt að hækka og lækka kraft eftir þörfum. Það sem Duo hefur fram yfir Solo er að þetta tæki er einnig ætlað fyrir pör en í tækinu er auka mótor fyrir konuna til að örvast og fjarstýringu sem notast með auka mótornum. Með Duo er hægt að njóta ásta með makanum sínum þótt hann nái ekki stinningu og fá aftur þessa nánd sem er svo mikilvæg í öllum samböndum.
Vörunúmer: OCT-DUO Flokkar: Fyrir hann, Fyrir pör, Annað, Hleðslu titrarar, Lúxus titrarar, Þráðlaust Merkimiðar: octopuss, hleðslu, hljóðlátt, kraftmikið, lúxus, pör, silicone, taktur, titrari
Ritaðu fyrstu umsögnina um "HOT OCTOPUSS – PULSE III DUO" Click here to cancel reply.
6.990 kr. Product Details
Vibe Therapy – Deduce
afsteypa bdsm buttplug cyberskin dildó Dorr doxy egg endaþarm fatnaður flengja g-blettur g-strengur gaman gervisköp grín gæsapartý hart hleðslu hljóðlátt hringur ID kraftmikið leður lúxus millennium mjúk hulsa múffa nuddolía party pumpa pör rafhlöður silicone sleipiefni smokkar sokkar svakom taktur titrari tvöfaldur töfrasproti uppblásanlegt vatnsheldur vatnslosanleg sleipiefni
| 1.539063
|
Vandaðar vörur sem fólki líkar við
Einar Ágúst Einarsson og fjölskylda stofnuðu Silkisvefn til að bjóða íslendingum vörur úr hágæða silki.
Silkisvefn sérhæfir sig í sölu á hágæða silkirúmfötum úr 100% mórberjasilki. Auk þess selur verslunin náttsloppa, náttkjóla og boxer nærbuxur, allt úr sama úrvalssilkinu.
Einar Ágúst Einarsson og fjölskylda stofnuðu vefverslunina Silkisvefn árið 2019 og hefur verslunin fengið frábærar viðtökur. Þau reka verslunina, hanna vörurnar sjálf og selja þær á vefsíðunni silkisvefn.is.
"Við erum komin með nýjar vörur eins og sloppa, náttkjóla, boxer nærbuxur og náttföt í nýjum litum," segir Einar Ágúst.
"Í næstu viku fáum við sendingu með nýjum og spennandi litum. Rose Pink, French Blue, Champagne og Lavender."
Aðrir litir sem eru í boði eru hvítur, svartur, silfur, næturblár, kóngarauður og ferskjubleikur. Að baki hverjum lit býr ákveðin hugsun en þeir eru ekki bara valdir af handahófi.
"Vinsælasti liturinn okkar á rúmfötum er silfurlitaður en svartur og hvítur hafa líka verið vinsælir. Hugmyndin á bak við rauða litinn er að endurspegla þá konunglegu eiginleika sem silki hefur upp á að bjóða. Silfurliturinn á að endurspegla dásemdina við spegilslétt silki og næturblái liturinn var valinn af því hann er fallegur og fágaður litur sem býr til afslappandi andrúmsloft í svefnherberginu. Litirnir í svefnherberginu geta skipt miklu máli upp á að komast í ró og ná góðum svefni," segir Einar Ágúst.
Rúmfötin eru til í mörgum fallegum litum völdum af kostgæfni.
Á þessu ári hefur úrval stærða af sængurverum og lökum verið aukið. Nýju sængurverin eru í aukinni lengd: 140 cm x 220 cm. En einnig eru til sængurver í hefðbundinni stærð: 140 cm x 200 cm og tvíbreið sængurver í tveimur stærðum, 200 cm x 220 cm og 220 cm x 240 cm.
Einar Ágúst segir að einnig sé tekið við sérpöntunum á sérstökum stærðum og reynt að koma til móts við allar kröfur viðskiptavina.
Saumað í virtri silkiverksmiðju
Í versluninni fást eingöngu vörur úr 100% mórberjasilki sem hefur einstök gæði. Allar vörurnar í búðinni eru saumaðar í virtri silkiverksmiðju í Sjanghaí en Einar segir Kínverja brautryðjendur í framleiðslu á silki og silkivörum.
"Silki er afar mjúkt og auðvelt að hreyfa sig á silkilaki. Silki andar betur en önnur efni og verður því hitastig líkamans jafnara þegar sofið er með silkisængurver. Mýktin hefur yngjandi áhrif og kemur í veg fyrir úfið hár og flóka. Eins og flestir vita er silki allra fínasta efni sem völ er á og er sérstaklega notalegt þegar kemur að rúmfötum og klæðnaði. Silki endist líka lengi ef vel er hugsað um það, en á vefsíðunni okkar er hægt að finna þvottaleiðbeiningar," segir Einar.
