corpus/N/RCN_006 (Thư gửi tín hữu Rô-ma)/RCN_006.011.md

Phần còn sót lại của Ít-ra-en[^1-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84][^2-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]

¹ Vậy tôi xin hỏi : Phải chăng Thiên Chúa đã ruồng bỏ dân Người ? Không phải thế ! Chính tôi đây cũng là người Ít-ra-en[^3-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84], thuộc dòng dõi Áp-ra-ham[^4-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84], thuộc chi tộc Ben-gia-min[^5-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]. ² Thiên Chúa không ruồng bỏ dân Người, dân mà Người đã biết từ trước. Anh em chẳng biết truyện ông Ê-li-a[^6-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] trong Kinh Thánh sao ? Khi cầu nguyện với Thiên Chúa, ông đã tố cáo dân Ít-ra-en[^7-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] rằng : ³ [^1@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]Lạy Chúa, các ngôn sứ của Ngài, chúng đã giết chết ; bàn thờ của Ngài, chúng đã phá huỷ. Chỉ còn sót lại một mình con, thế mà chúng cũng đang tìm hại mạng sống con. ⁴ Thiên Chúa trả lời ông thế nào ? [^2@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]Ta chừa lại cho Ta bảy ngàn người, là những kẻ đã không quỳ gối thờ thần Ba-an[^8-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84][^9-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]. ⁵ Ngày nay cũng vậy, còn sót lại một số người được tuyển chọn nhờ ân sủng của Thiên Chúa. ⁶ Nhưng nếu được chọn nhờ ân sủng, thì không phải là do việc làm, chẳng vậy ân sủng không còn là ân sủng nữa.

⁷ Vậy thì sao ? Điều mà Ít-ra-en[^10-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] tìm kiếm, thì họ đã không đạt được ; nhưng những kẻ được tuyển chọn đã đạt được. Còn những người khác thì đã ra cứng lòng, ⁸ như có lời chép : Thiên Chúa đã cho họ một thần khí hôn mê, cho họ [^3@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]mắt để không thấy, tai để không nghe, mãi cho đến ngày nay. ⁹ Vua Đa-vít[^11-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] cũng nói : [^4@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]Ước gì bàn tiệc của chúng nên dò, nên bẫy cho chúng sa vào, và nên cớ vấp ngã, nên hình phạt đích đáng ! ¹⁰ Ước gì mắt chúng mù đi không thấy nữa và lưng sụm xuống đến mãn đời.

Thiên Chúa sẽ khôi phục Ít-ra-en[^12-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84][^13-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]

¹¹ Vậy tôi xin hỏi : Phải chăng Ít-ra-en[^14-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] đã vấp đến mức phải ngã quỵ ? Không phải thế ! Nhưng vì họ sa ngã mà Thiên Chúa cho các [^5@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]dân ngoại hưởng ơn cứu độ, khiến họ phải ganh tị[^15-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]. ¹² Nếu vì người Do-thái sa ngã mà thế giới được ơn phúc dồi dào, nếu vì họ suy vi mà các dân ngoại được ơn phúc dồi dào, thì khi họ trở về đông đủ, tình trạng còn tốt đẹp hơn biết mấy ! ¹³ Tôi xin ngỏ lời với anh em là những người gốc dân ngoại. Với tư cách là Tông Đồ các dân ngoại[^16-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84], tôi coi trọng chức vụ của tôi, ¹⁴ mong sao nhờ vậy mà tôi làm cho anh em đồng bào tôi phải ganh tị, và tôi cứu được một số anh em đó. ¹⁵ Thật vậy, nếu vì họ bị gạt ra một bên mà thế giới được hoà giải với Thiên Chúa, thì việc họ được thâu nhận lại là gì, nếu không phải là từ cõi chết bước vào cõi sống[^17-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] ?

Cây ô-liu dại và cây ô-liu tốt[^18-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]

¹⁶ Nếu cái [^6@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]bánh đầu tiên mà thánh thì cả khối bột làm bánh cũng vậy ; nếu rễ cây mà thánh, thì cành cây cũng vậy. ¹⁷ Một số cành cây ô-liu đã bị chặt đi, còn bạn là ô-liu dại đã được tháp vào đó, và cùng được hưởng sự sống dồi dào từ rễ cây ô-liu chính. ¹⁸ Vì thế, bạn đừng có lên mặt khinh dể các cành khác. Thì bạn cứ lên mặt đi ! Đâu phải bạn mang rễ, mà là rễ mang bạn ! ¹⁹ Có lẽ bạn sẽ nói : “Một số cành đã bị chặt đi, để tôi được tháp vào.” ²⁰ Đúng thế ! Vì họ không tin mà đã bị chặt đi, còn bạn vì tin mà còn đó. Đừng có tự cao tự đại, nhưng phải sợ thì hơn. ²¹ Thật vậy, nếu những cành tự nhiên, mà Thiên Chúa đã không tha, thì Người cũng sẽ chẳng tha bạn đâu. ²² Bạn hãy xem Thiên Chúa nhân từ và nghiêm khắc thế nào : Người nghiêm khắc với những kẻ sa ngã, nhưng nhân từ với bạn, cứ một mực cậy nhờ vào lòng nhân từ đó. Chẳng vậy, cả bạn nữa cũng sẽ bị [^7@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]chặt đi. ²³ Còn người Do-thái, nếu họ từ bỏ thái độ ngoan cố chẳng chịu tin, thì họ sẽ được tháp vào, vì Thiên Chúa thừa sức tháp họ một lần nữa. ²⁴ Nếu bạn vốn là cành của cây ô-liu dại, mà còn được chặt đi và tháp vào cây ô-liu tốt, trái lẽ tự nhiên, thì phương chi họ vốn là những cành của cây ô-liu chính, họ lại càng có thể được tháp vào cây cũ.

Ít-ra-en[^19-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] sẽ trở lại[^20-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]

²⁵ Thưa anh em, tôi không muốn anh em chẳng hay biết mầu nhiệm này, để anh em [^8@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]đừng tự cho mình là khôn, đó là : một phần dân Ít-ra-en[^21-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] đã ra cứng lòng, cho đến khi các dân ngoại gia nhập đông đủ. ²⁶ Như vậy, toàn thể Ít-ra-en[^22-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] sẽ được cứu độ, như có lời chép : Từ núi Xi-on[^23-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84], vị [^9@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]Cứu Tinh sẽ đến, Người sẽ [^10@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]loại bỏ những điều vô đạo khỏi nhà Gia-cóp[^24-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]. ²⁷ Đó sẽ là giao ước của Ta với chúng, khi Ta xoá bỏ tội lỗi chúng.

²⁸ Đối chiếu với Tin Mừng thì họ là thù địch, điều đó có lợi cho anh em ; nhưng theo ơn tuyển chọn, họ là những người được yêu thương, và đó là nhờ các tổ phụ. ²⁹ Quả thế, khi Thiên Chúa đã ban ơn và kêu gọi, thì Người không hề đổi ý.

³⁰ Thật vậy, trước kia anh em đã không vâng phục Thiên Chúa, nhưng nay anh em đã được thương xót, vì họ không vâng phục ; ³¹ họ cũng thế : nay họ không vâng phục Thiên Chúa, vì Người thương xót anh em, nhưng đó là để chính họ cũng được thương xót. ³² Quả thế, Thiên Chúa đã [^11@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]giam hãm mọi người trong tội không vâng phục, để thương xót mọi người[^25-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84].

Ca tụng thánh ý nhiệm mầu[^26-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]

³³ Sự giàu có, khôn ngoan và thông suốt của Thiên Chúa sâu thẳm dường nào ! Quyết định của Người, ai dò cho thấu ! Đường lối của Người, ai theo dõi được ! ³⁴ Thật vậy, [^12@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]ai đã biết tư tưởng của Chúa ? Ai đã làm cố vấn cho Người ? ³⁵ Ai đã cho Người trước, để Người phải [^13@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]trả lại sau ? ³⁶ Vì muôn vật đều do Người mà có, nhờ Người mà tồn tại và quy hướng về Người. Xin[^27-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84] tôn vinh Thiên Chúa đến muôn đời ! A-men[^28-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84].

[^1-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^2-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Rm 11,1-10. Cho dầu Ít-ra-en không tin sứ điệp Tin Mừng (10,14-21), Thiên Chúa vẫn trung tín với Ít-ra-en, bằng chứng là một số người Do-thái đã trở thành Ki-tô hữu, như thánh Phao-lô chẳng hạn. Vì thế chỉ có một phần chứ không phải toàn thể Ít-ra-en bất tuân.

[^3-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^4-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Abraham | French: Abraham | Latin: Abraham | Origin: אַבְרָהָם | Vietnamese: Áp-ra-ham -- St 17,5

[^5-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Benjamin | French: Benjamin | Latin: Beniamin | Origin: בִּנְיָמִין | Vietnamese: Ben-gia-min 1 -- con út ông Gia-cóp, St 35,18

[^6-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Elijah | French: Elie | Latin: Elia | Origin: אֵלִיָּה | Vietnamese: Ê-li-a 1 -- ngôn sứ thời vua A-kháp, 2 V 1,12

[^7-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^8-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Baal | French: Baal | Latin: Baal | Origin: בַּעַל | Vietnamese: Ba-an 1 -- thần của người Ca-na-an, 2 V 23,4-14

[^9-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: X. 1 V 19,18. Thánh Phao-lô nhấn mạnh chi tiết 7000 người ; người muốn nói rằng không phải toàn thể Ít-ra-en đã từ bỏ Thiên Chúa.