"Við erum eingöngu með 22 momme silki í öllum okkar nýjustu vörum. Momme er mælieining sem mælir gæði silkisins. Gæði hefðbundinna efna eru oft mæld í fjölda þráða á hvern fersentimetra, en þar sem silki er með hámarksþráðafjölda þá er momme notað til að mæla þykkt og þar með gæði silkisins. 22 momme þýðir að þú ert með hágæðasilki."
Hjá Silkisvefni fást fallegir sloppar.
Þar sem Silkisvefn er vefverslun er hún aðgengileg fyrir fólk á landsbyggðinni sem vill sofa í lúxus silkirúmfötum en vörurnar eru keyrðar út á höfuðborgarsvæðinu og sendar með pósti beint heim að dyrum um allt land.
"Við leggjum okkur fram um að afgreiða allar pantanir eins fljótt og auðið er," segir Einar Ágúst.
"Stór hluti viðskiptavina okkar kaupir fljótlega meira hjá okkur, oft er það til gjafa eða til að stækka við rúmfatasettið sitt. Vörurnar okkar hafa verið mjög vinsælar jólagjafir og sérstaklega stök koddaver. Það segir okkur að við erum með vandaðar vörur sem fólki líkar vel við." ■
Hægt er að panta vörurnar og fá nánari upplýsingar á silkisvefn.is. Einnig er hægt að senda fyrirspurn á netfangið silkisvefn@silkisvefn.is eða hringja í síma 618 0707.
| 2.390625
|
vefur samskipti netinu
Spjalla rúlletta handahófi leita, Halastjörnu mun hjálpa ykkur að taka upp manns af handahófi og þeir velja hver verður áfram í spjall mun ráðast líka á ykkur, ýta þér lengra og mun hafa samband sem þú velur sjálfur.
Skemmtilega dægradvöl, kæri notendur.
Ef stjórnun vegna ýmissa aðstæður passar ekki á skjánum, smelltu (mínus) til að minnka eða (plús) til að stækka. Allt er auðvelt og þægilegt.
Við hlutverk myndspjall rúlletta — besta leiðin til samskipta og Stefnumót
Margir félagslega vísindamenn skrifa í rannsóknir sínar sem fléttur og innri haftið er alvarlegt vandamál fyrir nútíma maður.
Við lifum í flestum tilvikum í venjulegum heiminum, og stundum mikla viðleitni til að finna nýja vini, góður vinur eða einhvern af gagnstæðu kyni
Mjög oft hamingju okkar veltur á hvernig við getum fljótt að finna sameiginlegan tungumál við ókunnuga, hleypa þeim inn í líf þitt. Feimni kemur í veg fyrir fólk til að byggja nýja sambönd, fundið sálufélaga.Til dæmis, þú eins og samstarfsmaður frá annarri Deild, en feimni og óttast höfnun gerir þú ert að reyna að framkvæma óska að spjalla við þá.
Svo hvernig finnst þér að finna leið til að brjóta hringrás feimni og byrja að eiga samskipti í alvöru? Hvað þjónustu okkar hefur orðið í tíma okkar líf dufl fyrir fólk
Það er fullkominn staður til að byrja á að æfa samskiptafærni, til að sigrast á feimni hans og kannski finna ástina í lífi þínu. Þetta er kannski einn af bestu möguleikar á að sýna sig.Ef þú ert ekki eins og uppspretta, þú getur það alltaf auðvelt að skera á tengsl og að fara á.
Hvernig eigum við að lifa? Heim, vinna, matvörubúð um helgina, SJÓNVARPI eða á Netinu á kvöldin, einstaka mót við samstarfsmenn.
Í vegi þeirra líf sífellt erfiðara að»kreista»lifandi manna samskipti.
Einmanaleika er helsta vegna okkar nálægð og missi að tala og hlustaðu
En okkar persónulega hamingju er beint háð færni og venjur samskipti — hvar á að finna sálufélaga, elskhugi eða bara stelpa fyrir skemmtilegt, ekkert bindandi samtal? Við orðið meira feiminn og lokað, ekki læra á götunni, við fara með aðlaðandi liðsforingi frá annarri Deild, ekki þora að nálgast sætur ókunnugum á kaffihúsi. Er einhver leið út úr þessu grimmur vítahringur?Netinu, miskunnarlaus hrææta okkar tíma, einkennilega nóg, getur hjálpað okkur! Sérstaklega fyrir okkur, búin að spjalla rúlletta, ætlað að gefa okkur dýrmætasta í lífi okkar — samskipti
| 2.34375
|
End of preview. Expand
in Data Studio
README.md exists but content is empty.
- Downloads last month
- 26
Size of downloaded dataset files:
4.48 GB
Size of the auto-converted Parquet files:
4.48 GB
Number of rows:
1,973,560