[^10-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^11-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: David | French: David | Latin: David | Origin: דָוִד | Vietnamese: Đa-vít -- 1 Sm 16,21-22

[^12-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^13-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Rm 11,11-24 : Sự bất tuân của Ít-ra-en chỉ trong một giai đoạn.

[^14-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^15-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Chính việc Ít-ra-en bất tuân lại là cơ hội để dân ngoại được nghe giảng Tin Mừng (x. Cv 13,15-48 ; 16,8) ; đồng thời cũng vì đó tạo ra sự ganh tị nơi người Do-thái : dân ngoại đã đạt tới được điều người Do-thái vẫn còn đang chạy đi tìm kiếm.

[^16-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Tông Đồ dân ngoại, x. Gl 1,16 ; 2,8 ; Ep 3,8 ; 1 Tm 2,7 ; Cv 9,15 ; 22,21.

[^17-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Từ cõi chết bước vào cõi sống : việc người Do-thái đón nhận Tin Mừng, đối với họ, là bước từ tình trạng chết sang tình trạng sống. Có thể ám chỉ đến việc họ được kết hợp với Đức Ki-tô trong phép thánh tẩy (6,4).

[^18-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Rm 11,16-24. Thánh Phao-lô dùng hai hình ảnh (cái bánh và rễ cây) : đối với Thiên Chúa, Ít-ra-en vẫn còn là thánh tức là thuộc về Người và làm chứng cho lòng tin trong Cựu Ước, bởi vì cái bánh đầu tiên (c. 16 ; x. Ds 15,18-21 ; Lv 19,23-25), tức là số còn sót lại và cái rễ, tức là các tổ phụ, là thánh. Đồng thời thánh Phao-lô cũng cảnh giác các Ki-tô hữu gốc ngoại giáo đừng có nhìn những người Do-thái không tin với thái độ cao ngạo, vì họ ngã là để ai nấy thấy rằng mình hoàn toàn lệ thuộc ân sủng của Thiên Chúa.

[^19-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^20-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Rm 11,25-29 : Ít-ra-en không tin là dịp để ánh sáng đức tin đến với dân ngoại. Nhưng trong khi đó, Thiên Chúa vẫn yêu quý Ít-ra-en (x. 9,13), Ít-ra-en vẫn là đối tượng Người quan phòng đặc biệt. Mầu nhiệm đó một ngày kia sẽ được mặc khải ra.

[^21-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^22-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^23-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Zion | French: Sion | Latin: Sion | Origin: צִיּוֹן | Vietnamese: Xi-on -- núi, 2 V 19,31 ; Is 37,32

[^24-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Israel | French: Israel | Latin: Israel | Origin: יׅשְׂרָאֵל | Vietnamese: Ít-ra-en 1 -- tên được đặt cho ông Gia-cóp, St 35,10

[^25-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Một kết luận đầy lạc quan. Một trong những câu đẹp nhất trong Kinh Thánh. Hết thảy mọi người, cả Do-thái lẫn Hy-lạp, đều đã là những người bất tuân phục Thiên Chúa. Nhưng chính Thiên Chúa lại dùng ngay thái độ bất tuân ấy để tỏ cho hết thảy mọi người thấy lòng nhân từ và thương xót của Người (x. 3,21-26 ; Gl 3,22).

[^26-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Thánh thi ca ngợi Thiên Chúa, Đấng khôn ngoan nhưng rất thương xót. Thánh Phao-lô liên kết Is 40,13 và G 41,3 để nhấn mạnh rằng Thiên Chúa không mắc nợ ai. Mọi việc Người làm đều do lòng thương xót của Người.

[^27-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: English: Sin | French: Sin | Latin: Sin | Origin: סִין | Vietnamese: Xin 1 -- sa mạc trong cuộc Xuất hành, Xh 16,1 ; Ds 33,11-12

[^28-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Vinh tụng ca, ca ngợi Thiên Chúa là Đấng sáng tạo, nâng đỡ và là cứu cánh của toàn thể vũ trụ.

[^1@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: 1 V 19,10.14

[^2@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: 1 V 19,18

[^3@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Đnl 29,3; Is 29,10

[^4@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Tv 69,23-24

[^5@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Cv 13,46

[^6@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Ds 15,17-21; Nkm 10,36-38; Ed 44,30

[^7@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Ga 15,2.4; Hr 3,14

[^8@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Cn 3,7

[^9@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Is 59,20

[^10@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Is 27,9; Gr 31,33-34

[^11@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Gl 3,22

[^12@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: Is 40,13LXX

[^13@-39a92f21-4f10-4ce7-a32d-93e38ff86a84]: G 41,3